سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
مجتبی کاوه
سخنان مسئولان وزارت صنعت متکی به آمارهایی است که از رشد و رونق صنایع خبر می‌دهند، اما تولیدکنندگان – که منظور از آنها تولیدکنندگان مطرح و برندهای شناخته‌شده کشور است – برای انتقادات به وضعیت تولید و فروش خودشان اشاره می‌کنند. واقعیت هر چه باشد، به نظر می‌رسد کارگروه‌های رفع موانع تولید نتوانسته‌اند مخاطبان اصلی خود یعنی تولیدکنندگان را درباره کارایی و کارآمدی خود قانع کنند.
نیمی از مصوبات کارگروه رفع موانع تولید عملیاتی شده است
محسن صالحی‌نیا، معاون امور صنایع وزارت صنعت درباره وضعیت صنایع و بخش تولید می‌گوید: در ۷ ماهه گذشته کالاهای صنعتی رشدهای نسبتا مناسبی داشته‌اند و مثلا صنعت تایر اتومبیل از رشد ۹ درصدی نسبت به سال گذشته برخوردار بوده است. فولاد خام، لوازم‌خانگی و اقلامی مثل نخ، نئوپان، ام.دی.اف و کاغذ رشد تولید داشتند و نشان‌دهنده پوشش نیاز داخلی است، اما برای افزایش تولید باید افزایش صادرات مد نظر قرار گیرد. الیاف اکریلیک با کاهش مواجه بود و این در حالیست که تولید برخی اقلام ساختمانی به دلیل رکود صنعت ساختمان با کاهش مواجه شد.
وی افزود: تولید صنایع پایین‌دستی پتروشیمی نیز به دلیل مصرف بالای مواد اولیه توسط صنایع بالادستی افزایش خوبی را نشان می‌دهد. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه هیچ‌کدام از رشدها به مفهوم نبود واحدهای تولیدی مشکل‌دار نیست، تصریح کرد: واحد تولیدی ممکن است به دلایل مختلف ازجمله نیاز به بازسازی و نوسازی و نبود بازار و مشکلات فضای کسب‌وکار دچار مشکل شود و ما معتقدیم باید فضا را برای فعالیت عمده واحدها فراهم کنیم. صالحی‌نیا با اشاره به لزوم رصد به‌موقع واحدهای تولیدی دارای مشکل و نیز پایش آمار تولیدات کالا به کالا و صنعت به صنعت افزود: با رصد به‌موقع واحدهای تولیدی باید با کمک دستگاه‌های مرتبط مشکلات را رفع کنیم و کارگروه رفع موانع تولید نیز به طور منظم و پیگیرانه در سطح استان‌ها و ستاد وزارتخانه تشکیل می‌شود. به گفته وی، از ابتدای سال تاکنون حدود ۱۷۰۰ جلسه استانی و ستادی تحت عنوان کارگروه رفع موانع تولید برگزار شده و ۵۱ درصد مصوبات عملیاتی شده و ۴۹ درصد نیز در دست انجام است.
حل مشکلات ساختاری تولید به جای ارجاع تولیدکنندگان به کارگروه‌های دولتی
یک تولیدکننده مطرح صنعتی کشور معتقد است کارگروه‌های رفع موانع تولید درباره مشکلات ساختاری تولید کشور کاری از پیش نبرده‌اند و این موضوع ضعف بنیادی این کارگروه‌ها به شمار می‌رود. حسین فتاحی با اشاره به مشکلات شناخته‌شده بخش تولید به «کسب‌وکار» گفت: اغلب مشکلات شناخته‌شده بخش تولید از جمله مالیات، مالیات بر ارزش افزوده، معوقات بانکی، نرخ سود تسهیلات و مقررات سازمان تامین اجتماعی در کارگروه‌های رفع موانع تولید حل نمی‌شود، چراکه این کارگروه‌ها نمی‌توانند ساختار حاکم بر سازمان‌هایی مثل سازمان امور مالیاتی یا مالیات ارزش افزوده یا نظام بانکی را تغییر دهند. وی در پاسخ به این پرسش که راهکار اثربخشی بیشتر کارگروه‌های رفع موانع تولید چیست، گفت: شاید بهتر باشد به جای تمرکز بر حل مشکلات تولید از پایین به بالا، یعنی ارجاع مشکلات تولیدکنندگان به کارگروه‌ها و درگیر ساختن آنها با بوروکراسی پیچیده دولتی، مشکلات تولید را از بالا به پایین و با اصلاح ساختارهای حاکم بر سازمان‌های دولتی مرتبط با تولید برطرف کنیم.
فتاحی تصریح کرد: وقتی تولیدکننده به دلیل معوقات بانکی ناشی از تاثیر نوسانات نرخ ارز بر تولید، نمی‌تواند از سیستم بانکی تسهیلات بگیرد یا وقتی نرخ سود تسهیلات، تولید را از نظر قیمت تمام‌شده در وضعیت بسیار شکننده قرار می‌دهد کارگروه‌های رفع موانع تولید چه کمکی به تغییر این وضعیت می‌توانند انجام دهند؟
مشکل تولیدکننده فقط شنیده می‌شود، حل نمی‌شود
یک مقام مسئول دیگر بخش خصوصی نیز معتقد است دولت با ایجاد ساختارهایی مثل کارگروه‌های رفع موانع تولید نمی‌تواند انحرافات بنیادی سازمان‌های بزرگ و تاثیرگذار بر تولید را برطرف کند. محمد طحان‌پور در گفتگو با «کسب‌وکار» افزود: بخش تولید از مشکلاتی رنج می‌برد که ساختارهای اقتصادی دولتی مثل سازمان امور مالیاتی ایجاد کرده‌اند و در کارگروه‌هایی هم که مشکلات مطرح می‌شود مسئولان حاضر این مشکلات را تایید می‌کنند، اما عملا اراده جدی برای تغییر وضعیت از خود نشان نمی‌دهند. وی تصریح کرد: برای مثال بارها درباره تاثیر منفی سازوکار دریافت مالیات ارزش افزوده بر تولید با مسئولان دولتی مذاکره شده، ولی این گره نه تنها باز نشده، بلکه هر روز کورتر می‌شود. طحان‌پور گفت: حرف تولیدکننده‌ای که دسترسی به تسهیلات کم‌سود ندارد و از طرفی با وجود فروش اعتباری بلندمدت محصول خود مجبور است مالیات بر ارزش افزوده را در مقاطع زمانی کوتاه و مشخص پرداخت کند و اگر پرداخت نکند با جرایم سنگین مواجه می‌شود، در کارگروه‌های رفع موانع تولید فقط شنیده می‌شود، ولی برای برطرف کردن مشکل کوچک‌ترین قدمی برداشته نمی‌شود.
