سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
ثمانه نادری
طبق آن چیزی که رئیس کل بیمه مرکزی می‌گوید، ۷۰ درصد از سرمایه‌های کشور در حالی که نیاز به پوشش ریسک و بیمه دارد خارج از شمول بیمه است و این به اضافه دارایی‌هایی است که تحت پوشش بیمه نیستند. براساس آمارهای موجود در حالی که در کشورهای اروپایی به طور میانگین ۶۰ درصد مردم از بیمه عمر استفاده می‌کنند، در کشور ما سهم مردم در استفاده از این نوع بیمه نزدیک به ۱۴ درصد است.
رئیس کل بیمه مرکزی با بیان اینکه ضریب نفوذ بیمه اکنون به ۲.۱ درصد رسیده که نسبت حق بیمه به تولید ناخالص داخلی را نشان می‌دهد، گفت: ۸۰ درصد مردم ایران بیمه عمر ندارند.
عبدالناصر همتی در مراسم آغاز به کار چهارمین نمایشگاه بانک، بورس و بیمه گفت: سرمایه‌های عظیمی در کشور وجود دارد و سرمایه‌هایی حدود ۳ هزار میلیارد دلار قابل بیمه شدن که در اقتصاد ایران نهفته است. بنابراین متاسفانه ۳۰ درصد از آنها زیر پوشش بیمه قرار دارند و نزدیک به ۷۰ درصد سرمایه‌های کشور که نیاز به پوشش ریسک و بیمه دارند، خارج از شمول بیمه هستند. ضمن اینکه بسیاری از دارایی‌های کشور از جمله منازل مسکونی، تحت پوشش بیمه نیستند؛ از سوی دیگر از ۲۵ میلیون دستگاه خودرو، تنها ۳ میلیون دستگاه بیمه بدنه دارند. وی تصریح کرد: در بیمه عمر نیز ایران تنها۱۴ میلیون نفر بیمه‌شده عمر دارد که البته پوشش‌های ناقص و سطح پایینی را در برمی‌گیرد؛ پس بالای ۸۰ درصد مردم ایران، پوشش بیمه عمر ندارند و بالای ۹۰ درصد اتومبیل‌های کشور نیز مشمول بیمه بدنه نمی‌شوند.
رئیس کل بیمه مرکزی با بیان اینکه ضریب نفوذ بیمه اکنون به ۲.۱ درصد رسیده که نسبت حق بیمه به تولید ناخالص داخلی را نشان می‌دهد، گفت: در حال حاضر سهم بیمه‌های عمر در کشور، نزدیک به ۱۴ درصد است، در حالی که در منطقه منا، این نسبت به ۲۵ درصد و در جهان به ۵۰ تا ۶۰ درصد هم می‌رسد؛ پس ظرفیت نهفته بالایی در این بخش است؛ البته ظرف دو سال گذشته رشد بیمه‌های عمر به دلیل توجه مردم به رفاه و آتیه و نیز رشد اقتصادی کشور در حال افزایش است.
وی افزود: ظرف دو سال گذشته ۷۰ درصد رشد بیمه‌های عمر داشتیم، این در حالیست که نفوذ بیمه ۴.۵ برابر رشد تولید ناخالص داخلی بوده که نشانگر ظرفیت بسیار بالاست؛ پس باید رشد صنعت بیمه را داشته باشیم و صنعتی بکر برای سرمایه‌گذار فراهم کنیم. در این میان مذاکرات خوبی را با ۱۰ شرکت برتر بیمه جهان داریم، آنها نیز آمادگی خوبی برای همکاری و سرمایه‌گذاری دارند؛ به نحوی که برای نخستین بار در سال گذشته پوشش بیمه عمر را از یک شرکت اتکایی بزرگ آلمانی برای یک شرکت ایرانی دریافت کردیم.
بی اعتمادی مردم به بیمه
بهروز اسدنژاد، کارشناس بیمه در این خصوص به «کسب‌وکار» می‌گوید: دلایل متعددی را برای ضریب کم‌نفوذ بیمه در کشور می‌توان برشمرد. یک دلیل اصلی دلایل فرهنگی است. بدین معنی که به لحاظ فرهنگی در کشور ما اعتقاد و اعتماد چندانی به محصولی به نام بیمه در میان مردم به طور گسترده وجود ندارد و این در حالیست که بیش از ۸۰ سال از سابقه بیمه در کشور می‌گذرد. ورود مردم به برخی از حوزه‌ها نیز به دلیل الزام قانون بوده است، مثل بیمه شخص ثالث وگرنه اگر سهم این بیمه از کل بیمه‌ها که قریب به
50 درصد از درآمد کل صنعت بیمه است را در نظر نگیریم، ضریب نفوذ بیمه بسیار پایین می‌آید. در بیان دلیل بی‌اعتمادی مردم به بیمه نیز می‌توان به عوامل متعددی اشاره کرد که شاید یکی از مهم‌ترین آنها خود شرکت‌های بیمه هستند که مرتکب غفلت‌ها و کوتاهی‌های زیادی در طراحی و ترویج و توسعه این محصول متناسب با نیازهای مردم شده‌اند و اما دلیل اقتصادی این ماجرا بر می‌گردد به اینکه اگر طبقه‌بندی سلسله‌مراتب نیازهای مازلو را بپذیریم، بیمه جزو نیازهای ثانویه بشر است و اگر مردم در تامین نیازهای ابتدایی و حیاتی خود نظیر خوراک، پوشاک و مسکن دغدغه داشته باشند اقبال کافی به نیاز ثانویه که بیمه جزو آن است، نمی‌توانند داشته باشند. در شرایطی که شاخص‌های کلان اقتصادی نظیر درآمد سرانه، سرانه اشتغال، سرمایه‌گذاری و رکود و… وضعیت مطلوبی نداشته باشند، نمی‌توان از مردم انتظار داشت بخشی از درآمدهای نداشته یا ناچیز خود را صرف آتیه خود کنند و از ضرورت‌های معیشتی کنونی خود چشم بپوشند.
تاثیر دولت و صنعت بیمه در افزایش ضریب نفوذ بیمه
محمد لطفی، کمک‌کارشناس صنعت بیمه و دبیر انجمن شرکت‌های نمایندگی خدمات صنعت بیمه کشور نیز در این باره توضیح می‌دهد: افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور سال‌های سال یکی از اهداف و دغدغه‌های اصلی روسای بیمه مرکزی و تمامی مدیران ارشد شرکت‌های بیمه‌ای کشور بوده است، اما با نگاهی عمیق‌تر به مساله و بررسی عملکرد صنعت بیمه در این حوزه خواهیم دید هیچ دوره‌ای عزمی راسخ و طرحی جامع برای نیل به این هدف توسط نهاد ناظر بیمه‌ای یا سندیکای بیمه‌گران یا حتی شرکت‌های بیمه‌ای در کشور تدوین نشده و هرازگاهی اقداماتی مقطعی در این خصوص توسط نهادهای مختلف بیمه‌ای و به صورت جزیره‌ای انجام پذیرفته است.
نگاه بازاری شرکت‌های بیمه و به تبع آن شبکه فروش به بازار بیمه و تقسیم کیک بیمه‌ای و دست به دست کردن این کیک بین شرکت‌های مختلف همواره مانعی بزرگ بر سر راه گسترش و فرهنگ‌سازی برای بیمه‌های خرد در کشور بوده و همه تلاش‌ها و نگاه‌ها به دنبال جذب پرتفوی‌های بزرگ و مشخص و کمدردسر و حاضر و آماده بوده و هیچ‌گاه به پتانسیل عظیم بیمه‌های خرد توجه جدی نشده است.
با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر کشور و عدم تمکن مالی اکثر افراد جامعه در پرداخت حق بیمه و خرید بیمه نامه‌های مختلف از قبیل بیمه‌های عمر و آتش سوزی و حوادث انفرادی و… شاهد آن هستیم که عمده فعالیت صنعت بیمه در حوزه بیمه‌های اجباری از قبیل شخص ثالث اتومبیل و مسئولیت کارفرما و حمل و نقل متمرکز شده و بیمه در سبد مصرف خانوارها به کالایی لوکس بدل شده است.
با توجه به گستردگی جغرافیایی کشور ، پراکندگی منابع و سرمایه‌های مالی و جمعیت زیاد که دیگر جمعیت جوانی نیز محسوب نمی‌شود می‌توان با برنامه‌ریزی اصولی و در قالب طرحی جامع و مشارکت دولت و بیمه مرکزی و از طریق اجرای آن توسط شرکت‌های مختلف بیمه‌ای و شبکه گسترده فروش بیمه در سراسر کشور سرمایه‌های مالی و جانی آحاد مردم را تحت پوشش‌های مختلف بیمه‌ای در مقابل حوادث طبیعی (آتش‌سوزی، سیل، طوفان و زلزله و…) و همچنین فروش انواع مختلف بیمه های عمر به عموم هم‌وطنان، گامی مهم و اصولی در راستای حفظ سرمایه‌های ملی برداشت و در جهت ساماندهی مجدد و اشتغالزایی پویا برای شبکه فروش ۵۰ هزار نفری که رکود بازار بیمه و همچنین ورود فروشگاه‌ها و سامانه‌های فروش اینترنتی فعالیت و کسب‌وکار آنان را با چالشی بزرگ روبه‌رو کرده است، نقشی پررنگ ایفا کرد.
این امر جز با اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی عمومی و در سطوح مختلف سنی و فرهنگی در کشور و تقویت انجمن‌های بیمه‌ای مختلف و استفاده از پتانسیل‌های این نهادها میسر نبوده و در این راستا تجارب کشورهای پیشرفته در استفاده بهینه و نظام‌مند از پتانسیل‌های مالی دولتی و همچنین دانش و توان شرکت‌های بیمه‌ای و انجمن‌ها می‌تواند راه‌گشا و الهام‌بخش باشد.
