سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
صنعت کفش ایران با قدمتی که دارد این روزها باید پیشرو در بازارهای صادراتی باشد.
این در حالیست که رقبا جا پای ایران گذاشته‌اند و در این بازار جولان می‌دهند. کارشناسان معتقدند که راهکار خروج صنعت کفش از مشکلات و بن‌بست فعلی اصلاح توأمان ساختارهای تولید و توزیع است. برخی تولیدکنندگان در این مسیر قدم‌هایی برداشتند، ولی فشار بازار باعث شکست آنها شده است. نتیجه شکست تولیدکنندگان داخلی واردات و فروش کفش‌هایی گران‌تر زیر چتر برندهای خارجی از جمله کفش‌های چینی در موج دوم واردات و ارائه آنها از طریق شبکه فروشگاهی مدرن در کشور بود و استمرار این مساله به صنعت تولید کفش کشور صدمه جدی می‌زند. متأسفانه در حال حاضر صنعت کفش کشور درگیر فروش مدت‌دار شده و رکود این صنعت در سال جاری توأم با کاهش قیمت است و در چنین شرایطی به دلیل عدم تأمین انتظارات مصرف‌کننده، خرید هم کمتر خواهد شد.
اهتمام لازم برای توسعه صادرات در این حوزه وجود ندارد
محمدحسن مسلم‌یزدی، رئیس اتحادیه کیف و کفش یزد
با وجود اینکه رکود در بازار وجود دارد، اما خوشبختانه می‌توان از کیفیت تولیدات داخلی کشور ابراز رضایت کرد. امروزه ۹۵ درصد از اجناس مغازه‌های کیف و کفش تولید داخل هستند و از جنس و کیفیت خوبی برخوردارند و شاید ۵ درصد از اجناس خارجی باشد. البته با وجود اینکه خوشبختانه تولیدات داخلی از کیفیت بالایی برخوردار هستند، اما این میزان تولید بیش از نیاز داخلی کشور است و با وجود صادرات خوب تولیدات این صنعت به کشورهای افغانستان، عراق و برخی کشورهای شمالی ایران، اهتمام لازم از سوی دولت برای توسعه صادرات در این حوزه وجود ندارد. این در حالیست که فعالیت دستفروشان و تداخل صنفی با برخی از اصناف دیگر نیز عوامل تخریب بازار کیف و کفش است. متأسفانه حریم صنفی برداشته شده است و یک مغازه می‌تواند تا سه پروانه کسب بگیرد، در حالی که این قانون برای کلان‌شهرها مناسب است و در شهرهای کوچک مانند یزد نسبت به جمعیت آن، تعداد واحدهای کیف و کفش زیاد شده است. به عنوان مثال ۴۰۰ واحد صنفی دارای پروانه کسب در حرفه عرضه کیف و کفش در یزد فعالیت دارند که متأسفانه با وجود اینکه این تعداد واحد عضو اتحادیه کیف و کفش هستند، ولی بیش از هزار واحد در استان به فروش همین اجناس مبادرت می‌کنند. البته علاوه بر این واحدهای صنفی، متأسفانه افزون بر یک‌هزار و ۵۰۰ واحد صنفی دیگر از جمله کتاب‌فروشی‌ها، فروشگاه‌های عرضه لوازم‌التحریر و حتی مغازه‌های لوازم آرایشی و بهداشتی نیز در تداخل فعالیت با فعالان صنف کیف و کفش هستند. این تداخل صنفی به همراه فعالیت برخی دستفروشان در این حوزه که عمدتاً محصولاتی فاقد کیفیت نیز عرضه می‌کنند، باعث تخریب این بازار در یزد شده است. بنابراین اگر برخی مناسبت‌ها مانند بازگشایی مدارس در ابتدای فصل پاییز یا مناسبت‌هایی مانند اعیاد و مناسبت‌های شادی مانند جشن‌های عروسی که موجب رونق بازار فروش میشود، نبود، کسبه تحت پوشش این اتحادیه بسیار متضرر می‌شدند و ادامه فعالیت برای‌شان بسیار سخت یا ناممکن می‌شد. از طرف دیگر مالیات‌ها و مالیات ارزش افزوده نیز یکی دیگر از بزرگ‌ترین معضلات اصناف است. در این شرایط رکودی کشور، متأسفانه مالیات‌ها و جرایم بانکی زیاد است و تاوان مالیات ارزش افزوده را نیز باید مصرف‌کننده بدهد و کمر مردم را خم کرده است.
قاچاق سالانه ۵۰۰ میلیون دلاری کفش
رسول شجری، رئیس اتحادیه کفاشان دست‌دوز
میزان صادرات کفش در سال گذشته ۱۲۰ میلیون دلار بوده که یکی از برنامه‌ها هدف‌گذاری صادرات یک میلیارد دلاری محصولات چرمی در یک دوره ۱۰ ساله است. این در حالیست که برای تحقق این امر دستیابی به تکنولوژی روز دنیا برای افزایش تولید، کیفیت بهتر و دستیابی به بازارهای منطقه با انعقاد قراردادهای تجاری ضرورت دارد. در این شرایط مشکلات نیز باید از سر راه تولید داخلی برداشته شود. به عنوان مثال قاچاق باید ریشه‌کن شود. متأسفانه شگرد قاچاقچیان کفش عوض شده است. در حال حاضر با تغییر شکل کار قاچاقچیان میزان واردات کفش به کشور افزایش یافته است. پیش از این میزان قاچاق کفش ۵۰۰ میلیون دلار در سال بود، اما این رقم امروز افزایش قابل توجهی پیدا کرده است. در شگرد جدید قاچاقچیان، رویه و زیره کفش به صورت جداگانه و به عنوان مواد اولیه وارد کشور میشود. در این روش با ۱۰ نفر نیروی کار ارزان کفش‌ها مونتاژ شده و به راحتی وارد بازار میشود. همین موضوع مشکلات زیادی را برای واحدهای تولیدی به وجود آورده، به نحوی که تولید اصلاً برای آنها مقرون به صرفه نیست. متأسفانه برخی از کارخانه‌های بزرگ با اعلام ورشکستگی و تعدیل نیرو زیره و رویه کفش را وارد و با مونتاژ آنها سودهای بالایی را کسب می‌کنند. از آن طرف آنها هزینه‌هایی مانند بیمه و مالیات هم پرداخت نمی‌کنند. برای حل این مشکل با همکاری اتحادیه و گمرکات باید اقدامات لازم صورت گیرد، چراکه بعضاً دیده شده از ترکیه کفش وارد شده، اما پول آنها ۸ تا ۱۰ ماه آینده پرداخت میشود. همین موضوع سودآوری واردات را بیشتر کرده است.
واردات و قاچاق صنعت کفش را در آستانه ورشکستگی قرار داد
مهدی عبداللهی، نایب‌رئیس اتحادیه کفش ماشینی
امروزه بازار در شرایطی قرار دارد که عمده‌فروشان و بنکداران کفش صنعتی از روند بازار راضی نیستند و تقاضای خرید نسبت به سال گذشته حدوداً ۵۰ درصد کاهش داشته و فروشندگان در تلاش هستند تا کفش‌های موجود در واحدهای صنفی خود را به فروش
برسانند. این در حالیست که بازار از لحاظ مواد اولیه، افزایش قیمت و تقاضا با مشکلی روبه‌رو نبوده و شرایط بازار کفش صنعتی آرام
است. با توجه به اینکه کارخانه‌های تولید کفش نیز نوآوری و طرح‌های جدیدی در تولید ایجاد کرده‌اند، ولی مغازه‌دارها ترجیح می‌دهند جنس‌های موجود در مغازه خود را عرضه کنند و با تمهیداتی که در اتحادیه داشته‌ایم، با طرح‌های حراج برای واحدهای صنفی تلاش کردیم تا بازار حداقلی داشته باشیم. این در حالیست که قاچاق کفش از سایر کشورها بی تأثیر بر روند بازارهای داخلی نبوده و رقم دقیقی از آن مشخص نیست زیرا برخی از کفش‌های موجود در بازار نیز با وجودی که اسم واردات دارند، ولی به صورت قاچاق به کشور وارد شده و این موجب تخریب بازار داخل خواهد شد. کارخانه‌های تولید کفش در کشور باید حتماً تکنولوژی، ایده و طرح جدید داشته باشند تا از این طریق از طرح‌های خارجی پیشی گرفته و بازار کفش ماشینی رونق بیشتری بگیرد. صنعت کفش ایران به حمایت دولت در جهت کمک به واردات مواد اولیه به کشور و به‌روزرسانی دستگاه‌های صنعتی نیازمند است تا از این طریق توان رقابت با کشورهای همسایه چون ترکیه را داشته باشیم.
