پایان دوران رزومه های مدرک محور

نویدرضا جهانوش، تحلیلگر بازار کار

براســاس آخریــن آمارهای رســمی منتشرشــده از وضعیــت »بیــکاری فارغالتحصیالن«، ۴۰ درصد فارغالتحصیالن دانشــگاهی بیکارند و از ۷ میلیــون نفر جمعیــت فارغالتحصیل، تنها ۷.۳ میلیون نفر شاغل بوده و سایرین یا مطلقا بیکار یا اصطالحا، از نظر اقتصادی غیر فعال هستند سوال اینجاســت که آیا تمام این فارغالتحصیالن بیکاربه دلیل محدودیتهای بازار کار کشور، از دایره اشتغالبیرون ماندهاند؟ واقعیت این اســت که فارغالتحصیالندانشــگاهی بیش از آنکه به دلیل محدودیت بازار کار ازاشتغال محروم شــوند، چوب عدم تناسب آموزشهایدانشگاهی و مهارتهای مورد نیاز در بازار کار را میخورند.حتی فارغالتحصیالن دانشگاهی که عالیترین مدارک رااز معتبرترین دانشگاههای کشور دریافت کردهاند، به دلیلنداشتن مهارتهای مورد نظر صاحبان کار، از راهیابی بهمشاغل مورد نظرشان باز میمانند. جدا از چالش یافتنکار مناسب که فارغالتحصیالن فاقد مهارت با آن روبهروهستند، یک مساله مهم دیگر نیز در بازار کار درباره شاغلان به چشــم میخورد. آمارها و نمودارهای درج شــده در وبسایتهای تحلیل موقعیتهای شغلی نشاندهنده این واقعیت است که درآمد شاغلان دارای مدرک تحصیلیکارشناسی ارشد حداکثر ۳۰ درصد بیشتر از شاغلان دارای مدرک تحصیلی کارشناسی است و این درحالیست کهشاغلانی که در حوزه فعالیت خود مهارت تخصصی دارند،به طور متوسط درآمد ۷۰ درصدی بیشتر از افراد غیر ماهر دارند، بدون آنکه مدرک تحصیلی و دانشگاهی که از آنفارغ التحصیل شده اند برای کارفرما اهمیتی داشته باشد.همچنین این بررســیها نشــان میدهد هرچه رده و پست شــاغلان دارای مهارت بالاتر باشد، فاصله درآمدآنها با شــاغلان بــدون مهــارت به صــورت تصاعدی افزایش مییابد. با این وضعیت، مهارت تخصصی هم برای فارغالتحصیالنو هم برای شاغلان یک نیاز اساسی به شمار میرود و درکنار توسعه سرمایه گذاری برای ایجاد مشاغل جدید، حلمعضل بیکاری از مسیر تغییر پارادایم نظام آموزشی کشور به سمت آموزشهای مهارتی امکانپذیر خواهد بود.  به بیان روشنتر راهی که برای حل معضل بیکاری پیش روی ماست، این است که متقاضیان بازار کار به جای نوشتن رزومهای پر از مدارک رنگارنگ از دانشگاههای مختلف، در نظام آموزشــی و موسســات مدعی ارائه آموزشهای مهارتی، به تخصصی برســند که رزومه تحلیلی بنویسند و مشــخصا به کارفرمایان بگویند برای رونق کسبوکار و پیشــبرد اهداف موسسهای که متقاضی کار در آن هســتند، چه در چنته دارند؟ بر این اســاس به نظــر میرســد دوران رزومه های مدرک محور به پایان رســیده و دوران جدیدی آغاز شده که میتوان آن را دوران مدرک زدایی از رزومه های کاری یــا »دوران رزومه هــای تحلیلــی – مهارتی« نامید.