مجتبی کاوه
این معضلی است که میتواند خالی شدن روستاها از سکنه و مهاجرت گسترده روستانشینان به شهرها را در سالهای آتی شدت بخشد و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی مصیبتباری پدید آورد. کارشناسان برای حل این معضل راهکاری ارائه میکنند که درخور تامل است؛ طراحی الگوی جدید مشاغل روستایی. به عقیده کارشناسان، زمان آن رسیده که از تولیدات سنتی روستاها عبور کنیم و دولت هم کمک کند تا صنایع و مشاغل جدیدی در روستاها پا بگیرد.
البته دولتمردان نیز در این زمینه گامهایی برداشتهاند که اگر با جهتگیری درست ادامه یابد، آینده روستاهای کشور را متحول میکند.
بسیاری از مشاغل سنتی روستایی از صرفه اقتصادی خارج شدهاند
یک مقام مسئول دولتی در گفتگو با «کسبوکار» با تاکید بر لزوم استفاده از پتانسیلهای موجود در روستاهای کشور در جهت رونق تولید و ایجاد اشتغال گفت: برخی صنایع قابلیت استفاده از ظرفیتهای موجود در روستاها را دارند و چون این صنایع جزو صنایع کوچکمقیاس محسوب میشوند، این ماموریت به سازمان صنایع کوچک محول شد که در راستای فعالسازی صنایع در روستاها برنامههایی ارائه دهد. غلامرضا سلیمانی، معاون سازمان صنایع کوچک افزود: سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران به همت بخش خصوصی فعال در حوزه پوشاک و مشاوران داخلی و خارجی، طرحی را تهیه و تدوین کرده است که براساس آن تولید پوشاک ابتدا در روستاهای ۵ استان به صورت پایلوت و بعد در روستاهای منتخب تمام استانهای کشور اجرایی میشود. وی با بیان اینکه روستاهای منتخب باید علاوه بر نیروی انسانی مورد نیاز دارای زیرساختهای لازم از قبیل جاده، برق و… باشند، افزود: آموزشهای مهارتی برای تربیت نیروی انسانی لازم در تولید پوشاک نیز در این طرح پیشبینی شده است. این مقام مسئول دولتی با بیان اینکه تغییر فاز مشاغل روستایی بدون حمایت دولت میسر نیست، خاطرنشان کرد: بسیاری از مشاغل سنتی روستایی در حال حاضر از صرفه اقتصادی خارج شدهاند و با صنعتی شدن کشاورزی و دامداری، شاهد بیکاری نیروی انسانی روستاها هستیم.
به همین دلیل دولت به دنبال توسعه برخی صنایع در روستاهای کشور است و طرحهای دیگری علاوه بر تولید پوشاک در روستاها نیز در مراحل مقدماتی و مطالعاتی قرار دارد.
مسیر توسعه روستاها از کشاورزی و دامداری سنتی نمیگذرد
یک کارشناس اقتصادی نیز با بیان اینکه مسیر توسعه روستاهای کشور از کشاورزی و دامداری سنتی نمیگذرد، به «کسبوکار» میگوید: با شنیدن عنوان مشاغل روستایی، رمهداری و کشاورزی سنتی در اذهان تداعی میشود ولی این الگوی تولید، به دلیل قیمت تمامشده بالا و کمبود روزافزون منابع آب توجیه اقتصادی خود را از دست داده و لازم است الگوی جدیدی برای مشاغل روستایی طراحی شود.
طهماسب داودی با اشاره به افزایش سطح تحصیلات روستانشینان ولزوم استفاده از این ظرفیت افزود: بخش اعظم نسل جدید روستاییان کشور تحصیل کرده و آماده پذیرش آموزشهای مهارتی هستند و نسبت به روستای خود تعلق خاطر دارند که این مزیت نیز باید در ملاحظات برنامهریزان کشور مدنظر قرار گیرد. داودی تصریح کرد: انتقال برخی صنایع کم آب بر به روستاها میتواند روند مهاجرت از روستا به شهر را معکوس کند. وی با بیان اینکه صنایع با فناوری بالا نظیر صنایع الکترونیک و سخت افزار و آی تی قابلیت زیادی برای توسعه در روستاهای کشور دارد ، یادآور شد: هند و چین بعد از صنعتی شدن کشاورزی و دامپروری، بخشی از توسعه روستایی خود را بر اساس الگوی مشاغل مرتبط با نرمافزار قرار دادهاند و ایران نیز میتواند با توجه به ظرفیتهای نیروی انسانی کشور، مشاغل حوزه نرمافزار را در روستاها توسعه دهد.