مجتبی کاوه
از یک سو امیدها با سخنان مسئولان درباره اتفاقات مثبت روی داده در سالهای گذشته و وعدههای آنها درباره سال زراعی جدید، پررنگ شد و از سوی دیگر بیم از برخی محدودیتها و مشکلات پیشروی بخش کشاورزی دلها را هراسان کرد. به گفته کارشناسان، وزیر و معاونان و ارکان این وزارتخانه خوب میدانند که جدا از مشکلاتی که روز گذشته توسط معاونان به تفصیل به آن اشاره شد، یک مساله اساسی در بخش کشاورزی ایران چالشبرانگیز است؛ الگوی اقتصادی کشاورزی ایران به گونهای تدوین شده که در درون خود با تناقض روبهرو است. تناقض آنجاست که بدون حمایت دولت – حمایتهایی از جنس خرید تضمینی، قیمت تضمینی یا هر نوع حمایت و سوبسید دیگر- بسیاری از محصولات نمیتوانند روی پای خود بایستند و دولت نیز نه توان ادامه دادن به سیاستهای حمایتی از بخش کشاورزی به صورت سنتی را دارد و نه اصولا این کار منطقی است. این مشکلی است که جای بحث بسیار دارد و باید سیاستگذاران بخش کشاورزی کشور درباره آن فکر اساسی و فوری کنند.
متهم هستیم که نمیتوانیم کشت سیبزمینی و پیاز را مدیریت کنیم
به گزارش «کسبوکار»، محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی در پنجمین گردهمایی کشتهای پاییزه که به مناسبت آغاز سال زراعی ۹۷-۹۶ برگزار شده بود، با بیان اینکه امسال تولید دانههای روغنی نسبت به سال گذشته ۲.۷ برابر شده است، اظهار داشت: برنامه داریم برای سال آینده نیز میزان تولید را به همین اندازه افزایش دهیم. وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تولید و ذخایر مناسب گندم، افزود: با توجه به این مسائل واردات گندم ممنوع است و اجازه نمیدهیم گندم وارد کشور شود، اما درباره محصولاتی مانند برنج و شکر باید به اندازه نیاز این محصولات را با مدیریت وارد کنیم. ضمن اینکه قیمت محصولات وارداتی نباید از قیمت محصولات داخلی کمتر باشد که به تولید داخل ضربه بخورد. به گفته حجتی، جو و ذرت نیز به اندازه نیاز وارد میشود. وزیر جهاد کشاورزی همچنین از جایگزینی قیمت تضمینی گندم به جای خرید تضمینی خبر داد و گفت: در این مکانیزم گندم از طریق بورس عرضه میشود و مابقی آن را نیز دولت پرداخت میکند. وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه در بخش کشاورزی ما متهم به داستان پیاز و سیبزمینی هستیم که نمیتوانیم این مسائل را مدیریت کنیم، گفت: این داستان سیبزمینی و پیاز به یک نوع فرهنگ تبدیل شده که البته بخشی از آن طبیعی است، چراکه کشور ما از نظر تجارت بسته است، این به دلیل موارد مختلفی از جمله فشار دولتها و سیاستهای اقتصادی و… است. بنابراین اغلب محصولاتی که ما تولید میکنیم، خودمصرفی است. وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: البته ما خیلی بهتر از آنچه عمل کردیم میتوانیم عمل کنیم و بنده قصد ندارم این مساله را توجیه کنم. وی اظهار امیدواری کرد: با اجرای طرح پهنهبندی در کشور این مساله پیاز و سیبزمینی حل شود. حجتی تصریح کرد: ما باید بتوانیم آنچه را که برآورد میکنیم و برنامه داریم، به صورت آنلاین مدیریت کنیم و اگر به دلایل طبیعی و غیرطبیعی نتوانستیم آن را انجام دهیم، باز هم به صورت آنلاین بتوانیم آن را جایگزین کنیم.
اصلاح الگوی اقتصادی کشاورزی از بحران آب مهمتر است
یک کارشناس بخش کشاورزی با بیان اینکه مساله قیمت تمامشده محصولات بزرگترین چالش اقتصاد کشاورزی ایران است، به «کسبوکار» گفت: جا داشت در گردهمایی آغاز سال جدید زراعی اشارهای به این موضوع میشد ولی دوستان مسئول از کنار این مساله عبور کردند. سید حمید هاشمی افزود: حجتی حدود ۸ سال تجربه سکانداری وزارت کشاورزی را در کارنامه دارد و به نظر میرسد ۴ سال آینده نیز ایشان سکاندار این کشتی باشد، اما هم ایشان و هم تمام معاونانشان میدانند که اگر مساله قیمت تمامشده محصولات را حل نکنیم، قادر به ادامه کشاورزی در کشور نیستیم. وی با بیان اینکه الگوی اقتصادی کشاورزی ایران دچار پارادوکس است، تصریح کرد: کشتوکاری که متکی به خرید تضمینی دولت باشد، هیچگونه توجیه اقتصادی ندارد، ولی متاسفانه ما برای چنین الگوی تناقضآمیزی جشن هم برپا میکنیم و نام خودکفایی به آن میدهیم. این چگونه خودکفایی است که اگر دولت گندم را نخرد در بازار جهانی باید زیر این قیمت آن را بفروشیم؟ وی در پایان با بیان اینکه کشاورزی ما مشکل و در واقع بحران آب را پشت سر خواهد گذاشت، خاطرنشان کرد: اصلاح الگوی اقتصادی و مسائل بازرگانی محصولات کشاورزی از بحران آب هم برای کشاورزی ایران جدیتر است، ولی به آن توجه کافی نمیشود.