محمد جوادی قاضیانی
ماحصل این تغییر و دغدغه کسب و کار های شخصی باعث به وجود آمدن جو استارتآپی در کشور شده است.
به گزارش کسب و کار نیوز، ولی آیا این فضای استارت آپی و کمیت تعداد استارت آپ ها نشان دهنده کیفیت خوب ما در این بخش هم است؟جواب این سوال منفی است و متاسفانه ما فقط دارای کمیت آماری در این زمینه هستیم و کیفیت همپای کمیت نیست.اگر بخواهیم به آمار هم استناد کنیم طبق آمار مرکز پژوهش های مجلس تنها ۲درصد از کسب و کار های کوچک به کسب و کار های بزرگ تبدیل می شوند. همان طور که مشاهده می کنید آمار هم نشان دهنده این مورد است که کیفیت همپای کمیت حرکت نمی کند.
در فضای استارتآپی و همینطور رشد شرکتهای دانشبنیان در کشور، اهمیت و رسالت پارکهای علم و فناوری در کشور زیاد شده است.ولی آیا پارک های علم و فناوری مطابق با رسالت شان در حال حرکت هستند؟چه کاستی هایی در این زمینه وجود دارد؟ به همین منظور در این گزارش به بررسی رسالت اصلی پارکهای علم و فناوری که تعداد آنها هم در کشور نسبتا زیاد شده است، میپردازیم.
تعریف پارکهای علم و فناوری
پارکهای علم و فناوری سازمانهایی هستند که عمدتا به دلیل تکمیل زنجیره بین صنعت و دانشگاه زیرنظر دانشگاهها تشکیل میشوند تا حلقه مفقودهای که بین صنعت و دانشگاه افتاده است را تشکیل بدهند و این دو را به هم وصل کنند. پارکهای علم و فناوری با هدف اینکه بتوانند ثروت را در جامعه زیاد کنند، جریان دانش و فناوری را میان دانشگاهها، موسسات تحقیق و توسعه، شرکتهای خصوصی و بازار به حرکت میاندازند و بستری را برای شرکتهای کوچک فراهم میکنند که به برندهای بزرگتر وصل شوند.
به گفته خسرو پیری مدیرکل دفتر برنامهریزی امور فناوری وزارت علوم، پارکها دو مسئولیت اساسی دارند و نخستین مسئولیت آنها ترویج فرهنگ فناوری در جامعه به واسطه حمایت از شرکتهای دانشبنیان است و دومین رسالتشان اطلاعرسانی در مورد فعالیتها و دستاوردهای پارک و شرکتهای آن، به مردم و جامعه است. پارکهای علم و فناوری میتوانند اقتصاد مقاومتی را بنا کنند و غیر از این هم در دنیا اتفاق نیفتاده است.
اهداف پارکهای علم و فناوری
ازجمله اهداف ایجاد پارکهای علم و فناوری، افزایش نوآوری تکنولوژیک، توسعه اقتصادی و اشتغالزایی متخصصان است و بسیاری از سیاستگذاران از پارکهای علم و فناوری به عنوان بخشی از یک راهبرد اندیشمند و هماهنگ برای توسعه ملی یا منطقهای نام میبرند. از دیگر اهداف تشکیل پارکهای علم و فناوری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– کمک به رشد اقتصادی کشور از طریق توسعه طرحهای دانشبنیان
– آسان کردن مسیر کارآفرینی برای نخبگان دانشگاهی و کسانی که ایدهها و تیمهای خوب دارند.
– کمک به تجاریسازی ایدهها و طرحهای دانشگاهی و دانشبنیان
– متصل کردن صنایع کوچک و متوسط به صنایع بزرگ
– فراهم کردن بستری برای رشد شرکتهای دانشبنیان
– دادن بعضی از معافیتهای مالیاتی و عوارضی به شرکتهای تحت پوشش
– دادن دفترهای کار به برخی از شرکتهای تحت پوشش
– قرار دادن امکانات علمی و پژوهشی دانشگاهها به شرکتهای تحت پوشش
– توسعه فرهنگ کارآفرینی و نوآوری در کشور
– دادن تسهیلات مالی به شرکتهای تحت پوشش
این خدمات و اهدافی که در بالا عنوان کردیم، ترکیبی از اهداف و رسالت پارکها و آنچه بود که از صحبت با شرکتهای تحت پوشش پارکهای علم و فناوری به آن رسیدهایم و بعضا اتفاق میافتند.
البته آنچه در واقعیت اتفاق میافتد و شاهد آن هستیم، این است که پارکها آنچنان مطابق با رسالتی که دارند حرکت نمیکنند، ولی به صورت کلی وقتی خدمات آنها را در کنار هم میگذاریم، میبینیم که باز هم با اینکه شاید عملکردشان با رسالتشان متفاوت باشد، ولی منافع زیادی را برای شرکتهای تحت پوشش و کشور به همراه دارند.
نظرات کسبوکارهای فعال در پارک علم و فناوری
شرکتهای زیر شرکتهایی هستند که از خدمات پارک علم و فناوری دانشگاه تهران استفاده کردهاند.
کامدین حاجیمیرزایی، مدیرعامل شرکت هنر عمران ایرانیان:
پارک حمایتهای غیر مستقیمی را انجام میدهد که بسیار موثر هستند مثل رسانهای شدن، کمکهای فکری، کمکهای مشاورهای، جلسات با شرکتهای پارک که به همافزایی کمک میکند. ما از استقرار در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران راضی هستیم.
عادل فیـض، مدیـرعـامل شـرکت مدیریت روشمند:
در یک پروژه با مفهوم و ماموریت پارکهای علم و فناوری آشنا شدم و بعد از جستجو به این نتیجه رسیدم که پارک علم و فناوری برای پروژه ما مناسب است و ما از سال ۹۰ طرحی را به پارک علم و فناوری ارائه دادیم که مورد موافقت واقع شد و ما به عنوان یک شرکت پارکی وارد پارک علم و فناوری دانشگاه تهران شدیم. حمایت اصلی پارکهای علم و فناوری استفاده از ظرفیتهاست، مانند ظرفیتهای ارتباطی، بازاریابی، تحقیق و توسعهای، شبکهسازی و دسترسی به افراد دانشگاهی. ضمنا یکسری معافیتهای مالیاتی و گمرکی هم وجود دارد که اگر شرکتی موفق به استفاده از آنها شود، میتواند گزینه بسیار خوبی باشد و ما از اینکه وارد پارک شدهایم، کاملا راضی هستیم.
مسعود مدرسی، مدیرعامل شرکت رهآورد ساعی:
هیچگونه حمایتی از ما نشد و ما خودمان توانستیم با اتکا به توانایی خود با استفاده از برند پارک علم و فناوری یکسری مسائل را پیش ببریم و اگر از ما بیشتر حمایت میشد، میتوانستیم خیلی بیشتر از اینها شرکت خود را توسعه دهیم و ما دوست داشتیم که پارک در زمینههایی مثل ترک تشریفات مناقصهها به ما کمک میکرد. ما انتظار داریم که پارک با توجه به رسالتش حمایت همهجانبه از شرکتها داشته باشد و مسائل بوروکراسی آن کمرنگتر شود. در کل انتظار داریم که پارک بتواند از اهرمهای قانونی و ارتباطاتی که دارد، استفاده کند و شرایط را برای شرکتها آسانتر کند. مثلا زمانی اگر در زمینه ترک تشریفات مناقصه به ما کمک میکردند، ما چند مناقصه را به شرکتهای خارجی واگذار نمیکردیم.
سخن پایانی
در کشور ما تبدیل علم به صنعت و استفاده از آن در تولید به خوبی انجام نمیشود و شاید با توجه به رسالتی که پارکهای علم و فناوری دارند، بتوانند این مساله را حل کنند. از طرف دیگر شکاف بزرگی بین کسبوکارهای کوچک و متوسط با برندها و کسبوکارهای بزرگ وجود دارد که امید است با تلاشهای پارکهای علم و فناوری و دیگر مراکز شتابدهنده و دولت این شکاف پر شود تا ایدهها و کسبوکارهای کوچک و متوسط در چرخه کسب و کار کشور ما باقی بمانند.