سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
در ابتدای شروع انقلاب کشورهای پیشرفته تمایلی به انتقال تجربیات خود در این زمینه به ایران را نداشتند.
قدرت نامی شبکه برق ایران در سال ۱۳۵۷ هفت هزار مگاوات بود. ساخت نیروگاه و تأمین قطعات توسط شرکت های خارجی انجام و حتی بهره برداری از نیروگاه‌ها نیز با کمک آنها انجام می‌شد. اولین گام پس از خروج مشاوران خارجی اداره نیروگاه‌ها و شبکه برق کشور وحفظ وضع موجود بوده که درمدت کوتاهی وتوسط نیروهای متخصص تحقق پیدا کرد.
دومین گام مهم و اساسی دیگر اتمام و راه اندازی نیروگاه‌های در حال ساخت بوده که سازندگان آنها کشور را ترک کرده بودند. انجام این مهم همزمان با شرایط جنگ تحمیلی و در روزهای سخت کشور از افتخارات متخصصان برق کشور است. هرچند درتمام این سال‌ها مهندسان به تناسب نیاز نیروگاه‌ها نسبت به ساخت قطعات یدکی در کشور اقدام می کردنداما با اتمام دوران دفاع مقدس و آغاز دوران سازندگی تحول شگرف در حوزه ساخت داخل در صنعت برق به وقوع پیوست به‌طوری‌که برای اولین بار تمام مراحل ساخت یک نیروگاه به صورت EPC به پیمانکاران ایرانی واگذار شد، اتمام و راه اندازی این نیروگاه بخش تولید صنعت برق را برای فتح قله های بعدی یکی پس از دیگری مصمم کرد.
با سرمایه گذاری و هدایت وزارت نیرو در صنعت برق کارخانه‌ها ساخت پره های توربین و قطعات اصلی که از تکنولوژی بسیار بالایی برخوردار بودند را آغاز کردند سپس کارخانه ساخت توربین گازی در کشور راه اندازی شد. علیرغم تمام کارشنکی ها یکی از توربین های باتوان بالا متناسب با اقلیم و شبکه برق کشور به طور کامل توسط متخصصان داخلی ساخته شده تا ایران در زمره محدود سازندگان توربین گازی و اجرای کامل نیروگاه، در سطحی بسیار بالاتر از کشورهای منطقه و در سطح کشورهای تراز اول جهان قرار گیرد تا آنجا که بر اساس گزارش موسسه McCoy آمریکا در پایان سال ۲۰۱۵ سهم تولید کنندگان ایرانی در بازار توربین گاز از نیم درصد در دهه گذشته به ۴.۶ درصد افزایش یافته و بعد از شرکت‌های جنرال الکتریک، میتسوبیشی و زیمنس در مقام چهارم دنیا قرار گرفته است.
با انگیزه مضاعفی که در مجموعه صنعت برق پدیدار شد در مدت کوتاهی ساخت توربین‌های بخار سیکل ترکیبی، بویلر و سایر اجزاء اصلی آن نیز در دستور کار قرار گرفت و با موفقیت یک نیروگاه سیکل ترکیبی را با راندمان بالا و تکنولوژی صددرصد داخلی روانه بازار شد.
تحریم های جدید عرصه را بر بهره برداران نیروگاه‌ها روز به روز تنگ تر می کرد، گام بلند بعدی ساخت پره های توربین و قطعات اصلی تمام نیروگاه‌های کشور از هرنوع و هر کلاس بود از توربین هایی با تکنولوژی ۵۰ سال گذشته گرفته تا توربین های پیشرفته و روز دنیا که ساخت قطعات آنها در ایران برای سازندگان اصلی آن غیرممکن جلوه می‌کرد، با تلاش‌های صورت گرفته امروز نه تنها نیروگاه بخاری، گازی و سیکل ترکیبی در حال نصب در سراسر کشور به دست توانمند متخصصان داخلی ساخته می شود بلکه شرکت های ایرانی در سایر کشورها نیز مبادرت به ساخت نیروگاه‌ها می کنند و قطعات نیروگاهی ساخت ایران به سایر کشورهای دنیا صادر می شود همین مساله نیز باعث شده که ۷۰ درصد صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور مربوط به بخش برق باشد.
علاوه‌بر این ساخت کنترل و ابزار دقیق نیروگاه‌ها به عنون یکی از پیچیده ترین بخش‌های نیروگاه که به جهت مصرف دوگانه در صدر لیست های تحریمی قرار داشت در دستور کار مهندسان ایرانی قرار گرفته و در انواع نیروگاه‌های داخلی نصب شده است یکی از پیشرفته ترین سیستم های کنترل ایرانی برای اولین بار چندی قبل در نیروگاه حیدریه نجف در جوار مرقد امیرالمومنین علی علیه السلام مورد بهره برداری قرار گرفت.
همچنین درسال اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل، ساخت داخل صنعت برق قدم در راهی جدید نهاد و با تکیه بر پژوهش‌های صورت گرفته در مرزهای دانش در سال های گذشته ساخت توربین‌های پیشرفته کلاس F با راندمان بالا در کشور آغاز شده است.
کارنامه صنعت برق طی سال‌های اخیر نشان از موفقیت‌های این صنعت دارد اما باتوجه به پتانسیل‌های صنعت برق ایران لازم است که به مواردی همچون تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه، استفاده حداکثری از ظرفیت‌های خالی صنایع، ایجاد و تقویت آزمایشگاه‌های مرجع بیش از این توجه شود.
