سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی فرصت‌های زیادی از جمله اشتراک نظرات، تبلیغات رایگان و سرعت بالای تبادل اطلاعات و اخبار، توسعه مشارکت‌های مفید اجتماعی و افزایش سرعت در فرایند آموزش را برای کاربران خود فراهم آورده‌اند. در نتیجه بستر بسیار مناسبی برای تبلیغات ارزان و گسترده و تاثیرگذار برای کاندیداها فراهم است. این موضوع بر استفاده از کاغذ و قیمت آن هم تاثیر گذاشته طوری که کارشناسان از کاهش مصرف کاغذ و فروش با وجود آغاز تبلیغات انتخاباتی در مقایسه با دوره های پیشین خبر داده اند.
صرف‌نظر از مزیت‌ها یا انتقاداتی که از تبلیغات در فضای مجازی ذکر می‌شود و اینکه دستورالعمل انتخاباتی در فضای مجازی تدوین و ابلاغ شد که نامزدهای انتخابات و هواداران آنها باید با توجه به آن اقدامات خود را در این فضا برنامه‌ریزی کنند، کارشناسان نکاتی را در این باره مطرح می‌کنند. در این باره معصومه فقیهی، کارشناس در این باره معتقد است: «با آنکه بیش از ۱۰ روز از آغاز تبلیغات انتخاباتی کاندیداهای ریاست‌جمهوری می‌گذرد، اما فضای انتخاباتی شهرها بسیار متفاوت‌تر از دوره‌های قبل است؛ در و دیوار شهر این را می‌گوید. دیگر خبری از پوسترهای رنگارنگ کاندیداهای این دوره بر دیوارها و پاره‌شده آنها روی زمین نیست، چرا که کاندیداها برای معرفی و مردم برای شناخت کاندیداهای موردنظر، همگی به فضای مجازی رو آورده‌اند و شهروندان از طریق گوشی‌های خود، موضوعات مورد علاقه خود را درباره کاندیداها در کسری از ثانیه دنبال می‌کنند، آنها با هر جستجویی در صفحه گوشی خود، با موضوع جدیدی درباره انتخابات، کاندیدای مورد نظر خود و دیگر کاندیداها روبه‌رو می‌شوند. شاید دیوار عاری از پوستر بیش از همه طرفداران محیط‌زیست را خوشحال کند که به زندگی درختان می‌اندیشند، اما باید به دستان پینه‌بسته کارگری که مجبور نیست با زحمت پوسترها را از دیوار جدا یا از روی زمین جمع‌آوری کند هم اندیشید. قدر کسانی که در این چند سال برای حفظ فضای مجازی جنگیدند تا آن را برای ما نگه دارند، بدانیم.»
همچنین کارشناسان فناوری اطلاعات معتقدند که مزایای بهر‌ه‌گرفتن از فضاهای مجازی در تبلیغات انتخاباتی بسیار زیاد است. شفاف‌سازی، مستند‌سازی، در دسترس بودن و به‌روز رسانی عملکرد می‌تواند به نامزدها این فرصت را بدهد تا در کمترین زمان ممکن بتوانند با هواداران و مخاطبان ارتباط برقرار کنند. کاهش هزینه از دیگر مزایای استفاده از فضاهای مجازی است. فضای مجازی این امکان را فراهم ساخته است تا فرد بتواند بدون محدودیت زمانی در هر ساعتی از شبانه‌روز که بخواهد به اطلاعات نامزد مورد نظر خود دسترسی پیدا کند که این امر در ساعات پایانی زمان تبلیغات بسیار حائز اهمیت است. آنچه در استفاده از فضای مجازی مدنظر کاربران قرار دارد، آن است که فضای مجازی می‌تواند محدودیت مکانی را نیز از بین ببرد، هر چند هیچ چیزی نمی‌تواند جای تبلیغات چهره به چهره واقعی را پر کند، با این حال استفاده از فضای مجازی نیز باید در چارچوب قوانین صورت گیرد وگرنه امکان زاویه گرفتن از بحث اطلاع‌رسانی و تبلیغات وجود دارد.
بازار خریدوفروش صفحات برای استفاده تبلیغاتی گرم شده است
مهدی ملکان، کارشناس فضای مجازی
کمتر از چند هفته به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری مانده و به‌طور معمول مجوز تبلیغات برای کاندیداها صادر شده است. این در حالیست که در چند سال اخیر فضای مجازی جای خود را برای تبلیغات در هر موضوعی باز کرده و این انتخابات نیز مستثنا از این موضوع نیست. کاندیداهای ریاست‌جمهوری به وسیله شبکه‌های اجتماعی و کانال‌های پیام‌رسان تبلیغات خود را انجام می‌دهند.
البته با توجه به گستردگی و پیشرفت اینترنت در کشور عقل سلیم هم همین شیوه را برای تبلیغات انتخاب می‌کند. هم هزینه کمتری را متوجه کاندیداها می‌کند و هم موثرتر است. در حال حاضر کمپین‌های تبلیغی کاندیداها در فضای مجازی و حقیقی آغاز شده است. در فضای مجازی روزی نیست که صفحه‌هایی که به عنوان حامیان یک کاندیدا در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها ایجاد شده است به تبلیغ صفحات خود نپردازند و بازار خریدوفروش صفحات برای استفاده تبلیغاتی نیز گرم شده است.
همچنین تاثیرات زیاد تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی بر هیچ کسی پوشیده نیست. بنابراین این مساله از نظر کاندیداها و حامیان آنها مغفول نمانده و فعالیت‌‌های خود را در شبکه‌ها و فضای مجازی آغاز کرده‌اند. استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی برای کاندیداها اهمیت زیادی دارد چرا که در شبکه‌های اجتماعی می‌توانند بیشتر با مردم در ارتباط باشند. از این طریق افکار و عقایدشان را به مردم عرضه می‌کنند و از این راه به عنوان پلی که بسیار موثر است، برای تبلیغات استفاده می‌کنند.
تراکت چسباندن و تبلیغات در فضای حقیقی فراموش شده است
عماد اولیایی، مدرس دانشگاه
این روزها جدای از موضوع انتخابات، شاهد هستیم که فضای مجازی به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی مردم تبدیل شده است و طبیعتا کاندیداها نیز از این فضا برای تبلیغات خود استفاده خواهند کرد. به عبارت دیگر، در زندگی امروز فضای مجازی از فضای حقیقی پیشی گرفته و کاندیداها هم تصمیم گرفته‌اند پیام‌های خود را به صورت سریع از طریق ارتباطات مجازی همچون تلگرام و اینستاگرام به گوش مخاطبان برسانند. البته این مدل تبلیغاتی چند سالی است که راه افتاده و با موفقیت بیشتری نیز همراه شده است. دیگر کمتر کسی است که بخواهد تبلیغات را در فضای حقیقی و به عنوان مثال چسباندن تراکت بر دیوارها دنبال کند.
از سوی دیگر، با توجه به اینکه جمعیت عظیمی از ایرانیان در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان عضویت دارند، از همین رو انتقال اخبار و ارسال آنها سریع‌تر از سایر شیوه‌های تبلیغاتی انجام می‌شود. همه متوجه هستیم که تلگرام به عضوی جدا نشدنی از زندگی افراد تبدیل شده، به گونه‌ای که اگر ۲۴ ساعته آنلاین باشیم، خواهیم دید حامیان کاندیداها چگونه از فرد مورد نظر خود حمایت می‌کنند. این در حالیست که لازم است درباره مزیت‌های این روش‌های تبلیغات نیز صحبت شود.
تبلیغات مجازی در هر موضوعی بسیار کم‌هزینه‌تر تمام می‌شود. بنابراین برای موضوعی بدین گونه پرهزینه صرفه با انجام تبلیغات در فضای
مجازی است.
به عبارت دیگر، در حالی که تبلیغات در شیوه سنتی و معمول نیازمند وقت و هزینه و دارای محدودیت‌های فراوانی است، استفاده از فضاهای مجازی و سایبری این امکان را فراهم ساخته تا نامزدهای انتخاباتی برنامه‌های خود را با مستندات موجود به‌روز کنند و ارائه دهند که این امر امکان جستجو را برای مخاطبان و هواداران فراهم کرده است تا هر زمان که بخواهند به فضای مجازی ورود کنند و از آخرین تغییر و تحولات برنامه‌ها و سایر اطلاعات بهره‌مند شوند. همچنین می‌توانند به ذخیره موارد اعلامی همچون وعده و وعیدهای کاندیداها بپردازند و عملکرد فرد را در صورت انتخاب شدن رصد کنند و مورد ارزیابی قرار دهند.
کاهش ۳۰ تا ۵۰ درصدی فروش و مصرف کاغذ در انتخابات ریاست‌جمهوری
علیرضا یونچی، فعال بازرگانی
به‌طور کلی با رشد تکنولوژی و اینترنت و علاقه مردم به فضای مجازی که به دلیل علاقه آدم‌ها به دیدن تصاویر است، مصرف کاغذ کمتر شده و در این چند سال فضاهای انتخابات را نیز تحت‌تاثیر خود قرار داده است.
پیش‌بینی می‌شود در انتخابات اخیر و با شروع مجوز برای تبلیغات در سطح شهر شاهد کاهش مصرف و فروش کاغذ به مقدار ۳۰ تا ۵۰ درصد باشیم. مردم ما عاشق فضای مجازی هستند و صفحه‌دوست هستند تا ورق‌دوست. کاندیداها هم روش بسیار خوبی را برای تبلیغات خود انتخاب کرده و هدف‌گیری اصولی انجام شده است. بنابراین باید اشاره شود که ما کاهش قابل ملاحظه تبلیغات کاغذی در جریان رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری را خواهیم داشت و این اعتقاد وجود دارد که افزایش قیمت کاغذ، چند قطبی بودن فضای انتخابات و شفاف شدن هزینه‌های تبلیغاتی کاندیداها باعث کاهش تبلیغات کاغذی در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری‌خواهد شد.
البته مزایای اینترنت به مثابه یک ابزار تبلیغاتی مناسب را نمی‌توان انکار کرد. کاغذ، بولتن و بروشور ابزار تبلیغاتی مناسبی نیستند و اگر می‌خواهیم به مردم احترام بگذاریم، باید زیبایی شهر، آرامش شهروندان را در کنار صرفه‌جویی اقتصادی برای خودمان در نظر بگیریم و مطمئنا شهروندان هم فردی را انتخاب می‌کنند که کمترین ضربه و آسیب را به شهر و محیط زندگی‌شان وارد کند و امتیاز یک انتخاب خوب این است که فرد منتخب تا چه اندازه به پاکی شهر و آرامش شهروندان اهمیت داده است. همچنین استفاده از فضای مجازی، موجب کاهش مصرف کاغذ می‌شود که در نهایت جلوی قطع درختان و آلودگی شهر را گرفته و منجر به پاکی محیط‌زیست می‌شود.
باید به این نکته هم اشاره شود که در جهانی که ابزارهای مدرن‌تری برای ارتباط و تبلیغ وجود دارد، دلیلی ندارد از ابزارهای ۵۰ سال پیش استفاده شود. نباید فراموش کنیم که نوع تبلیغات کاندیداها نشان‌دهنده نوع نگرش آنها نیز هست و حتی این موضوع می‌تواند شاخصی برای مردم باشد. کاندیدایی که کمتر از اپلیکیشن‌ها و کلیپ‌های موثر و جذاب استفاده می‌کند و از فضای اینستاگرام و شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌ها دور است، نشان می‌دهد که تسلط به ابزارهای روز جامعه ندارد و کسی که چنین تسلطی ندارد نمی‌تواند مشکلات شهر و کشور را به‌خوبی رصد کند و به دنبال حل و فصل آنها باشد.
