سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
رئیس موسسه ایکوموس ایران گفت: ایکوموس ایران با توجه به نامگذاری سازمان جهانی گردشگری با عنوان "گردشگری، توسعه پایدار"، عنوان "توسعه پایدار" را برای سال ایکوموس ایران انتخاب کرد.
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل ازایسنا، «مهدی حجت» با بیان این‌که موضوعات سالیانه ایکوموس جهانی که توسط شورای اجرایی ایکوموس بین‌المللی انتخاب می‌شوند، عموما ناظر بر مسائلی است که در اروپا رخ می‌دهد، بیان کرد: این انتخاب‌ها براساس دغدغه‌هایی که در اروپا و نسبت به مسائل مربوط به میراث فرهنگی و حفاظت و با سوژه‌هایی که سالانه اعلام می شوند انتخاب می‌شوند، هرچند بسیاری از زمینه‌های مطرح شده بیش از آنچه جنبه‌ی بین‌المللی داشته باشند مسائل مبتلا به در اروپاست.
او ادامه داد: براین اساس در ایکوموس ایران تصمیم گرفتیم علاوه‌بر در نظر گرفتن موضوع سال ایکوموس جهانی، در ایران نیز سال خود را که بین دو عید نوروز است براساس موضوعی که ناظر به مسائل و مشکلات بناها و محوطه‌ها در ایران و به عنوان مساله نخست ماست در نظر بگیریم و آن را به طور موازی همانطور که در صحنه‌های بین‌المللی مطرح است، تعریف و تعقیب کرده و برنامه‌ریزی کنیم.
بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی موضوع انتخاب شده‌ی امسال ایکوموس ایران را بحث «توریسم» بیان کرد و افزود: ایکوموس ایران نیز گرفتار این مطلب است، بنابراین با سیاست‌ها، برنامه‌ها و روش‌ها، نیاز است تا به دقت به این موضوع توجه کنیم، چون ممکن است در کنار برخی فواید مضرات زیادی نیز داشته باشد، بنابراین باید به آن توجه شود.
او با بیان این‌که ایکوموس ایران قرار است در عمد دو لغت «توریسمِ پایدار» را ترجمه نکند، افزود: من اعتقاد ندارم که کلمه گردشگری کاملا معادل با آن چیزی است که هدف از دیدن آثار مطرح می‌شود، وقتی ما به محضر آثار می‌رسیم و در حقیقت از آنها کسب فیض می‌کنیم، این با لغت گردشگری کردن به زبان فارسی تناسبِ زیادی ندارد.
حجت مفهوم کلمه‌ی گردشگر و توریسم را با کلمات معادل این مفهوم در انگلیسی مانند «tour»، «trip» یا «travel agency» دارای معانی مختلفی با یکدیگر دانست.
او با تاکید بر وجود ارکان مختلف در توریسم, بیان کرد: آنچه که توسط گردشگران مورد ملاقات قرار می‌گیرند، کسانی که آن چیز را ملاقات می‌کنند یا نحوه انجام این ملاقات، نتایجی هستند که این ملاقات به بار می‌آورند و همگی این موارد مورد بحث هستند. بنابراین اگر بخواهیم این مساله رو به دقت باز کنیم باید هر کدام را مورد توجه قرار دهیم، به خصوص زمانی‌که درباره‌ی «پایداری» حرف به میان می‌آید.
ابر و باد و فلک آسیب کمتری نسبت به انسان به بناهای تاریخی می‌زنند
حجت در ادامه در توضیح مفهوم پایداری نیز اظهار کرد: برخی از عواملی که امروز به خصوص در حوزه‌ی معماری و میراث فرهنگی مطرح است، بیشتر پایداری در مقابل عوامل فیزیکی است. یعنی «ابر و باد و فلک» چطور می‌توانند به آثار تاریخی ضرر بزنند؛ اتفاقی که براساس تحقیقات میراث بین‌الملل، از این طریق کمترین آسیب‌ها به آثار وارد می‌شود.
او با بیان این‌که کمترین میزان ضرر به بناهای تاریخی از طریق عوامل فیزیکی است، افزود: بیشترین میزان ضرر از طریق انسان به بناهای تاریخی وارد می‌شود، بنابراین مخاطرات انسانی بسیار بیشتر به بناها وارد می‌شوند، حتی در کشوری مانند انگلیس که بسیار مراقب آثار تاریخی خود است, اما براساس آمار، میزان آسیب‌های وارد شده از طریق انسان‌ها بسیار بیشتر از میزان صدمات طبیعی است که به آثار تاریخی وارد می‌شوند.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: اگر قرار است توریسم را تعریف کنیم، نخست باید ببینیم بستر تعریفی آن از کجا تا کجاست؟ آیا به ناصرخسرو می‌توانیم گردشگر بگوئیم؟
حجت با بیان این که در توریسم بین‌الملل، امروز باب شده است که مرتبه به مرتبه آنچه که در خاکریز اول است فرسوده می‌شود تا به آخر، این پرسش را مطرح کرد که آیا امروز ماسوله همان صورت اول خود قبل از باب شدن توریسم را دارد؟ و افزود: صدها کتاب در این زمینه وجود دارد که توریسم اگر افسار گسیخته باشد، همه میراث را از بین می‌برد. امروز نیز شاهد این هستیم که جریان امروز که سوار بر دوش اقتصاد، در حال نابود کردن فرهنگ است.
رییس ایکوموس ایران با اشاره به عنوان انتخابی ایکوموس بین المللی در سال ۲۰۰۱ که با مفهوم نجات دادن روستاها در سطح بین‌الملل مطرح شده بود; پرسید: امروز از روستاها چه باقی مانده‌اند؟
گردشگران برای بناهای تاریخی شعبده بازی می‌کنند
وی با اشاره به برخی غلوها درباره بناهای تاریخی که توسط راهنمایان گردشگری به گردشگران مطرح می‌شود، ادامه داد: در طول ۳۰ سال گذشته که درگیر با این معانی بوده‌ایم، روز به روز و سال به سال راهنماهای آثار تاریخی بیشتر کاری شبیه به شعبده‌بازی انجام می‌دهند. آنها هر بار یک چیز جدید می‌گویند تا گردشگر خوشش آید و جذب شود، بنابراین به مرور چیزهایی باب می‌شود که غیرقابل قبول‌اند.
او با بیان یک خاطره از این مدل توضیحات به گردشگران گفت: به چشم خود دیدم که توریسم از راهنما پرسیده بود که چرا مسجدشاه اصفهان این قدربلند است؟ او جواب داد: چون با شتر داخل می‌رفتند. در یک نمونه دیگر که شاهد بودم توریست در عالی قاپو پرسید که آیا می‌دانید حفره‌های عالی‌قاپو برای چیست؟ و جواب شنید: آقایان موزیست مقابل حفره‌های این کاخ می‌نشستند موسیقی می‌نواختند و این حفره‌ها آنها را جذب می‌کرد، پس از آن زنان سلطنتی می‌آمدند همان‌جا می‌نشستند و آن موسیقی از این حفره‌ها دوباره پخش می‌شدند.
او با تاکید بر لزوم توجه به این نکته که باید به این مساله فکر کنیم به کجا می‌رویم، توضیح داد: درست است که به حق، دولت به فکر ایجاد شغل جدید است، حرف آقای رئیس جمهور درست است که شغل صریح به وسیله توریسم درست می‌شود، اما باید عواقب آن را نیز دید.
در توریسم امروزی، پژوهش را حذف کرده‌اند
حجت تاثیر امروزی توریسم در کشور را تا حدی دانست که حتی در آن از وجه پژوهشی میراث فرهنگی منصرف می‌شوند و ادامه داد: یک دایره بسته کاملا روشن در میراث فرهنگی وجود دارد که آن را پژوهش، حفظ، احیاء، معرفی و آموزش می‌دانند. در واقع این باید یک سیکل بسته معرفی باشد.
بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی با تاکید براینکه مخالفتی با توریسم ندارد و برعکس با توجه به تاثیر آن نسبت به معرفی آثار تاریخی آن را مناسب دانست و ادامه داد: با این وجود معتقدم کسی مانند ابن‌بطوطه توریسم بوده است، نه مانند امروز که تعدادی آدم با یکدیگر گروهی می‌روند و چنین حرف‌هایی به آنها زده می‌شود و در واقع فقط به دنبال خوشگذرانی هستند. در این زمان ما دیگر هیچ اکتسابی از ملاقات با آثار نداریم و این لطمه بزرگتری است.
