ثمانه نادری
وارد اتاق مشاور که میشود، مقداری از خودش میگوید و مساله را مطرح میکند.
به گزارش کسب و کار نیوز، مشاور هم قلمی بر میدارد و به نشانه توضیح، اندکی روی کاغذ مینویسد و بعد کاغذ را به وی به عنوان یک نسخه میدهد. تنها ۳۰ دقیقه گذشته است و خیلی از سوالات باقی مانده، اما وقت مشاوره تمام شده و مشاور باید مراجعهکننده بعدی را صدا بزند.
به گزارش کسب و کار نیوز، مشاور هم قلمی بر میدارد و به نشانه توضیح، اندکی روی کاغذ مینویسد و بعد کاغذ را به وی به عنوان یک نسخه میدهد. تنها ۳۰ دقیقه گذشته است و خیلی از سوالات باقی مانده، اما وقت مشاوره تمام شده و مشاور باید مراجعهکننده بعدی را صدا بزند.
بعد از اندکی مکث میان مشاور و مراجعهکننده و پس از آنکه هر دو میدانند مساله حل نشده، مراجعهکننده ترغیب میشود برای پیگیری موضوع بار دیگر مراجعه کند، اما مساله این است: آیا مراجعهکننده بار دیگر مراجعه خواهد کرد؟ کدام دسته از مراجعان برای گرفتن وقت مشاوره نگران هزینهای که پرداخت میکنند، نیستند؟ و مهمتر اینکه هزینه مشاوره تا چه اندازه انگیزه مراجعان برای رفتن به مشاوره را کم خواهد کرد؟
انتظارات نامعقول از مشاوره
براساس بررسیهای موجود، نرخهای بالای مشاوره بسیاری از مردم را از مراجعه به مشاورها منصرف میکند و این در حالیست که برای بسیاری از مردم هنوز اهمیت مشاوره و کمک گرفتن از مشاوران درک نشده است. به اعتقاد کارشناسان، نبود فرهنگ مشاوره در میان مردم و حتی طبقات تحصیلکرده عامل مهم دیگری است که رفتن مردم را نزد مشاور به ویژه با وجودی که نرخهای مشاوره بالاست و از طرفی این هزینهها هم تحت پوشش هیچ بیمهای نیست، دشوار میکند.
از سوی دیگر رضایت نداشتن برخی از مراجعهکنندگان از مشاوران یا انتظارات غیر معقولی که برخی از آنها از مشاورهها دارند، باعث میشود احساس و نگاه مردم نسبت به مراجعه به مراکز مشاوره خوشایند نباشد.
فرصت کمی که مشاورها میدهند
به گفته برخی از مراجعان، مشاوران وقت کمی برای صحبت با مراجعهکننده میگذارند و از طرفی توقع دارند با هزینهای که بابت هر جلسه (حداقل ۵۰ هزار تومان) دریافت میکنند، مراجعهکننده بار دیگر برای ادامه راهنمایی و صحبت به آنها مراجعه کند. به گفته آنها، در نخستین جلسه مشاوره مشخصا نتیجهای حاصل نخواهد شد. ۳۰ دقیقه زمان یا حتی یک ساعت هم فرصت کمی است که در آن بتوان به نتیجهای رسید.
بنابراین برای نتیجه گرفتن از مشاوره شرکت در چندین و چند جلسه الزامی است که آن هم نیاز به هزینه دارد. یعنی حتی اگر ۱۰ جلسه در نظر بگیریم، حداقل باید ۵۰۰ هزار تومان برای رفتن نزد مشاور هزینه کرد.
بازار گرمی برای از مشاوران غیر حرفهای
موضوع دیگر اینکه به اعتقاد برخی از مردم، مشاوران آنطور که باید به افزایش آگاهی و سطح بینش مردم کمکی نمیکنند و حتی برخی از آنها اعتقاد دارند بسیاری از مشاوران به جای حل مساله، صورتمساله را پاک میکنند.
جدا از اینکه مردم از مشاوران انتظار دارند مشکلات آنها را به طور کامل حل کرده و راهحل اثرگذاری به آنها بدهند، وجود مشاوران غیر حرفهای که صرفا برای کسب پول و ثروت دفتر مشاوره دایر میکنند نیز بازار مشاورهها را به ضرر مشاوران خوب و باتجربه خرابتر کرده است.
وقتی گوش شنوایی برای مشاوران نیست
وقتی پای صحبت مشاورهایی مینشینیم که در این کاربا تجربه هستند، موضوع بیشتر دستمان میآید. به گفته بسیاری از مشاوران، کار مشاورها از این نظر که با رفتار و درون انسانها سروکار دارد، از پزشکی نیز سختتر است.
به همین دلیل باید یکسری افکار غلط را در رابطه با وظایف و نقش مشاورها در ذهنمان خط بزنیم. به گفته آنها، مردم از مراجعه به پزشک شاید با دیدن چند دارو و چند نسخه درمانی به ظاهر احساس رضایت کنند یا حتی از آن به نتیجهای برسند، اما درباره مشاورها اینطور نیست.
نسخه و داروی ملموسی در کار نیست. کل درمان در چند جلسه مشاوره صورت میگیرد که ممکن است به چشم کسی نیاید یا اینکه گوش شنوایی برای آن نباشد.
به چشم مشتری به مراجعان نگاه نمیکنیم
مهدی طباطبایی، مشاور و روانشناس در این رابطه به «کسبوکار» میگوید: معمولا مشاورها به چشم مشتری به مراجعان نگاه نمیکنند. آنهایی که این دیدگاه را دارند، نمیتوانند پایبند به تمام قواعد اخلاقیای باشند که برای دادن خدمات مشاوره لازم است، اما به طور کلی درباره مشاوره باید گفت که مشاوره سه اصل دارد؛ اصل اول آموزش، اصل دوم راهنمایی و اصل سوم درمان است. معمولا اینگونه است که مشاوران برای راهنمایی از بیمار مبلغی طلب نمیکنند. هیچ مرکزی هم اگر خدماتی به مراجعان میدهد، اگر به عنوان راهنمایی باشد، پول نمیگیرد. مبلغی که مشاوران از مردم دریافت میکنند، بابت درمان است نه بحث راهنمایی یا صحبتهای اولیه، اما درباره بخشهای دیگر مثل درمان مشاوران حق دریافت پول را دارند و اساسا به این خاطر مشاوره میدهند.
اعتماد ناکافی مردم به مشاورها
وی در پاسخ به این سوال که چرا برخی از مردم نسبت به مشاوران بدبین هستند و درباره اینکه چرا برخی از مردم به خدمات مشاورها اعتماد و اطمینان کافی ندارند، توضیح میدهد: شاید یکی از دلایلی که باعث بدبینی مردم به مشاورها شده، این باشد که اختلالات روانی افراد یک شبه حل نمیشود.
فردی که تحت تاثیر محیط زندگی خود دچار رفتاری شده و این اختلال روانی طی ۳۰ سال اتفاق افتاده، نباید توقع داشته باشد این مشکل طی یک یا چند جلسه مشاوره حل شود. همانطور که شکلگیری یک رفتار سالها طول میکشد و به تدریج صورت میگیرد، درمان نیز مراحلی طولانی دارد.
مردم مشاوره را ضرورت نمیدانند
طباطبایی درباره هزینههای مشاوره و نرخهای آن نیز میگوید: به نظر نمیرسد هزینه مشاوره زیاد باشد، چراکه اگر همین هزینهها در کنار هزینه یک نوبت ویزیت پزشک قرار بگیرد، بسیار کمتر از آن در میآید، اما آنچه باعث شده برخی تصور کنند نرخ مشاوره بالاست، به این دلیل است که مردم برای رفتن به مشاوره ضرورتی نمیبینند.
فرهنگ و فضای فکری جامعه نیز ناخودآگاه مردم را به این سو کشانده که رفتن به مشاوره برای همه الزامی نیست. به همین دلیل مردم حاضر نیستند هیچ هزینهای بابت مسالهای که به آن اعتقاد کافی ندارند، بپردازند.