ثمانه نادری
سهم تولید بنگاههای اقتصادی از رشد ۱۱ درصدی سال گذشته براساس آمارهای موجود ۱.۹ درصد اعلام شده، در حالی که اظهارنظر مسئولان از افزایش تعداد بنگاههای اقتصادی سال گذشته روند رو به بهبودی از تولید را نشان میدهد. از سوی دیگر با وجود اینکه به اعتقاد کارشناسان تعداد ۲۰۰ هزار بنگاه به تنهایی میتواند بیشتر از ۷۰۰ هزار شغل ایجاد کند؛ رئیس اتاق اصناف میگوید سال گذشته بیش از ۲۰۰ هزار بنگاه اقتصادی ایجاد شده است و این با تعداد محدود اشتغال سال گذشته که طبق برخی از آمارها ۷۰۰ هزار شغل اعلام شده تا حدودی مغایرت دارد؛ ازاینرو به نظر میرسد اظهارنظر درباره تعداد بنگاههای اقتصادی که به اعتقاد فعالان بخش خصوصی بسیاری از آنها به دلیل رکود ورشکست شدهاند یا با حداقل ظرفیت خود مشغول به فعالیت هستند، نیاز به بررسیهای بیشتری دارد. برای مثال باید دانست چه تعداد از بنگاههای اقتصادی ورشکست شدهاند و چه میزان اشتغال ایجاد شده است و از طرفی لازم است نحوه رونق تولید بنگاههای اقتصادی و راهکار مناسب افزایش تعداد آنها را بررسی کرد.
یکی از راهحلهایی که در این شرایط میتواند به کمک بنگاههای اقتصادی یا افزایش حجم تولید آنها بیاید، فضای مجازی و به عبارتی تلاش برای تقویت بنگاهداری مجازی است که به گفته رئیس اتاق اصناف قرار است زمینه و شرایط آن در سال جاری میسر شود.
رئیس اتاق اصناف ایران گفت: سال گذشته بیش از ۲۰۰ هزار بنگاه اقتصادی تاسیس شد که این نشانه ظرفیت بالای ایجاد اشتغال در کسبوکارهای کوچک است.
به گزارش اتاق اصناف ایران، علی فاضلی در دیدار نوروزی کارکنان اتاق اصناف، افزود: حفظ ثبات کسبوکار در بازار، تسهیل شرایط ورود به بازار کار و ورود به بازار کسبوکار نوین و مجازی از ضرورتهای امروز فعالیت بنگاههای کوچک اقتصادی است و برنامههای میانمدت اتاق اصناف در این حوزه امسال به ثمر خواهد نشست.
محمدحسین برخوردار، فعال اقتصادی:
اشتغالزایی در فضای مجازی
در حال حاضر بستر لازم برای گسترش فضای مجازی ایجاد شده است و خیلی از بنگاههای اقتصادی اینک محصولات خود را به این صورت به مشتریان معرفی میکنند، اما اینکه مابقی بنگاهها نیز به این مسیر وارد شوند نیاز به فرهنگسازی و افزایش رغبت عمومی برای استفاده از ظرفیت اقتصادی فضای مجازی در کشور است. به نظر میرسد اتاقهای اصناف و حامیان بخش خصوصی باید بستری برای این نوع بنگاهداری فراهم سازند. بنگاههای اقتصادی باید گروهی تشکیل بدهند و محصولات خود را از کانالهای مجازی به فروش برسانند. مشکل برخی از تولیدکنندگان این است که حاضر به ترک شیوههای از کار افتاده سنتی نیستند. کالاهای آنها سالها در انبار میماند اما شیوه جدید برای ارائه آن به مشتری پیدا نمیکنند.
از سوی دیگر برخی بنگاهها دانش لازم برای استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای فعالیتهای اقتصادی را ندارند. به همین دلیل از روی ناآگاهی به صورت موقت وارد این عرصه میشوند و پس از مدتی شکست میخورند. جلب اعتماد عمومی به خرید در فضای مجازی نیز در حال حاضر یکی دیگر از راهکارهای کمک به تولیدکنندگان و بنگاههای اقتصادی در فضای مجازی است. هر گونه سوءاستفاده و کلاهبرداری اعتماد مشتریان را خدشهدار میکند و فرصت فروش برای تولیدکنندگان را از بین میبرد. فضای مجازی از طرفی بستر دسترسی افراد به شغل را آسانتر میکند.
از آن جایی که آمارهای اشتغال در سال گذشته تنها به ۷۰۰ هزار شغل اشاره کرده که البته برخی هم کمتر از آن را تایید میکنند، به نظر نمیرسد سال گذشته تعداد بنگاههای اقتصادی رشد چندانی پیدا کرده باشد، چرا که در این صورت باید رقم ایجاد اشتغال بالاتر از آمار ذکرشده باشد. برای مثال حتی اگر هر بنگاه ۲ نفر را استخدام میکرد، این تعداد استخدام میتوانست ۴۰۰ هزار شغل ایجاد کند.
محمدرضا نجفیمنش، رئیس کمیسیون تسهیل کسبوکار اتاق تهران:
تولید رشد منفی نداشت
در سال گذشته در بعضی از رشتهها و فعالیتهای اقتصادی افزایش تولید را شاهد بودهایم. برای مثال در صنعت خودرو ۴۰ درصد رشد و در فلزات اساسی ۵ درصد رشد داشتهایم و در پتروشیمی نیز رشد نسبتا خوبی داشتهایم. در بعضی بخشها هم البته رشد بوده اما کمتر ، برای مثال مواد غذایی رشد کمی داشته اما برخلاف آن بخشهایی چون بخش مسکن در رکود به سر برده و حتی رشد منفی را تجربه کرده است اما تولید بهطور کلی در سال قبل رشد منفی نداشت. براساس آمارهای موجود اینک ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد صنفی داریم که از آن ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد پروانه دارند و تعداد 900 هزار واحد بدون پروانهاند. این تعداد واحدها نشان میدهد وضعیت اشتغال کشور میتواند به سمت مثبتی حرکت کند اما آنچه مطرح است، این است که این تعداد با ظرفیت کامل خود فعالیت نمیکنند. البته برخی از آنها نیز وارد فضای مجازی شدهاند. برای مثال در بخش خودرو بسیاری از فعالیتها از طریق اینترنت صورت میگیرد، بهطوری که مابقی بنگاههایی که وارد فضای مجازی نشدهاند در رقابت با آنها تا حدودی شکست خوردهاند. اگر سایر بخشها نیز به همین شکل به فضای مجازی ورود پیدا کنند، به نظر میرسد زمینه رقابتپذیری بنگاهها میسرتر شود یا حداقل بازار تقاضا برای خرید تولیدات داخلی مهیاتر باشد.