شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، بازار نهادههای دامی حدود دو سال اخیر، شرایط بسیار ملتهبی را پشت سر گذاشته و این نابسامانیها در حالی اتفاق افتاده که از اواسط دیماه ۱۳۹۸ واردکنندگان، تولیدکنندگان و فعالان صنعت دام و طیور درباره فرآیند تامین و توزیع نهادههای دامی هشدارهای جدی داده و عواقب آن را به مسوولان گوشزد میکردند.
به گفته فعالان صنعت کشاورزی، نمیتوان از دامدارانی که نهاده با نرخ آزاد خریداری کردند انتظار داشت که تابع قیمتگذاری دستوری باشند. افزایش قیمت نهاده با شیوع بیماری کرونا و افت قدرت خرید مردم مصادف شد و میزان مصرف گوشت را کاهش داد. باید بگویم که فاکتور کشش قیمتی بازار، متناسب با قیمت تمام شده رشد نکرد چرا که میزان توان خرید مردم کاهش و در نتیجه دام در دست دامدار ماند.
تازهترین گزارش گمرک ایران نشان میدهد که تا ۱۱ خردادماه امسال، ۳.۹ میلیون تن کالای اساسی در گمرک و بنادر موجود بوده که از این رقم سه میلیون تن در بنادر و حدود ۹۰۰ هزار تن در شناورها قرار داشته است. از موجودی سه میلیون تنی بیش از یک میلیون و ۸۷۵ هزار تن به جو، ذرت و کنجاله سویا اختصاص داشته است که بیش از ۱.۵ میلیون تن ذرت، حدود ۱۶۳ هزار تن جو و ۱۵۲ هزار تن سویا بوده است. باید به این میزان حدود ۵۷۰ هزار تن از این سه کالا که در شناورهای رسیده به بنادر قرار دارند هم اضافه کرد که به حدود ۲.۵ میلیون تن نهاده میرسد.
این نزدیک به ۲.۵ میلیون تن نهاده، حدود ۶۴ درصد مجموع کالاهای اساسی موجود در بنادر و شناورها را تشکیل میدهد که این آمار بالای ۵۰ درصدی، در دو تا سه سال اخیر تقریبا همیشه در واردات و موجودی نهادههای تولید در بین کالاهای اساسی وجود داشته است. میتوان گفت گاهی کمتر و یا بیشتر ولی همواره نهادهها به گمرک رسیده و موجودی میلیونی داشته است که اکنون هم بدون اینکه واردات جدیدی به بنادر صورت بگیرد یکجا حدود ۲.۵ میلیون تن نهاده وجود دارد که باید ترخیص و توزیع شود.
در همین رابطه مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک در گفت و گو با “کسب و کار” گفت: به دلیل عدم توجه مسئولان و دستگاههای متولی به این مسائل، ضربات سنگینی بر پیکره دامپروری و دامداری کشور واردشده است و بسیاری از دامداران به دلیل عدم توانایی در ادامه وضعیت موجود، از چرخه تولید خارج شدند.
افشین صدر دادرس اضافه کرد: اگرچه وزارت جهاد کشاورزی متولی آمارگیری است، اما معمولاً آمارگیری دقیق دامداریها و دامداران توسط مرکز آمار ایران انجام میگیرد. وزارت جهاد کشاورزی به جای کنترل بازار گوشت فشار بر دامداران را مضاعف کرده است. نمیتوان به دنبال امینت غذایی بود، اما خواسته و ناخواسته اعمال فشار بر تولیدکنندگان را افزایش داد.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه کمتر از ۱۰ درصد از نهاده مورد نیاز دامداران عشایری و روستایی با ارز ۴۲۰۰ تومانی تامین شد، خاطر نشان کرد: دامدار عشایری برای تامین نیاز اقدام به خرید نهاده از بازار آزاد کرد. در این شرایط موضوع مهم این است که به دلیل گرانی نهادههای دامی، دامداران مجبورند برای تامین هزینهها، دامهای مولد خود را کشتار کنند و این موضوع آینده کشور در بخش شیر و گوشت را به وابستگی خواهند کشاند. ارزهای ۴۲۰۰ تومانی برای خرید نهادههای دامی جوابگوی دامداران نبود و این قشر مظلوم خوراک دامهای خود را با نرخ آزاد تهیه کردند. این امر سبب بالا رفتن قیمت تمامشده شیر و گوشت شد.