خاموشی‌های تابستان و زیان تولیدکنندگان از قطعی برق تکرار می شود؟/افزایش گرانی ها با قطعی برق

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز ، این در حالی است که کارخانجات نیز نگران قطعی برق گسترده مانند سال گذشته هستند. تولید در این شرایط به شدت کاهش پیدا می کند و در این بین، تولیدکنندگان محصولات غذایی بیشترین ضرر را متحمل خواهند شد. شرایط نگهداری محصولات غذایی وابسته به وجود برق و دستگاههای خنک کننده با مصرف برق بالا است. اما مسوولان در شرایط افزایش مصرف، استثنایی برای این شرایط قائل نبوده و تمامی کارخانجات را بدون توجه به کالایی که تولید می کنند مشمول قطع برق خواهند کرد.

در سالهای اخیر سرمایه گذاری چندانی در حوزه انرژی و تولید برق وجود نداشته و کارشناسان انرژی، دلیل کمبود برق را همین علت عنوان کرده اند. این در حالی است که مسوولان با رد این اظهارات، عدم تعادل مصرف کنندگان را دلیل اصلی کمبود برق عنوان می کنند. به هر ترتیب باید دید با آغاز  فصل گرما دولت چه تدابیری برای کارخانجات، عدم کاهش تولید ناشی از قطع برق و فاسد نشدن محصولات تولید شده غذایی خواهد اندیشید.

با آغاز فصل گرم نگرانی از تکرار قطعی برق صنایع با توجه به تشدید خشکسالی و خالی ماندن سدها افزایش یافته و سخنان ضد و نقیض مسئولان بر این نگرانی دامن زده است. در بین صنایع، صنایع غذایی بیش از همه نسبت به قطعی برق در فصل گرم نگران هستند چراکه سطح آسیب‌پذیری این صنایع نسبت به قطعی برق بر اساس مواد اولیه و محصول نهایی بالاتر است.

سال گذشته تقریبا در همین مقطع زمانی بود که قطعی برق موجب بروز مشکلات جدی برای صنایع غذایی شد. افزایش خشکسالی و خالی ماندن سد‌ها، این صنایع را نسبت به تکرار قطعی برق به شدت نگران کرده است. این نگرانی با سخنان ضد و نقیض مسئولان تشدید شده است. در پایان فروردین ماه سالجاری محمد اله داد، معاون هماهنگی توزیع شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر)، در حاشیه نخستین جلسه ستاد راهبری عبور از پیک تابستان، گفت: با تداوم ناترازی تولید و مصرف برق، احتمال انتشار جدول خاموشی‌ها قوت خواهد گرفت.

کمتر از ۲۰ روز پس از این سخنان، مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق، با اعلام اینکه برای صنایع به خصوص صنایع فولادی قطعی برق نداریم، گفت: با توجه به برنامه‌های گسترده‌ای که در احداث ظرفیت تولید نیروگاه‌های جدید و ارتقا تولید نیروگاه‌های موجود و همچنین اجرای طرح‌های مدیریت مصرف در تابستان تدوین شده است، بدون خاموشی تابستان را پشت سر خواهیم گذاشت و انتشار جدول خاموشی‌های ناشی از کمبود تولید در دستور کار صنعت برق قرار ندارد.

اما دوم خرداد ماه، شرکت فولاد خوزستان با انتشار اطلاعیه‌ای در سامانه کدال، از اعمال محدودیت مصرف برق در تولید این شرکت در سه ماه آینده خبر داد. بر اساس این اطلاعیه، شرکت سهامی برق منطقه‌ای خوزستان، با ارسال نامه‌ای به این تولید کننده بزرگ فولاد، محدودیت‌هایی را در مصرف برق این شرکت از تاریخ ۱۴۰۱.۰۳.۰۵ تا ۱۴۰۱.۰۶.۱۵ ایجاد کرده است.

محسن نقاشی، دبیر فدراسیون تشکل‌های صنایع غذایی ایران، در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین، ضمن اعلام افزایش نگرانی صنایع غذایی از تکرار قطعی برق صنایع در فصل گرم سالجاری، اظهار کرد: قطعی برق بیشتر از هر صنعتی، صنایع غذایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، چراکه صنایع غذایی در هنگام قطعی برق جزو آسیب‌پذیرین‌ها هستند. وی یادآور شد: مواد اولیه، محصولات میانی و نهایی صنایع غذایی فسادپذیری بالایی دارند، به همین دلیل است که قطعی برق می‌تواند صنایع غذایی را بیش از هر صنعت دیگری آسیب‌پذیر کند. نقاشی در پاسخ به این پرسش که اگر برنامه خاموشی داده شود امکان کنترل آسیب هست، گفت: قطع برق در صنایع غذایی چه با برنامه باشد و چه بدون برنامه، به صنایع غذایی آسیب می‌زند تنها می‌توان سطح آن را تا حدی کاهش داد. وی تاثیر قطعی برق بر صنایع غذای را تنها متوجه تولیدکننده نمی‌داند و تاکید دارد که، مصرف کننده نیز متضرر خواهد شد.

به گفته نقاشی؛ مشکلات در تولید و عرضه مواد غذایی در نتیجه قطعی برق می‌تواند، خیلی زود خود را در بازار با افزایش قیمت نشان دهد. دبیر فدراسیون تشکل‌های صنایع غذایی ایران با اشاره به ماده ۲۵ قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار، اظهار داشت: در این بند از قانون قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار آمده است؛ “در زمان کمبود برق، گاز یا خدمات مخابرات، واحدهای تولیدی صنعتی و کشاورزی نباید در اولویت قطع برق یا گاز یا خدمات مخابرات قرار داشته باشند”. در نتیجه طبق قانون از مسئولان انتظار در صورت مشکلات در تامین انرژی اولویت را بر تداوم تولید صنایع غذایی قرار دهند.

قطعی برق و کاهش تولید

کاوه زرگران، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران

فرآیند تولید در تمامی کارخانجات باید به صورت پیوسته و زنجیروار باشد. کوچکترین توقف در خط تولید منجر به اختلال در تولید کالا می شود. قیمت تمام شده محصولات و کالاها به همین تداوم در تولید بستگی دارد. قطعی برق روند تولید کالا را با اختلال بسیاری روبرو می کند. همانطور که این اتفاق برای کارخانجات در سال گذشته افتاد.

ضرر و زیان بسیاری متوجه تولیدکنندگان شد. در این بین کارخانجات تولید مواد غذایی و کالاهای فاسد شدنی با چالش های فراوانی مواجه شدند. قطعی های مکرر برق موجب خراب شدن مواد تولید و محصولات غذایی شد. این اتفاق اگر امسال نیز رخ دهد موجب گران شدن مواد غذایی تولید شده خواهد شد.

متاسفانه شرایط اطلاع رسانی درستی هم سال گذشته وجود نداشت. تنها در برخی شهرک های صنعتی اطلاع رسانی برای قطعی برق داشتیم. در بسیاری دیگر از کارخانجات که مواد غذایی و محصولات خوراکی تولید می کردند هیچ گونه اطلاع رسانی برای قطعی های مکرر برق انجام نشد و خسارات بسیاری متوجه تولید شد. به هیچ عنوان قطعی برق برای سال جاری قابل توجیه نیست. به دلیل حذف ارز دولتی افزایش قیمت را در بسیاری کالاها داریم.

اگر قطعی برق هم اتفاق بیفتد مزید بر علت خواهد شد و این خسارات قابل جبران نیستند. با توجه به شرایط چند هفته اخیر مواد غذایی گران شد. مواد غذایی نیاز مردم است و کارخانجات باید پیوسته فعالیت کنند. اندکی تعلل در تولید نمی تواند نیاز جامعه را تامین کند. قطعی برق موجبات این اتفاق را فراهم خواهد کرد. برای تولید نیز این اتفاق توجیه ندارد. به دلیل گرانی های اخیر سطح تقاضا کاهش پیدا کرد. با قطعی برق کالاها بار دیگر گران می شود و هیچ کدام از طرف عرضه و تقاضا این اتفاق را تاب نخواهند آورد.

از سوی دیگر همه اقلام غذایی در دنیا ۳۰ تا ۵۰ درصد در ۳ ماه گذشته گران شده است و این افزایش قیمت ادامه دارد. با خارج شدن اوکراین از برداشت محصول و محدودیت روسیه سال آینده نیز گرانی مواد غذایی ادامه خواهد داشت. در صورتی که جنگ اوکراین و روسیه پایان یابد نیز با توجه به اینکه اوکراین بسیاری از زیرساخت‌های تولید را از دست داده است، زمان می‌برد که این کشور دوباره بتواند به چرخه تولید و صادرات برگردد. این اتفاق نیز در گرانی های کشور دخیل است.

در دنیا تورم مواد غذایی ایجاد شده و دولت‌ها موظف هستند درآمد مردم را به دو صورت افزایش درآمد‌ها یا پرداخت یارانه، افزایش دهند. دولت هم پرداخت یارانه را مدنظر قرار داده است. به شرطی که تمام ۳۰۰ هزار میلیارد تومان ناشی از حذف ارز دولتی به مردم داده شود می توان به افزایش قدرت خرید امیدوار بود. این در حالی است که در صورتی که تحریم نبودیم و نرخ ارز بالایی نداشتیم باز شاهد افزایش قیمت غلات و مواد غذایی بودیم. زیرا تورم مواد غذایی در دنیا به‌دلیل توقف و محدودیت صادرات غلات اوکراین و روسیه ایجاد شده است.