شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، در حالی اخبار منتشر شده از مذاکرات وین امیدوارکننده است و قرار است در توافق نامه ای که میان ایران و گروه ۴ به علاوه یک تنظیم می شود تعداد بسیار زیادی از تحریم های ایران برداشته شود. بایدن به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده در سخنرانی های خود همواره اعلام می کند به دنبال دستیابی به توافق طولانی مدت با ایران است و از طرفی دیگر مقامات ایرانی نیز در مذاکرات گام به گام خود در وین خواستار برداشتن تمامی تحریم های تحمیلی و ظالمانه علیه کشورمان اعم از تحریم های نفتی و بانکی هستند. آسوشیتدپرس در این رابطه نوشته است که امریکا با برداشتن بخش بزرگی از تحریمهای اقتصادی علیه ایران، به برجام برمیگردد.
رنگ و بوی مذاکرات و پیش بینی توافق احتمالی و احیای برجام در هفته های آینده آیا خواهد توانست اقتصاد نحیف ایران را دوباره سرپا کند. با این حال برخی از فعالان اقتصادی بر این باورند که بازگشت امریکا به برجام گرچه ممکن است تاثیر هیجانی و مقطعی بر بازارهای ایران داشته باشد اما اوضاع اقتصاد آنقدر وخیم است که برجام دوباره، نتواند به سرعت گره گشا باشد.
کارشناسان بر این عقیده هستند که اگر توافقات عملیاتی شود می تواند بر بخش های مختلف اقتصاد ایران تاثیر زیادی بگذارد. اقتصاددانان معتقدند که بازگشت به برجام روی همهی بخشها اثرگذار است اما بیشترین منفعت در بخش صنعت رخ میدهد. این بخش نیاز به منابع ارزی دارد و سرریزهای تکنولوژیکی و سرمایهگذاری به صنعت کارخانهای کمک میکند تا ظرفیتهای تولیدی افزایش یابد.
چشم انداز روشن اقتصاد با احیای برجام
کمیل طیبی، اقتصاددان
از آنجایی که نقش تحریم ها در اقتصاد کشور بسیار گسترده بوده است روند مذاکرات و احیای برجام می تواند چشم انداز بسیار روشنی را داشته باشد. رفع تحریم ها به رونق کسب و کارها و اشتغال، کاهش نرخ بیکاری و کنترل تورم از طریق تقویت شاخص های اقتصادی کمک خواهد کرد. وقتی تحریمی وجود نداشته باشد سیاست های کنترل تورم هم قابل اجراست و رشد اقتصادی تقویت خواهد شد.
تجربه این تحریم ها نشان داده که تحریم های نفتی و تحریم های اعمال شده بر صادرات آن و تحریم های بخش بانکی خیلی اثرات منفی بر اقتصاد ایران گذاشته است. وقتی صادرات نفتی و یا به طور کلی فروش نفت طبیعی نباشد مشکلات در کسری بودجه و کمبود منابع ارزی اتفاق می افتد و به دنبال آن صادرات غیرنفتی دچار مشکل خواهد شد. همانطور که در چند سال اخیر شاهد بروز این مدل مشکلات بوده ایم. با وجود تحریم ها نوسان در بازارهای مختلف و بازار ارز ایجاد و اقتصاد ایران دچار مضیقه شد.
سالهای گذشته پس از توافق برجام هنگامی که تحریم ها برداشته شد و صادرات نفتی به روال عادی خود بازگشت رشد اقتصادی ایران نیز افزایش پیدا کرد. بنابراین برای ایران برداشتن تحریم ها مهم بوده و نقش حیاتی و کلیدی دارد که اثر آن فقط در بخش نفت نخواهد بود و در سایر بخش های سطح کلان و کسب و کارها نیز نمود پیدا خواهد کرد. با برداشتن تحریم های نفتی فرصت سرمایه گذاری در بخش انتقال تکنولوژی در پالایشگاه ها و نو شدن فناوری ها که مورد نیاز است ایجاد می شود که نقش بسیار کلیدی را در تحقق رشد اقتصادی خواهد داشت.
در بخش بانکی هم تحریم ها فرصت واردات کالاهای سرمایه ای و واسطه های و توسعه صادرات غیرنفتی را از اقتصاد ایران گرفت در حالی که لازمه تجارت و ارتباط با اقتصاد دنیا وجود روابط بانکی است. ارتباطی که تمام کشورها از آن بهره مند هستند. با وجود تحریم های بانکی شاهد قطع جریان مالی بوده ایم که مشکلات زیادی بر روی قیمت ها داشته و فشار قیمتی را در اقتصاد ایجاد کرده است.
از طرفی دیگر احیای بازار سرمایه هم در گرو برداشت شدن تحریم ها است تا بتواند در بخش انرژی و روابط بانکی قدرت بگیرد. خود بازار سرمایه نیاز دارد به اینکه روابط بین بانکی ایجاد کند و بورس ما زمانی می تواند شکل یافته و منسجم باشد که بتواند ارتباط بین المللی داشته باشد و از فرصت های منابع بین المللی استفاده کند.
همچنین ایران میتواند در بعد خدمات فنی و مهندسی که دارای مزیت است بازارهای هدف خودش را پیدا کند تا خدمات و کالاهای غیرنفتی را صادر کند. وقتی سهم این اثرات مثبت افزایش پیدا کند بخش کشاورزی نیز مستقیم و غیرمستقیم منتفع میشود و فرصتهای شغلی جدید به وجود میآید. به طور کلی ظرفیت تولیدی بالا میرود.