ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، در سالی که با عنوان سال رونق تولید نام گرفته و از سویی ارزش پول ملی به شدت پایین آمده، یکی از مهمترین خواستههای تولید دریافت تسهیلات ارزان قیمت است. هرچند کاهش ارزش پول ملی تا حدودی اثر سودهای بالای تسهیلات را کم رنگتر کرده است، اما باز هم این رقم برای تولیدکنندهای که با انواع ریسک و خطرات برای تولید مواجه است، به شدت بالا به نظر میرسد. بر همین اساس تولیدکنندگان در انتظار کاهش نرخ سود تسهیلات و به صرفه شدن وامهای بانکی برای تزریق به تولید و صنعت هستند.
با توجه به تلاش های بانک مرکزی در کنترل شبکه بانکی و مهار تخلفات در زمینه نرخ سود، کاهش نرخ سود نیز نیازمند به شرایطی است. اما مسئله اساسی این است که آیا شبکه بانکی در شرایط حاضر توان و تمایل انجام چنین کاری را خواهد داشت؟ تسهیلات ارزان قیمت تا چه اندازه در حل مشکل تولیدکنندگان موثر خواهد افتاد؟ و از سویی کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی تا چه اندازه باعث کاهش نرخ تورم خواهد شد؟
بر اساس آماهای موجود نرخ تورم تولیدکننده از مرز ۳۰ درصد نیز عبور کرده است و در حال حاضر تامین مالی تولید با تسهیلات ارزان به طور مستقیم در کاهش هزینه تولید و همچنین کاهش قیمت کالاها و محصولات داخلی اثرگذار خواهد بود. به عقیده کارشناسان دولت میتواند با حذف برخی از هزینهها در بانکها و همچنین ایجاد شفافیت در نظام بانکی، از بخشی از سود تسهیلات پرداختی به تولیدکنندگان صرف نظر کند. اما این امر مستلزم این است که تسهیلات ارزان صرفا در اختیار تولیدکننده واقعی قرار بگیرد. وگرنه در غیر این صورت سیل تقاضا برای تسهیلات بانکی باعث فشار به شبکه بانکی و مشکلات دیگر خواهد شد.
علی اکبر نیکو اقبال، کارشناس اقتصادی
تقاضای غیرمولد برای تسهیلات بانکی
در حال حاضر که نرخ تورم به شدت بالا رفته و دارایی شرکت ها چندین برابر کاهش پیدا کرده، مهمترین مسئله یاری و همکاری بانک ها با تولیدکنندگان است. در این راستا کاهش نرخ سود تسهیلات به منظور تزریق پول ارزان به تولید مهمترین گام بانک ها در حمایت از تولیدکنندگان است. اما نه تنها تصمیم گیران این حوزه فعلا تصمیمی برای کاهش نرخ سود تسهیلات اتخاذ نکردهاند، بلکه بانک ها از پراخت تسهیلات به تولیدکنندگان به دلایلی مثل عدم بازپراخت به موقع این تسهیلات از سوی دریافت کنندگان، عدم شفافیت و حجم بالای تقاضای غیرمولد برای این تسهیلات، امتناع میورزند. از آنجایی که نرخ سود سپردههای بانکی کاهش پیدا کرده، بستر کاهش نرخ سود تسهیلات نیز فراهم شده است. اما با توجه به آشفتگیهای بازار و تلاشی که بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز دارد، این موضوع به حاشیه رفته است. از آنجایی که عزم بانک مرکزی تامین مالی تولیدکنندگان است و در این راستا دستوراتی نیز به بانکها داده شده، به نظر میرسد انجام این کار حداقل بعد از تثبیت نرخ ارز میسر باشد. تولیدکنندگان در انتظار کاهش نرخ سود تسهیلات هستند. اما باید دقت داشت کاهش نرخ سود تسهیلات باید همزمان با نظارت روز افزون بانک مرکزی بر چگونگی توزیع این تسهیلات ارزان باشد، چرا که در حال حاضر عمدهترین مسئله در خصوص تسهیلات دهی بانکها این است که این تسهیلات در اختیار متقاضیان واقعی آن و بخشهای تولیدی قرار نمیگیرد.