اقتصاد بیمار و گرانی مسکن

سرمقاله 

ساختار بیمار و درگیر رانت اقتصاد کشور موجب شد تا بازار مسکن که مستعد گرانی و رکود است، تحریک شود و بدین‌ترتیب امروز شاهد این اتفاق هستیم که نوسانات قیمت مسکن بسیار شدید است و باید نگران این اتفاق باشیم. اقتصاد درگیر رانت است و نمی‌توان از این موضوع به راحتی گذشت؛ چراکه اقتصاد رانتی تمام بخش‌های آسیب‌پذیر را هدف گرفته و بازار مسکن مهم‌ترین بخش از این هدف است. این اتفاق یعنی همان رانت و اقتصاد بیمار دست دولت را هم برای واکنش مناسب و به‌موقع بسته نگاه داشت و همین ایست دولت هم گرانی را در بازار رقم زد. هرچند این وضعیت در یک سال اخیر به وجود نیامده و حاصل سال‌های سال اقدامات نادرست و اقتصاد بیمار است؛ اما اگر دولت می‌توانست عملکرد مناسبی در سال جاری که حداکثر آسیب را به بازار مسکن وارد کرد، داشته باشد شاید تا به این اندازه گرانی در بازار شکل نمی‌گرفت.
ساختار اقتصاد کشور بیمار است و همین پیش‌زمینه بسیاری از مشکلات اقتصادی و بین‌المللی است. در کشور ما مرسوم شده با افزایش قیمت‌ها بازار رونق بگیرد. حداقل این موضوع در رابطه با بازار مسکن صدق می‌کند که باید گفت در اقتصاد رانتی ایران رونق بدون افزایش قیمت امکان‌پذیر نیست. بازار مسکن نمونه بارز این مدعاست. مسکن در تمام کشورها کالایی اجتماعی است و در ایران به کالایی تجاری بدل شده و موردی است که برای درآمدزایی انتخاب شده است.
بنابراین همان‌طور که اشاره کردیم، دولت یا نمی‌توانست یا از دستش خارج بود که مدیریتی بر بازار مسکن داشته باشد؛ اما این نکته وجود دارد که ابزارهایی وجود داشت که دولت می‌توانست با استفاده از آنها، بازار را تحت کنترل خود دربیاورد؛ ابزارهایی که سیاست واحد مدیریت زمین مهم‌ترین آنهاست. در اجرای این سیاست این امکان وجود داشت که دولت می‌توانست از همکاری مجلس و قوه قضائیه استفاده کند تا در سال‌های آتی بتواند جلوی افزایش افسارگسیخته و شدید قیمت مسکن را بگیرد.