شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز به همین دلیل صندوقهای خطرپذیر در چند سال اخیر برای حل مشکل کسبوکارهای نوپا ایجاد و برای جذب سرمایهگذار مناسب وارد میدان شدند. بررسی عملکرد دستگاههای متولی این بخش نشان میدهد در طول سه سال گذشته بیش از ۱۸ هزار میلیارد ریال سرمایهگذاری خطرپذیر در کشور صورت گرفته یا در حال اجراست. با توجه به اینکه این فعالیت در گذشته نزدیک به صفر بوده است، این خروجی میتواند برای کشور عدد قابلتوجهی باشد. معاونت علمی و فناوری رئیسجمهوری مصمم به توسعه هرچه بیشتر آمار فعلی در بخش سرمایهگذاری خطرپذیر است؛ ازاینرو در این زمینه با تمام مجموعههای بزرگ اقتصادی به گونهای وارد مذاکره شده است تا بستر سرمایهگذاری خطرپذیر در کشور فعالتر شود.
رئیس مرکز توسعه فناوریهای راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری نیز در این رابطه گفت: ایران در اکوسیستم استارتآپی یکی از کشورهای پیشرو است و رشد خوبی در حوزه تولید علم با رویکرد توسعه شاخصهای شتابدهنده کارآفرینی دارد. اسماعیل قادریفر در کنفرانس ملی کارآفرینی در دانشگاه صنعتی شریف اظهار داشت: تاکنون ۴۷۰ تا ۵۰۰ شرکت دانشبنیان بر مبنای کارآفرینی فناورانه با پرچمداری دانشگاه صنعتی شریف در کشور شکل گرفته است و فعالیت میکند. وی به فعالیت بیش از یک هزار استارتآپ در منظومه راهبری علم و فناوری کشور اشاره کرد و افزود: هماکنون ایران در اکوسیستم استارتآپی یکی از کشورهای پیشرو است.. وی کارآفرینی فناورانه را بالاتر از کارآفرینی عمومی عنوان کرد و گفت: کارآفرینی فناورانه ارزشافزوده بیشتری به همراه دارد.
به گفته وی، هماکنون توسعه زیستبوم نوآورانه در کشور به درستی در حال انجام است و باید برای توسعه مفهوم کارآفرینی فناورانه برنامهریزیهای بیشتری انجام شود. قادریفر تصریح کرد: برای توسعه مفهوم کارآفرینی فناورانه نیاز به ابزار و چارچوبهای آموزشی است که شکلگیری سرمایهگذاریهای خطرپذیر یکی از این ابزارهاست. وی به ویژگیهای کارآفرینی فناورانه پرداخت و گفت: کارآفرینی فناورانه دارای خلاقیت، شهامت و جسارت است و به دلیل سختی مسیر ریسکپذیری و موانع بیشتری نیز دارد. خوشبختانه هماکنون اقدامات خوبی در این زمینه آغاز شده و ۱۸ تا ۲۰ صندوق با سرمایهگذاری ریسکپذیر و خطرپذیر شکل گرفته که در فرابورس نیز ثبت شده است.
رئیس مرکز توسعه فناوریهای راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری یادآور شد: همچنین باید مالکیت معنوی با چارچوبهای قانونی و بسترسازی مناسب برای توسعه کارآفرینی فناورانه با حمایت نهادهای مرتبط ایجاد شود. با حمایت از این موضوع شاهد کمک و راهبردهای استراتژیک اندیشمندان و محققان حوزه خواهیم بود که در نهایت اثرهای بیشتری خلق میشود. وی در پایان گفت: اقتصاد مقاومتی با حضور و افزایش رویدادهای علمی داخلی و شرکتهای دانشبنیان تحقق پیدا میکند.
بخش خصوصی هنوز در بحث صندوقهای خطرپذیر وارد نشده است
مهدی نودهی، کارشناس استارتآپ
توسعه زیرساختی از مهمترین اصول شکلگیری شرکتهای دانشبنیان و استارتآپهاست. اگر به این اصل مهم توجه نشود و به اصطلاح تیم موسس دیمی و بدون نقشهراه جلو برود، در میانه این راه پرفراز و نشیب خواهد ماند. زیرساخت درستی اگر برای تشکیل این مدل از کسبوکارها فراهم نشود، بدون شک آمار شکست امروز این کسبوکارها فراتر خواهد رفت و دسترسی به اقتصاد نوآور مشکلتر خواهد شد. صندوقهای خطرپذیر میتوانند در این راه فراهمکننده نوعی زیرساخت باشند. جدای از حمایتهای مالی که میتوان از این صندوقها انتظار داشت، ایجاد محیط مساعد کسبوکار که مهمترین دغدغه نیروی انسانی جوان و تحصیلکرده کشور است هم اصلی دیگر است که باید توسط متولیان امر فراهم شود. هنگامی که صندوقهای خطرپذیر، تامین سرمایه لازم برای شرکتهای دانشبنیان و کسبوکارهای نوپا یا همان استارتآپها و کارآفرین که مستعد جهش و رشد ارزش و ریسک فراوانی است را بر عهده میگیرند، متولیان امر هم میتوانند محیط کسبوکار را برای فعالیت بهبود ببخشند و فضای امنی را فراهم کنند تا موسسان این کسبوکارها تمام تمرکز خود را روی ایده خلاقانه بگذارند و به محصول و خدمت نهایی برسند. خوشبختانه در سالهای اخیر با شناساندن نقش مهم شرکتهای دانشبنیان و استارتآپها در اقتصاد و همچنین درآمدزایی متفاوت آنها، سرمایهگذاران بسیاری جذب این کسبوکارها شدهاند و تا زمانی که حمایت مستمر سرمایهگذار وجود داشته، شاهد هستیم که خدمت و محصول نهایی تا چه اندازه مورد استقبال قرار گرفته است. در این چند سال، فعالیت این صندوقها بستر لازم برای سرمایهگذاری در حوزه شرکتهای دانشبنیان در بورس را فراهم کرد و با فعالیت این شرکتها در بورس شرایط برای رشد و ارتقای منطقی آنها مهیا میشود؛ اما اشاره به این نکته ضروری است که روند پذیرفته شدن در بورس و فرابورس کمی کند است و لازم است پیگیریها در این مورد افزایش پیدا کند و جدیتر شود؛ چراکه اگر وجود این صندوقها نباشد اقتصادی که میخواهیم بر پایه نوآوری شکل بگیرد، دور از دسترس خواهد شد. نکتهای که در رابطه با این صندوقها لازم است بدانیم، این است که متاسفانه در هیچیک از شرکتها و صندوقهای شکلگرفته در کشور در این زمینه تاکنون بخش خصوصی به تنهایی وارد عمل نشده و اکثرا با مشارکت و حمایت و سرمایه دولت است.