سرمقاله
و ضریب جینی تعریف میشود. ضریب جینی نشاندهنده این است که دهکهای مختلف درآمدی چه میزان از سهم درآمد کشور را به خود اختصاص دادهاند. بهطور مثال در ایران که حدود ۸۰ میلیون نفر جمعیت دارد، هر دهک آن۸ میلیون نفر میشود. میزان درآمد هر دهک براساس درآمد کل نشاندهنده نحوه توزیع درآمد است و رفاه اجتماعی نیز علاوه بر رفاه اقتصادی به نوع توزیع درآمد در کشور بستگی دارد،..
اما چه باید کرد که نحوه توزیع درآمد متناسب باشد؟ نظام خلقت انسانها را با تفاوت و بهرههای هوشی متفاوت آفریده است و توان به علاوه پشتکار به اضافه هوش و استعداد میتواند تعیینکننده درآمدهای متفاوت باشد که نوع قابل قبول تفاوت درآمدی برای یک جامعه به شمار میرود، اما در یک نظام اقتصادی بیمار و ناکارآمد کسب درآمد ناسالم اقتصادی و نبود نظام مالیاتی صحیح میتواند موجب تفاوت درآمدی ناسالم شود که منجر به تخریب نظام اجتماعی میشود. بنابراین برای پیشگیری از این ناهنجاریهای اقتصادی انجام دو کار ضروری است؛ الف: رقابت اقتصادی باید به صورت یکسان و برابر باشد و در این حالت تفاوت توان و پشتکار باعث فاصله درآمدی شود، اما در نظام اقتصادی براساس رانت در اشکال مختلف، استفاده از مجوزهای خاص، بهرهمندی از نظام ویژهخواری و پارتیبازی عملا رقابت در اقتصاد را به سمت و سوی ناسالم سوق میدهد و در نتیجه عدهای صاحبان سود با آورده کلان خواهند بود و فاصله درآمدی بین اقشار جامعه به صورت ناسالم ایجاد خواهد شد.
۲. نظام مالیاتی ناکارآمد عملا باعث خواهد شد که از قشر حقوقبگیر و شرکتها و افراد دارای حساب و کتاب و دفاتر قانونی مالیات به صورت کامل و حتی بعضا بیشتر از میزان واقعی اخذ شود و از مشاغل و کارهایی که بدون داشتن مجوزهای قانونی و بیشناسنامه که سهم عمدهای نیز در اقتصاد کلان کشور دارند، عملا مالیات اخذ نمیشود. نظام مالیاتی در دنیا به دو منظور است؛ یکی برای تامین مخارج عمومی دولتی طراحی شده است و دیگری برای بازتوزیع درآمد که در نظام مالیاتی یعنی اینکه از درآمد افراد پردرآمد مالیات قانونی و منطقی بدون داشتن معافیتهای پنهان و آشکار و فرار مالیاتی اخذ شود و با توزیع مجدد درآمد بین اقشار و دهکهایی که در پایینترین سطح درآمدی قرار دارند، به کم شدن فاصله درآمدی کمک می کند.
و ضریب جینی تعریف میشود. ضریب جینی نشاندهنده این است که دهکهای مختلف درآمدی چه میزان از سهم درآمد کشور را به خود اختصاص دادهاند. بهطور مثال در ایران که حدود ۸۰ میلیون نفر جمعیت دارد، هر دهک آن۸ میلیون نفر میشود. میزان درآمد هر دهک براساس درآمد کل نشاندهنده نحوه توزیع درآمد است و رفاه اجتماعی نیز علاوه بر رفاه اقتصادی به نوع توزیع درآمد در کشور بستگی دارد،..
اما چه باید کرد که نحوه توزیع درآمد متناسب باشد؟ نظام خلقت انسانها را با تفاوت و بهرههای هوشی متفاوت آفریده است و توان به علاوه پشتکار به اضافه هوش و استعداد میتواند تعیینکننده درآمدهای متفاوت باشد که نوع قابل قبول تفاوت درآمدی برای یک جامعه به شمار میرود، اما در یک نظام اقتصادی بیمار و ناکارآمد کسب درآمد ناسالم اقتصادی و نبود نظام مالیاتی صحیح میتواند موجب تفاوت درآمدی ناسالم شود که منجر به تخریب نظام اجتماعی میشود. بنابراین برای پیشگیری از این ناهنجاریهای اقتصادی انجام دو کار ضروری است؛ الف: رقابت اقتصادی باید به صورت یکسان و برابر باشد و در این حالت تفاوت توان و پشتکار باعث فاصله درآمدی شود، اما در نظام اقتصادی براساس رانت در اشکال مختلف، استفاده از مجوزهای خاص، بهرهمندی از نظام ویژهخواری و پارتیبازی عملا رقابت در اقتصاد را به سمت و سوی ناسالم سوق میدهد و در نتیجه عدهای صاحبان سود با آورده کلان خواهند بود و فاصله درآمدی بین اقشار جامعه به صورت ناسالم ایجاد خواهد شد.
۲. نظام مالیاتی ناکارآمد عملا باعث خواهد شد که از قشر حقوقبگیر و شرکتها و افراد دارای حساب و کتاب و دفاتر قانونی مالیات به صورت کامل و حتی بعضا بیشتر از میزان واقعی اخذ شود و از مشاغل و کارهایی که بدون داشتن مجوزهای قانونی و بیشناسنامه که سهم عمدهای نیز در اقتصاد کلان کشور دارند، عملا مالیات اخذ نمیشود. نظام مالیاتی در دنیا به دو منظور است؛ یکی برای تامین مخارج عمومی دولتی طراحی شده است و دیگری برای بازتوزیع درآمد که در نظام مالیاتی یعنی اینکه از درآمد افراد پردرآمد مالیات قانونی و منطقی بدون داشتن معافیتهای پنهان و آشکار و فرار مالیاتی اخذ شود و با توزیع مجدد درآمد بین اقشار و دهکهایی که در پایینترین سطح درآمدی قرار دارند، به کم شدن فاصله درآمدی کمک می کند.