که روی حاشیه سود آنها تاثیر بسیاری داشته است.
به گزارش کسب و کار نیوز، طبق آنچه از صحبتهای آنها پیداست، در زمان فروش ۱.۰۵ درصد از مبلغ کل معامله و در زمان فروش خرید خود ۰.۵ درصد از ارزش کل معامله صرف کارمزدها و مالیات میشود، در حالی که این مبلغ باید کمتر از این باشد تا به سهامداران در شرایط رکودی فشار وارد نکند.
در حالی که در بازار سرمایه ایران رکود بر معاملات اوراق بهادار حاکم است بسیاری از فعالان بازار و معاملهگران خرد معتقدند که سود اصلی دادوستدهای سهام، عاید کارگزاریها میشود. آنها میگویند که کارمزد کارگزاریها در خرید و فروش میتواند حتی تا نصف کاهش یابد. در معاملات اوراق بهادار از جمله داد و ستدهای سهام کارگزاریها، سازمان بورس، شرکت مدیریت فناوری بورس، شرکت سپردهگذاری مرکزی و بورسها کارمزدی را از خریداران و فروشندگان اوراق بهادار اخذ میکنند و بابت این حق کمیسیونها خدمات خاص خود را به افراد ارائه میدهند.
زمانی که شخصی میخواهد توسط یک کارگزاری سفارش خریدی را ثبت کند، بابت هر خرید ۰.۴ درصد از مبلغ کل معامله را به کارگزاری مربوطه به عنوان کارمزد پرداخت میکند، همچنین در هنگام فروش نیز معادل ۰.۴ درصد از کل مبلغ معامله بابت کارمزد به شرکت کارگزاری پرداخت میشود.
علاوه بر این شرکتهای مدیریت فناوری بورس تهران، سپردهگذاری مرکزی، سازمان بورس به عنوان ناظر و بورسها نیز بابت این داد و ستدها کارمزدهایی را از خریداران و فروشندگان اوراق بهادار دریافت میکنند که جمع این کارمزدها در زمان فروش حدودا ۰.۱۵ درصد از مبلغ کل معامله و در هنگام خرید ۰.۱ درصد مبلغ کل فروش است.
همچنین اداره مالیات در زمان خرید اوراق بهادار ۰.۵ درصد از مبلغ معامله را به عنوان مالیات اخذ میکند. در نتیجه در مجموع بازیگران بازار سرمایه ایران در زمان فروش ۱.۰۵ درصد از مبلغ کل معامله و در زمان فروش خرید خود ۰.۵ درصد از ارزش کل معامله را صرف کارمزدها و مالیات میکنند.
به عنوان مثال اگر شخصی یک میلیون تومان سهام خریداری کند از این مبلغ ۵ هزار تومان بابت کارمزدها کسر میشود و در نهایت ۹۹۵ هزار تومان سهام برای او خریداری میشود، همچنین اگر این شخص بخواهد یک میلیون تومان از سهامهای قبلی خود را به فروش برساند، باید ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان را بابت کارمزد و مالیات پرداخت کند.
بسیاری از فعالان بازار سرمایه معتقد هستند با توجه به کیفیت و کمیت خدماتی که کارگزاریها به مشتریهایشان ارائه میدهند این مبالغ کارمزد در خرید و فروش برای آنها زیاد است و مخصوصا در شرایط رکودی بازار سرمایه این موضوع باعث میشود که این کارگزاریها باشند که به عنوان واسطه معاملات سود اصلی را از آن خود کنند. حتی بعضی از فعالان بازار سرمایه معتقدند کارمزدهای کارگزاریها باید به نصف مبلغ فعلی تنزل یابد تا شرایط خرید و فروش در بازار سرمایه برای عامه مردم جذابتر شود.
یاور میرعباسی، کارشناس ارشد بازار سرمایه:
فضای کارگزاریها رقابتی نیست
واقعیت این است که مبلغ کارمزدها اگرچه در کشور ما عدد خیلی پایینی را تشکیل داده ولی به نسبت نرم جهانی در رقم بالایی قرار دارد و این موضوع به دلیل این است که فضای بین کارگزاران رقابتی نیست و این رقابت در نحوه ارائه خدمات در کل کشور و جریان معاملات خرید و فروش سازمان بورس ایجاد نشده است. یک مبلغ مشخص برای مالیات تعیین میشود و همان در کل معاملات منظور میشود در حالی که در بازارهای توسعهیافته این ارقام کمتر از این است.
اگر مبلغ مالیات در سازمانهایی مثل شرکت بورس و… را در کشورهای دیگر در نظر بگیریم میبینیم که مالیات باید براساس سود و عایداتی که این سازمانها دارند، دریافت شود در حالی که اینگونه نیست. سهامداران با وجود اینکه متحمل زیان میشوند باید نیم درصد مالیات پرداخت کنند که این امر خارج از وضعیت مالیاتها در سایر کشورهای دنیاست، حتی اگر سهامداری در یک معامله دچار زیان شد باید مالیات بدهد. نیم درصد مالیات و نرخ کارمزدی که گرفته میشود در مجموع هزینههای سهامداران عدد بالایی است، بهویژه مالیات که در شرایط وخیمی است در شرایط کنونی یک چهارم کل هزینهها صرف مالیات میشود. در صورتی که اگر میزان مالیات بر اساس سود و عایدی بود سهامداران ضرر نمیکردند و وضعیت بورس بهتر از وضعیتی بود که اکنون میبینیم.
عباسعلی حقانینسب، کارشناس بازار سرمایه:
تبدیل مالیات بر معاملات سهام
این دو موضوع زمانی میتواند موضوعیت بیشتری پیدا کند که بازارچه سرمایه تبدیل به بازار سرمایه شده و حجم معاملات افزایش پیدا کرده باشد. ما هر چقدر به سمت کاهش هزینههای معاملاتی حرکت کنیم در حقیقت حجم معاملات هم افزایش پیدا میکند و به نقدشوندگی و کشف واقعی قیمت سهام کمک خواهد کرد. وقتی حجم معاملات به دلیل کاهش هزینهها افزایش پیدا میکند یعنی اینکه ما با بازار بهتری
مواجه هستیم. تاثیر کاهش این دو مقوله تبدیل مالیات بر معاملات سهام به معاملات بر عایدی سهام و کمک به عدالت مالیاتی است و بر این اساس زمانی که فعالیت سرمایهگذاری دچار زیان میشود نباید مالیات بپردازد و زمانی که فعالیت سرمایهگذاری از طریق سهام است مالیات باید به صورتی باشد که هزینه معامله را کاهش دهد. سازمان بورس باید اول از همه درآمدهای خود را از محل کارمزدها افشا کند. اکنون حجم سود سازمان بورس از محل کارمزدها در ۱۰ سال گذشته افشا نشده و حتی معلوم نیست این کارمزدها چقدر برای سازمان بورس مازاد بر درآمد است. شرکتهای زیر مجموعه بحث کارمزد معاملات را باید به صورت جامع از سه طیف کارگزاران یکی طیف کارگزاران یکی طیف دولت که مالیات میگیرد و یکی طیف سازمان بورس و در آخر طیف شرکتهای بورسی روشن کند و بیان کند که چقدر از محل معاملات اوراق کارمزد میگیرد. همه اینها باید بهطور جامع دیده شود. متاسفانه در عین حال که سازمان بورس مهد شفافیت است ولی در حوزه کارمزدها هم کارگزاران شفاف عمل نکردهاند و هم سازمان بورس. صورتهای مالی اینها به صورت تجمیعی انجام نمیشود. باید یک بررسی جامع صورت بگیرد، اگر چه میل آنها به سمت کاهش کارمزدها باشد.