سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
به گزارش کسب و کار نیوز، روزنامه انگلیسی گاردین در گزارشی به استفاده از تسلیحات شیمیایی در جهان و نادیده گرفتن معاهدات بین‌المللی برای منع استفاده از این تسلیحات پرداخته و نوشته است: تحریم‌های گسترده آمریکا علیه روسیه که هفته گذشته به خاطر ادعای اقدام مسکو برای مسموم کردن جاسوس دو جانبه سابق روس با عامل عصبی در سالزبری مطرح شد، به حفظ تاثیر جامعه بین‌المللی که در جلوگیری از استفاده تسلیحات شیمیایی مصمم و متحد است، کمک می‌کند.
استفاده از چنین تسلیحاتی اما با گذشت ۲۱ سال از زمانی که بیشتر کشورهای جهان کنوانسیون بین‌المللی منع تسلیحات شیمیایی را امضا کردند – پیمانی که آنان را از تولید، گسترش، ذخیره و استفاده از تسلیحات شیمیایی منع می‌کرد- با خطر عادی شدن روبه‌رو است.
کرملین دست داشتن در حمله ماه مارس علیه سرگئی اسکریپال، جاسوس دوجانبه سابق روس و دخترش یولیا را شدیدا تکذیب می‌کند اما تاریخ و حقایق موجود نتیجه دیگری را ارائه می‌دهند. ابهام عمدی و توام با دروغ و فریب، طی این سال‌ها موضع علنی همه دولت‌ها را درباره تسلیحات شیمیایی تشکیل داده است.
اکثر کشورها پس از جنگ جهانی اول پروتکل ژنو را در سال ۱۹۲۵ امضا کردند؛ قانونی که آنان را به عدم استفاده از گازهای سمی متعهد کرد. این پروتکل از همان ابتدا به طور گسترده نادیده گرفته شد. اتحاد جماهیر شوروی و نازی‌های آلمان پیش از سال ۱۹۳۹ هر دو برای ساخت گاز سمی و عامل عصبی اقدام کردند. ایتالیای فاشیستی نیز در اتیوپی و لیبی از گاز خردل استفاده کرد. ژاپن هم در چین چنین کرد و سایر کشورها نیز به طور مخفیانه حق خود را برای استفاده از تسلیحات ممنوع تحت عنوان “آخرین گزینه” حفظ کردند. انگلیس در سال ۱۹۴۰ طرح استفاده از گاز خردل در سواحل خود را در صورت حمله هیتلر در نظر گرفت.
ساخت و آزمایش چنین تسلیحاتی تا بعد از سال ۱۹۴۵ ادامه یافت و آمریکا و انگلیس تمرکز خود را بر عوامل عصبی جدید همچون سارین، رایسین و وی ایکس گذاشتند که گاهی تجربه‌های کشنده‌ای بر روی انسان را در پی داشته است. اتحاد شوروی به استفاده از تسلیحات شیمیایی پس از سال ۱۹۷۹ در افغانستان متهم بود. در دهه‌های اخیر استفاده از این تسلیحات در ویتنام، رودزیا، آنگولا، در جنگ عراق علیه ایران، حمله صدام به کردهای حلبچه و در نخستین جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ گزارش شده است.
کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی که درسال ۱۹۹۷ به دست آمد، گام بزرگی در مهار این تسلیحات بود اما با توجه به سابقه استفاده از آن‌ها، به راحتی می‌توان فرض کرد که روسیه در دور زدن این پیمان تنها نیست. با اینکه روسیه و آمریکا مدعی هستند که زرادخانه تسلیحات شیمیایی خود را نابود کرده‌اند، هنوز قابلیت تولید تسلیحات شیمیایی جدیدی را دارند و گمانه‌زنی‌هایی هم درباره مواد شیمیایی فوق قوی جدیدی که از سارین و وی‌ایکس بسیار سمی‌تر هستند، وجود دارد.
سازمان منع تسلیحات شیمیایی ده‌ها گزارش از حملات شیمیایی در سوریه ثبت کرده است. در ماه ژانویه، رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه وقت آمریکا اظهار کرد، دولت ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه “در نهایت مسئول قربانیان تسلیحات شیمیایی در سوریه است”.
تیلرسون همچنین مسکو را به نقض توافق سال ۲۰۱۳ میان روسیه و آمریکا برای نابودی زرادخانه شیمیایی سوریه و نقض پیمان ۱۹۹۷ متهم کرده است. تحریم‌های اخیر نشانگر این نگرانی‌های ادامه‌دار و گسترده‌تر در خصوص تسلیحات شیمیایی است و در حالی مطرح می‌شوند که نیروهای سوریه و روسیه آماده پس گرفتن استان ادلب از دست شبه‌نظامیان هستند؛ استانی که میلیون‌ها پناهجو در آن پناه گرفته‌اند.
طبق گفته “همیش د برتون گوردون”، کارشناس تسلیحات شیمیایی، تاثیرگذاری تسلیحات شیمیایی در سوریه ممکن است استفاده از آن‌ها را در مناطق دیگر رواج دهد. او می‌گوید، شکست رهبران جهان در توقف چنین حملاتی “احتمال استفاده از تسلیحات شیمیایی را از سوی هر کشور مستبد، دیکتاتور و سرکش و همچنین از سوی تروریست‌ها بدون در پی داشتن مجازات” افزایش داده است و لازم است بررسی فوری‌ای در خصوص منشور سازمان منع تسلیحات شیمیایی صورت گیرد تا از “جنایات و گسترش این تسلیحات جلوگیری شود”.
پیشنهاد انگلیس برای افزایش اختیارات سازمان منع تسلیحات شیمیایی که در ماه ژوئن مورد توافق قرار گرفت، گامی مهم قلمداد شد اما نگرانی‌ها درخصوص گروه‌های تروریستی‌ای که معاهدات، آن‌ها را محدود نمی‌کند و ممکن است برای دستیابی به قابلیت‌های شیمیایی اقدام کنند، همچنان پابرجاست. گفته می‌شود که داعش از این تسلیحات علیه نیروهای عراقی، سوری و کرد استفاده کرده است.
بازدارندگی و پیشگیری مهم است و مجازات افراد مسئول نیز اهمیت دارد. دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی که اوایل سال جاری میلادی منتشر شد، اظهار کرد، اقدامات بین‌المللی برای قرار دادن مجرمان تحت پیگرد قانونی نیز با شکست مواجه شده است.
انتهای پیام
