سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
در سالهای اخیر، ناترازی بانکها به یکی از چالشهای جدی اقتصادی کشور تبدیل شده است. این ناترازی که به عدم توازن بین داراییها و بدهیهای بانکها اشاره دارد، نه تنها مشکلاتی برای خود بانکها به وجود آورده، بلکه تأثیرات منفی گستردهای بر تمامی مولفههای اقتصادی کشور میگذارد.
ناترازی بانکها که مدنیزاده وزیر اقتصاد و امور دارایی در جلسه اخذ رای اعتماد خود در مجلس با اشاره به آن گفت: تا روزی که مسئله ناترازی نظام بانکی و بودجه را حل نکنیم، حل مسئله تورم محقق نخواهد شد؛ برنامه اصلی من کاهش ناترازی بانکی و تلاش برای کاهش ناترازی بودجه است که از این طریق جلوی رشد نقدینگی گرفته میشود.
گفتنی است پیش از این هم محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در ۱۴ اردیبهشت اظهار کرده بود: ناترازی نظام بانکی ناشی از ورشکستگی نیست بلکه دارایی موجود است ولی نقدینگی لازم را ندارد. همه بانکها را مجبور به افزایش سرمایه کردیم؛ حداقل سرمایه بانک باید ۲۰ همت باشد و زیر ۲۰ همت دیگر بانکی را نخواهیم داشت.
در ادامه هم کوروش پروزیان مدیر پژوهشکده بانک مرکزی گفت: کاهش عدم تعادلها و رفع ناترازی بانکی یکی از الزامات پوستاندازی نظام پولی در کشور است.
ناترازی بانکها به عنوان یک چالش جدی برای اقتصاد کشور، نیازمند توجه و اقدام فوری است چرا که این ناترازی مولفههای کلان اقتصادی را هدف قرار داده است؛ در همین راستا هم حجتالله فرزانی، کارشناس امور بانکی، در بررسی ناترازی بانکها و تاثیر آن بر تورم کشور اظهار کرد: ناترازی در سیستم بانکی یکی از عوامل کلیدی ایجاد تورم است. این ناترازی به معنای این است که برخی بانکها ناچار به اضافه برداشت از بانک مرکزی هستند، که خود نشاندهنده کسری در داراییهای این بانکها و عدم توانایی آنها در تامین بدهیهای خود است.
فرزانی افزود: در شرایطی که بانکها با کمبود وجه نقد مواجه شوند، مجبور به استفاده از منابع بانک مرکزی میشوند. این امر منجر به افزایش پایه پولی و در نتیجه رشد نقدینگی میشود؛ با توجه به سرعت پول در اقتصاد کشور، این افزایش نقدینگی میتواند به تشدید تورم منجر شود.
این کارشناس بانکی پیشنهاد کرد برای رفع این ناترازی، بانکها باید اقداماتی نظیر فروش اموال مازاد را در دستور کار خود قرار دهند تا منابع مالی خود را در گردش قرار دهند و به درآمدزایی بپردازند و در صورت اجرای صحیح این اقدامات، میتوان مشکلات ناترازی را طی چند سال آینده حل کرد.
او همچنین اشاره کرد که برای برخی بانکها هم که امیدی به بازسازی فعالیتهای آنها وجودندارد، ممکن است نیاز به اقدامات مالی خاص مانند بحث فیصله و گزیر باشد
ناترازی بانکها که چالشی هم برای تحقق شعار سال محسوب میشود و باید در این راستا اشاره کرد سرمایهگذاری در تولید به عنوان یکی از ارکان اساسی توسعه اقتصادی، نیازمند دسترسی به منابع مالی پایدار و مطمئن است. در شرایطی که بانکها نتوانند به درستی ناترازی خود را مدیریت کنند، امکان تأمین مالی پروژههای تولیدی و صنعتی کاهش پیدا میکند این موضوع نه تنها بر رشد اقتصادی تأثیر منفی میگذارد، بلکه میتواند به کاهش کیفیت محصولات و افزایش هزینههای تولید نیز منجر شود.
برای تحقق شعار یعنی سرمایهگذاری برای تولید، بانکها باید به عنوان حامیان اصلی تولیدکنندگان عمل کنند این موضوع مستلزم آن است که بانکها با اصلاح سیاستهای اعتباری خود و حرکت به سمت رفع ناترازیها، به تأمین مالی پروژههای تولیدی و صنعتی بپردازند و از ایجاد موانع غیرضروری جلوگیری کنند.
ضرورت کاهش هزینههای تامین مالی
عبدالمجید شیخی،اقتصاددان
قیمت در یک اقتصاد آزاد از طریق بازار و با مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین میشود. وقتی رقابت سالمی باشد، خدمات و یا محصول باکیفیت و قیمت بهتر به مصرف کننده میرسد. قیمتهای دستوری نمایشی است و معمولا مصرفکننده با آن قیمت کالا یا خدمات را دریافت نمیکند.
بی شک تولید میتواند در کاهش تورم موثر باشد. تولید مجموعهای از ترکیب مواد اولیه و تحویل یک محصول به مصرفکننده است. قاعدتا اگر هزینههای تولید بالا باشد محصول نهایی هم با قیمت بالاتری به دست مردم میرسد. بنابراین فکر میکنم وظیفه اصلی تولیدکنندگان کاهش حداکثری هزینههای تولید است.
عوامل مختلفی میتوانند در کنترل تورم و رشد تولید نقش داشته باشند. برای مثال درگاه ملی کسب مجوزها درگاهی است که برای کاری عظیم ایجاد شده است. البته هنوز هم کامل نشده، ولی اگر این موضوع نهایی شود، میتواند در بهبود فضای تولید و مهار تورم نقش مهمی داشته باشد.
نظام بانکداری زائده ابزاری است که غربیها طراحی کردند و گریزی از آن نیست اما این به آن معنا نیست که هرکاری آنها انجام میدهند، ما نیز عملی کنیم؛ بنابراین، باید نظام بانکداری اصلاح شود. بانک در نظام اقتصاد اسلامی، یک وکیل است و در این نظام ما بازار پول نداریم زیرا پول هویت ندارد و سایه پیکر کالاست که با ایجاد هر واحد کالا یک واحد پول خلق شود. اگر حاشیه سود تعیینی در بانکها حذف شده و سود از دل سرمایه بیرون آید، تسهیلات دستوری نیز با سود پرداخت نخواهد شد.
