شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، بر اساس گزارش سازمان مالیاتی کشور، ۲۸۵ هزار میلیارد تومان از مجموع وصولی درآمدهای مالیاتی به مالیاتهای مستقیم اختصاص دارد که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۵۸ درصدی دارد؛ مالیاتهای مستقیم شامل مالیات بر اشخاص حقوقی، مالیاتبردرآمد و مالیات بر ثروت میشود. همچنین در همین مدت ۱۹ هزار و ۷۶۲ میلیارد تومان مالیات اشخاص حقوقی وصول شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۷۸ درصدی را نشان میدهد.
سهم مالیات بر درآمدها در پنج ماهه امسال، هفت هزار و ۷۵۹ میلیارد تومان است که مالیات از حقوق کارکنان بخش عمومی و خصوصی معادل ۱۲ درصد و سهم مالیات مشاغل حدود ۶ درصد از کل مالیات وصولی است. برپایه این گزارش، ۱۲۱ هزار میلیارد تومان از مجموع وصولی درآمدها مربوط به کالاها و خدمات (با ۵۶ درصد تحقق نسبت به بودجه و ۲۰ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته) است.
یکی از اقدامات دولت سیزدهم جلب مشارکتهای مردمی در مالیات ستانی عادلانه، شفاف و حق انتخاب هزینهکرد محل مالیاتی است که این امر باعث اعتماد مردم به نظام مالیاتی و رشد درآمدهای مالیاتی میشود. به گزارش ایرنا، تعیین محل هزینهکرد مالیات با هدف حکمرانی مالیاتی مردم بر درآمدهای مالیاتی کشور با تاکید دولت سیزدهم در برنامه هفتم توسعه مورد توجه قرار گرفته است و هیات این دولت این موضوع را مصوب کرد و مالیاتدهندگان میتوانند محل هزینهکرد مالیات پرداختی خود را مشخص کنند.
مودیان می توانند با انتخاب خود مالیاتهای پرداختی خود را در حوزه ساخت مدارس، بیمارستانها، اماکن ورزشی و… صرف کنند؛ به نحوی که مالیاتدهندگان در یک عمران و توسعه کشور مشارکت میکنند. نتیجه ارتباط مثبتی که بین مودیان و سازمان امور مالیاتی ایجاد شده، نشانگر رشد درآمدهای مالیاتی با بستن راههای فرار مالیاتی و اعتماد مردم به نظام مالیاتی است.
در راستای جلب مشارکت مردمی، برنامههای دولت سیزدهم تکیه بر درآمدهای غیرنفتی بود تا بودجه با درآمد پایدار و پیشبینی شده تامین شود و با کسری مواجه نشود؛ در همین راستا مالیات ستانی عادلانه را به ثمر رساند. دولت سیزدهم بر پایدارسازی منابع بودجه عمومی تاکید ویژهای داشت و در مدت سه سال از فعالیت این دولت شاهد رشد درآمدهای مالیاتی و گمرکی هستیم که بر اساس اعلام سازمان برنامه و بودجه، متوسط رشد درآمدهای مالیاتی و گمرکی در دولت سیزدهم به ۶۱ درصد و نسبت درآمدهای مالیاتی به منابع بودجه عمومی به ۴۱ درصد در سال ۱۴۰۲ رسیده است.
طبق این گزارش، متوسط رشد درآمدهای مالیاتی و گمرکی از ۲۰ درصد در سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ به ۶۱ درصد در سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ رسید که در نتیجه آن (همزمان با رشد اقتصادی بالای ۵ درصد) نسبت درآمدهای مالیاتی به منابع بودجه عمومی از ۳۶.۸ درصد در سال ۱۳۹۹ به ۴۱ درصد در سال ۱۴۰۲ رسید. همچنین سهم درآمدهای پایدار بودجه از ۴۴.۹ درصد در سال ۱۴۰۰ به ۵۱.۸ درصد در سال ۱۴۰۲ و ۵۹.۴ درصد در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ افزایش یافته است.
دولت سیزدهم مالیات ستانی عادلانه را در دستور کار قرار داد، در همین راستا از تحقق درآمدهای مالیاتی از رقم مصوب در قانون بودجه پیشی گرفت؛ بر اساس گزارش سازمان امور مالیاتی کشور، در سال ۱۴۰۰، حدود ۳۰۶ هزار میلیارد تومان در منابع مالیاتهای مستقیم و کالاها و خدمات وصول شد که نسبت به سال ۱۳۹۹ به میزان ۵۹ درصد رشد و نسبت به مصوب قانون بودجه سال ۱۴۰۰ معادل ۱۱۳ درصد تحقق داشت.
وصولیهای سازمان امور مالیاتی در سال ۱۴۰۱ نشان میدهد که ۴۷۲ هزار میلیارد تومان درآمدهای مالیاتی در منابع مالیاتهای مستقیم و کالاها و خدمات با رشد ۵۴ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ و تحقق ۱۰۴ درصدی نسبت به رقم مصوب قانون بودجه سال ۱۴۰۱ بود که مقایسه این آمار با روند چند سال گذشته حاکی از عملکرد درخشان نظام مالیاتی در تحقق این درآمدها دارد.
افزایش درآمدهای مالیاتی در سال ۱۴۰۲ نیز نشان میدهد که بیش از ۸۰۵ هزار و ۹۲۲ میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل (حدود ۴۷۲ هزار میلیارد تومان) رشد ۷۱ درصدی و نسبت به بودجه مصوب تحقق ۱۰۸ درصدی را نشان می دهد.
مهار تورم از دیدگاه اقتصاد اسلامی
عبدالمجید شیخی، تحلیلگر اقتصادی
یکی از مهمترین موارد تحقق رونق اقتصاد بدون نفت، تجدیدنظر در پایه های مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی است. اگر این مساله را بتوان اصلاح کرد تا از فرار مالیاتی جلوگیری شود، درآمد بالقوه ناشی از فرار مالیاتی احیا می شود. این درآمدها بیش از فروش نفت خام در حالت عادی است.
امیدواری به بودجه نیز ۱۴۰۳ از این جهت است که گویا قرار است کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی محقق شود. وقتی وظیفه تنظیم بازار بر عهده دولت است، طبیعتا باید ابزار درآمدی بیشتر و متنوعتری وجود داشته باشد. معتقدم حجم اقتصاد کشورمان ۷ برابر آن چیزی است که معمولا بیان میشود. بنابراین دولت میتواند مالیات بسیار بیشتری را اخذ کند و حجم فرار مالیاتی از اعداد اعلام شده بسیار بیشتر است.
فرار مالیاتی سهم کسانی است که در رده های بالایی ثروت قرار دارند. اینها مازاد درآمدشان وارد چرخه اقتصاد نمی شود و اگر چنین درآمدهایی احیا شود، چرخه درآمدی فعال تر و سریع تر می شود. توصیه به دولت این است که نسخههای مهار تورم را از دیدگاه اقتصاد اسلامی اجرا و پیادهسازی کند.
در دنیایی زیست میکنیم که مجبور به مراوده با جهان پیرامون هستیم و اصولاً اقتصاد بدون ارتباط با دیگران سروسامان نمیگیرد، اما منظور از این ارتباط این نیست که به هر ابزاری که غرب برای پیشبرد اقتصاد به آن متوسل میشود ما هم متوسل شویم؛ ما در چهار دهه گذشته نشان دادیم توان اصلاح ابزارهایی که غرب برای پیشبرد اهداف اقتصادی خود به کار میگیرد را داریم، مانند استفاده از بانکداری اسلامی و اوراق مشارکت.