شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، دولت سیزدهم مانند سایر دولت ها برای کاهش نرخ بیکاری اقداماتی را انجام داد. اما یکی از نکاتی که باعث شد دولت سیزدهم در کاهش نرخ بیکاری موفق تر از سایر دولت ها باشد، توجه به احیای واحدهای راکد و نیمه راکد, بحث ارائه تسهیلات به بخش کشاورزی و صنعت، لزوم توجه به بازارچههای مرزی، ارائه تسهیلات بانکی به مشاغل خرد، اجرای کامل مصوبات استانی رئیس جمهور، افزایش سهم گردشگری، توجه به اشتغال فارغ التحصیلان و اتمام طرحهای نیمه تمام و رفع موانع برای صدور مجوزها و… بوده است.
در همین راستا هدفگذاری سهم ۲۵ درصدی فارغالتحصیلان از اشتغال ایجادی در دستور کار ۱۴۰۳ قرار گرفته است. هادی آقابابایی، مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید درباره برنامه های تسهیلاتی سال ۱۴۰۳ می گوید: در سال ۱۴۰۳ با توجه به اینکه در حوزه کارگری تقریبا اشتغال و سطح بیکاری به یه سطح نرمالی رسیده و مشکل عمده، بیکاری فارغ التحصیلان است، تمرکز حمایتی صندوق کارآفرینی امید به حمایت از فارغ التحصیلان قرار گرفته است. وی گفت: امسال بیش از ۶۰ درصد تسهیلات پرداختی در حوزه کارآفرینان فارغ التحصیل دانشگاهی است و این کار از محل تفاهمهایی که با دستگاههای اجرایی به دستگاه تخصصی انجام میشود و همچنین منابع صندوق در اختیار این عزیزان قرار خواهیم داد.
آقابابایی گفت: سعی میکنیم که از طرحهای نو، ایدههای جدید و طرحهای کسب و کاری که فارغ التحصیلان مدیریت و برنامه ریزی کردند حمایت کنیم. امیدواریم در پایان سال سهم بیکاری فارغ التحصیلان در کشور کاهش پیدا کند. وی با بیان اینکه برنامه داریم امسال در حوزه اشتغال ۳۰ همت تسهیلات پرداخت کنیم گفت: از این میزان بیش از ۶۰ درصد به فارغ التحصیل دانشگاهی اختصاص داده خواهد شد.
ظرفیت دانش بنیان ها برای اشتغالزایی
حمید حاج اسماعیلی، کارشناس اقتصادی
بهرهوری یکی از دلایل تناسب رشتههای دانشگاهی با نیاز بازار کار است که البته در کشور چندان توجهی به بهرهوری نیروی کار نشان داده نمیشود. متاسفانه بانکهای اطلاعاتی قوی و جامعی که بتواند رشتههای مورد نیاز بازار کار و رشتههای مورد نیاز را شناسایی و معرفی کند هم وجود ندارد. در حال حاضر آمار فارغ التحصیلانی که در مشاغل غیرمرتبط با رشته تحصیلی کار میکنند بالا است. این در حالی است که مبدا شرکتهای دانش بنیان، دانشگاههاست و اگر ظرفیت دانشگاهها را در حوزه دانش بنیان فعال کنیم، بخش اعظمی از فارغ التحصیلان می توانند به کارآفرینان شرکتهای دانش بنیان تبدیل شوند.
خیلی از کسانی که در دانشگاه تحصیل می کنند شاید به عنوان افراد ماهر امکان ورود به بازار کار را نداشته باشند، به این معنی که اشراف لازم برای مشاغلی که در بازار کار هست را ندارند، بیشتر دروس نظری را در دانشگاه گذرانده اند، فاقد مهارت هستند و این موضوع همواره مورد نقد بوده است. اما مسأله جدی تری که وجود دارد این است که ظرفیت ها در بازار کار کشور محدود و مسئله ناشی از ساختار اقتصادی کشور است.
هرچه ظرفیت دانشگاهها دیرتر فعال شود، هدفگذاری صورت گرفته برای توسعه شرکت های دانش بنیان در کشور کندتر انجام می شود و در بخش مشاغل دانش بنیان هم خروجی خوبی نخواهیم داشت. برخی دانشگاهها ممکن است در اولویت بندی خود بحث دانش بنیان را ضروری احساس نکنند، در حالی که توسعه مشاغل دانش بنیان از اهمیت بالایی خصوصا در شرایط حاضر برخوردار است و اتفاقا مراکز تحقیقاتی و پژوهشی دانشگاهها باید زودتر از خود دانشگاهها به این بحث ورود کنند.
بخش تعاون هم یکی از بهترین قالب برای به کارگیری فارغ التحصیلان دانشگاه و متقاضیان جویای کار است. فارغ التحصیلان زیادی داریم که به دلایل متعدد آنها را به کار نگرفتهایم؛ از طرفی با سرمایههای خرد مردم رو به رو هستیم که در شرایط کنونی میتواند راهگشا و کمک حال دولت باشد. تعاون بهترین قالب برای به کارگیری این دو مقوله یعنی ظرفیتهای انسانی و سرمایههای مردمی است و وزارت کار باید گروههای فارغ التحصیل در رشتههای مختلف را در قالب شبکه تعاونیها ساماندهی و سرمایههای مردمی را برای تاسیس بنگاههای جدید در کشور جمع آوری کند.
البته تاکنون تلاشی برای انجام یک کار میدانی گسترده جهت شناسایی نیازهای مردم و تعریف مشاغل جدید متناسب با این نیازها انجام نگرفته است. در صورتی که باید شناسایی میدانی متناسب با نیازهای مردم، شرایط زیست بومی کشور، شرایط جغرافیایی و پتانسیل های موجود در تعریف شغل انجام گیرد.