شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، تاکنون دو میلیون و ۶۰۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن در کشور در حال ساخت است که این واحدها بهصورت انبوهسازی یا خودمالکی است. آمار ساخت و سازها نشان میدهد از این تعداد مسکن بیش از ۶۵۰ هزار واحد بهصورت انبوهسازی در حال ساخت بوده و حدود سه چهارم واحدها توسط متقاضیان در حال اجرا است که در این بخش زمین یا تسهیلات توسط دولت تأمین شده است.
براساس این گزارش طبق قانون جهش تولید مسکن و طبق برنامه هفتم تا پایان امسال باید یک میلیون متقاضی نهضت ملی مسکن در شهرها و روستاها زمین دریافت کنند و این تعداد تا سال ۱۴۰۴ به دو میلیون نفر برسد در نتیجه باید نیمی از واحدهای نهضت ملی مسکن بهصورت واگذاری زمین و شخصیسازی ساخته شود. مهمترین طرح واگذاری زمین مربوط به روستاها است که متقاضیان ساکن در روستاها که مسکن ندارند یا متقاضیانی که قصد مهاجرت از شهر به روستا را دارند، زمین دریافت میکنند.
در این طرح ۵۰۰ هزار نفر تا پایان امسال زمین میگیرند. این طرح در استانهایی که ظرفیت روستاهای واقع در آنجا برای تأمین زمین خالی است، شروع شده است. علاوه بر روستاها، ۵۰۰ هزار متقاضی شهری نیز تا پایان امسال زمین دریافت میکنند. علاوه بر زمین، تسهیلات شهری و روستایی ساخت بر اساس برنامه نهضت ملی مسکن به دریافت کنندگان زمین پرداخت میشود. از طرحهای مهم واگذاری زمین شهری، واگذاری زمین بهصورت اجاره ۹۹ ساله است. سهمیه استانها برای واگذاری زمین به ۵۰۰ هزار متقاضی شهری نهضت ملی مسکن تعیین شده و این تعداد تا پایان سال زمین دریافت میکنند.
در همین راستا مجید جودی معاون بازسازی مسکن روستایی بنیاد مسکن با بیان اینکه واگذاری یک میلیون قطعه زمین به محرومان روستایی و همچنین متقاضیان برای مهاجرت معکوس در دستور کار قرار گرفته است گفت: سهم واگذاری زمین در دو سال ١۴٠٢ و ١۴٠٣ یک میلیون قطعه زمین است که تاکنون ۶٠٠ هزار زمین در سامانه بارگذاری شده است و ٨۵ هزار قطعه زمین به افراد واجد شرایط یعنی محرومان ساکن در روستا و افرادی که مهاجرت معکوس به روستا داشتند، واگذار شدهاست.
وی تاکید کرد: این اراضی به صورت رایگان یعنی اجاره ٩٩ ساله به واجدان شرایط ارائه میشود و این واگذاریها در راستای محرومیتزدایی و ساخت مسکن محرومان و طبق تفاهمنامه با بنیاد مستضعفان و دستگاههای حمایتی تسهیلات ۱۵۰ میلیون تومانی بلاعوض علاوه بر تسهیلات مسکن روستایی به دهکهای یک تا ۴ پرداخت میشود.
جودی با بیان اینکه سیاست تخصیص زمین به متقاضیان خود می تواند زمینه را برای بهبود وضعیت بازار مسکن و افزایش تولید مسکن فراهم کند گفت: اجرای تخصیص زمین در شهرها و روستاها در قالب برنامه هفتم هم تاکید شده است بنابراین اجرای آن توسط دولت چهاردهم خود باعث می شود که زمینه برای بهبود وضعیت بازار مسکن در تمامی بخش ها فراهم شود و بتواند زمینه را برای تقویت تولید مسکن فراهم کند.
توزیع عادلانه زمین
فرشید ایلاتی، کارشناس مسکن
واگذاری زمین به مردم یکی از ضرورت های جهش تولید با مشارکت مردم است. با نهضت مردمیسازی، مشکل مسکن برطرف می شود. در خصوص شعار جهش تولید با مشارکت مردم یکی از مهمترین کارهایی که میتوانیم انجام دهیم واگذاری زمین به مردم و نهضت مردمیسازی مسکن است.
واقعیت این است که انبوه سازی دولتی با توجه به شرایط مالی و اقتصادی کشور برنامه صحیحی در حوزه مسکن نیست. با آنکه بسیاری از پروژههای مسکن طی سالهای قبل شروع شده، اما هنوز به اتمام نرسیده و نیمه تمام است. به عنوان مثال میتوان به پروژههای مسکن مهر اشاره کرد که طی دو دولت اخیر هنوز به اتمام نرسیده و حدود ۱۵۰ هزار واحد آن باقی مانده است.
باید از این تجربه درس بگیریم. مهمترین برنامهای که در این راستا باید اجرا شود، گسترش کوتاه مرتبه سازی است. خوشبختانه در برنامه هفتم توسعه حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد به ظرفیت سکونتگاهها در شهرها و روستاها افزوده خواهد شد. بر این اساس توزیع عادلانه زمین اجرا میشود که باعث خواهد شد افرادی که به هر دلیلی نتوانستهاند از امکان زمین بهرهمند شوند، بتوانند با در اختیار گرفتن زمین ساخت تدریجی مسکن را پیش ببرند. بنابراین جهش تولید با مشارکت مردم یکی از شعارهای بسیار خوب است که بر اساس آن باید مردم در صحنه باشند. به این ترتیب میتوان به رفع معضل همیشگی مسکن در کشور امیدوار بود.
موانع زیادی در راه تامین زمین وجود داشته است. این موانع به این موضوع برمیگردد که نگاهی در کشور حداکثر استفاده از زمین و توسعه عمودی به جای توسعه افقی را پیشنهاد میکند، در اوایل در بدنه خود دولت مخالفتهایی وجود داشت و مقاومتهای زیادی میشد. اما پیگیریهایی که وزیر راه و شخص رئیسجمهور فقید داشتند این موضوع کاملاً شکسته شد و این ذهنیتها عوض شد و الان به نظر میرسد که کار برای ادامه و ساخت پروژههای جدید آماده شده است.