سرمقاله
سلامت دارایی هنگامی محقق میشود که در انتهای هرسال هر فرد اظهارنامه مالیاتی تکمیل کند. در این شیوه، اگر کارمندی که دارای حقوق مشخص است به طور ناگهانی یک خانه چندمیلیاردی خریداری کند، موظف است مسیر پول دریافتی خود به سازمان امور مالیاتی نشان دهد. ایران نیز مانند کشورهای توسعهیافته باید به سمتی حرکت کند که در پایان هر سال، افراد با مراجعه به حسابرسان، اظهارنامه مالیاتی خود را تکمیل کند و در عمل با انجام این امر، سقف تراکنش فردی بیمعنی میشود. البته درصورتیکه مردم و صاحبان مشاغل بدانند و مشاهده کنند پولیکه بابت مالیات به دولت پرداخت میکنند صرف چه کارهای بزرگ و پروژههای عظیمی میشود، بهطور قطع مشارکت خود را بیشتر خواهند کرد. مالیات ابزاری مهم در جهت تحقق عدالت، سلامت، بهداشت و بالابردن سطح فرهنگ در کشورهاست.
در حال حاضر دولت حداکثر توان خود را برای افزایش درآمدهای مالیاتی به کار گرفته است. باید اصول و سازوکارهای سازمان امور مالیاتی از اساس تغییر پیدا کند و رویکردهای نوینی جایگزین شود. در غیر این صورت نباید انتظار هیچگونه تحولی را داشت. از سوی دیگر، تمام فعالیتهای اقتصادی در همه ابعاد باید شفاف شود و افراد با پرداخت مالیات خود درآمد تمیزی را کسب کنند، در غیر این صورت درآمد تمیز نیست.
البته اگر همه مردم در بحث مالیات مشارکت داشته باشند و مالیات خود را بهموقع و بدون ابزارهای فشار قانونی پرداخت کنند، مسأله درست هزینهکردن مالیاتها هم باید در نظر گرفت. اگر این پول دریافتی در جای درست هزینه نشود، اعتماد مردم از بین میرود و بهطور قطع مشارکت در مالیاتدهی کاهش پیدا میکند.
نکته قابل توجه دیگری که در مقوله پرداخت مالیات نباید ساده از آن گذر کرد، آن است که در صورت عدم پرداخت مالیات هر بنگاه اقتصادی، سهم هزینههای آن بنگاه بر دوش دیگر تولیدکنندگان خواهد بود. عدالت اجتماعی در این روند دچار اختلال خواهد شد و نمیتوان انتظار داشت تولید بر اساس واقعیتهای اقتصادی پیشروی کند. همچنین اگر بنا بر معافیت مالیاتی باشد، این معافیت باید بعد از ارائه اظهارنامه مالیاتی از سوی اداره مالیات تشخیص داده شود.
برخی از نهادها و ارگانها دارای شرکتهای کوچک و متوسطی بوده که مالیاتی برای آن پرداخت نمیشود و به عبارت معافیت مالیاتی عجیبی دارند، این درحالی بوده که واحدهای تولیدی مشابه باید مالیات خود را پرداخت نمایند، در نتیجه شاهد رقابت نابرابر در بازار هستیم.