شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، در پاییز ۱۴۰۲، به میزان ۴۱.۵ درصد جمعیت ۱۵ساله و بیشتر، از نظر اقتصادی فعال بودهاند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفتهاند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه سال قبل (پاییز ۱۴۰۱) ۰.۵ درصد افزایش یافته است.
جمعیت شاغلین ۱۵ساله و بیشتر در این فصل ۲۴میلیون و ۷۷۵هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۷۰۶ هزار نفر افزایش داشته است. بررسی اشتغال در بخشهای عمده اقتصادی نشان میدهد که در پاییز ۱۴۰۲، بخش خدمات با۵۲.۱ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخشهای صنعت با ۳۴.۲ درصد و کشاورزی با ۱۳.۶ درصد قرار دارند.
محمود کریمی بیرانوند,معاون اشتغال وزارت کار درباره کاهش نرخ بیکاری و جزئیات آن بیان کرده است: معروفترین و مهمترین شاخص سلامت و پویایی بازار کار هر کشوری یا هر استانی و یا هر منطقهای، شاخص نرخ بیکاری است که شاخص نرخ بیکاری از تقسیم جمعیت بیکار بر جمعیت فعال به دست میآید جمعیت فعال جمعیتی است که یا شاغل هستند یا بیکار هستند. یعنی جمعیتی که به دنبال کار میگردد و یا کار پیدا میکند یا کار پیدا نمیکند، آن قسمتی که کار پیدا نمیکند از جمعیت فعال در واقع تعریفش میشود تعریف نرخ بیکاری. پس جمعیتی که اصلاً انگیزهای برای کار پیدا کردن به هر دلیلی ندارد، اصلاً در محاسبه نرخ بیکاری محسوب نمیشود به همین خاطر در سراسر دنیا به عنوان یک متغیر اساسی و یک متغیر اصلی برای محاسبه بازار کار در نظر گرفته میشود.
وی ادامه داد: مرکز آمار ایران تنها مرجع رسمی اعلام نرخ بیکاری فصل پاییز ۱۴۰۲را اعلام کردهاند تقریباً ۳تا ۴ روز پیش بود که یک ساله منتهی به پایان پاییز ۱۴۰۲نشان داد که نرخ بیکاری به کمترین میزان خودش در سالهای پس از انقلاب رسیده و۷.۶ درصد رسیده که نسبت به پاییز ۱۴۰۱، کاهشی بوده یعنی از ۸.۲ درصد پاییز ۱۴۰۱به ۷.۶ درصد در پاییز ۱۴۰۲رسیده است.
بیرانوند با بیان اینکه نرخ مشارکت اقتصادی هم همزمان با کاهش نرخ بیکاری افزایشی بوده گفت: این رقم از ۴۱درصد در پاییز۱۴۰۱ به ۴۱.۵ درصد در پاییز ۱۴۰۲ رسیده است. افزایش نرخ مشارکت مهم است و دلیل آن این است که اگر نرخ بیکاری کاهشی باشد، از سوی دیگر نرخ مشارکت هم کاهشی باشد، نمی شود روی آن کاهش نرخ بیکاری حساب کرد. چرا که عده ای تحلیل می کنند که نیروی کار از بازار خارج شده است. اما زمانی که هم نرخ بیکاری کاهشی باشد و هم نرخ مشارکت اقتصادی افزایشی باشد نشان میدهد که بازار کار رونق دارد. این اتفاقی است که هم در فصل تابستان رخ داد، یعنی نرخ بیکاری که یک درصد کاهشی بود، نرخ مشارکت اقتصادی هم مجدداً افزایشی بود هم در فصل بهار ۱۴۰۲این اتفاق رخ داد.
معاو اشتغال وزارت کار با بیان اینکه اقدامات در حوزه آموزش فنی و حرفه ای در دولت سیزدهم چشمگیر بوده است گفت:مجوز ایجاد مراکز آموزشگاه های آزاد فنی و حرفه ای که در گذشته حدود ۱۰ماه طول می کشید, درحال حاضر ۳روزه انجام می شود. یعنی شخصی که بخواهد یک آموزشگاهی فنی حرفهای راه بیندازد سه روز فقط زمان لازم دارد .مطابق آمارهای سامانه جستجوی شغلی, بیشترین شغل درخواستی توسط کارفرمایان مربی آموزشگاه های فنی و حرفه ای بوده است. چون تسهیل در صدور مجوزهای فنی و حرفهای توسط سازمان آموزش فنی و حرفهای اتفاق افتاده است. این خودش تبدیل به یک کسب و کار شده و الان بیشترین تقاضا را هم روی سامانه جستجوی شغلی همین مربی آموزشگاه است که بتواند در آموزشگاه فنی و حرفهای به تقاضای کارجویانی که میخواهند مهارت کسب کنند، پاسخ بدهد
کریمی بیرانوند درباره میزان تسهیلات پرداختی گفت: قانون بودجه تبصره ۱۸سال ۱۴۰۱بند ب تبصره ۱۶، ۱۴۰۱قانون تبصره ۱۸، ۱۴۰۲و منابع مشاغل خانگی و منابع اشتغال روستایی ۵ منبعی هستند که با اختلافهای عددی خودشان در واقع در بازار کار تزریق میشوند. مسئولیت تبصره ۱۸ سال ۱۴۰و ۱۴۰۲هم کم و بیش به عهده وزارت اقتصاد و دارایی است. قانون بودجه تبصره ۱۴۰۱الان در حال پرداخت است، یعنی منابع در دست دستگاهها قرار گرفته عملکرد تبصره ۱۸، ۱۴۰۱الان در همین الان که با شما صحبت میکنم از محل پرداختی تقریباً ۱۰درصد است که عدد پایینی است که انشاالله تا پایان سال، چون همه موانع اداری برطرف شده و فقط بانکها باید یک همتی بکنند و انشاالله پرداختها بیشتر شود در حوزه اشتغال و همین گونه هم خواهد بود .
وی ادامه داد: قانون اشتغال پایدار روستایی هم تقریباً سه تا ۴ماه است که پرداختی هایش متوقف شده است که انشاالله به زودی برقرار خواهد شد و از محل منابع مشاغل خانگی هم ما تا الان حدود ۶۷درصد پرداختی منابع مشاغل خانگی تا کنون پرداخت شده است. علی رغم اینکه برخی از تبصرهها باید زودتر اقدام میشد و موانع اداری که بود. یکی از دلایلی که مطرح میشد این بود که اوراق به جای منابع نقدی تخصیص داده شد فرایند نقدی کردن اوراق توسط بانکها سختی دارد و توسط دستگاهها، ولی به هر ترتیب از اول سال تا الان هیچ یک از روزهای سال بازار کار ما خالی از منابع و تسهیلات اشتغال نبوده، ولی کم بوده و امیدواریم که تا پایان سال رونق بگیرد و سرعت بگیرد یکی از بازیگران اصلی بدون تعارف عرض میکنم بانک مرکزی و بانکهای عامل ما در رونق بازار کار دولت سیزدهم یکی از نقشهای اصلی را داشتند.
بیرانوند گفت:یکی از دلایل کاهش روند پرداخت تسهیلات فشاری بود که از تسهیلات فرزند آوری و ازدواج روی بانک ها بود.امیدواریم تا پایان سال اشتغال اولویت اصلی بانکها قرار بگیرد، احیای واحدهای نیمه فعال بوده بیش از ۶۰۰۰ واحد صنعتی خرد و متوسط و بزرگ احیا شده خب اینها با همکاری بانکها احیا شده، ولی در این چند ماهه واقعاً عملکرد خوبی نداشتند امیدواریم که تا پایان سال انشاالله عملکرد قابل توجهی داشته باشند.
توسعه اشتغال با محرومیت زدایی
عبدالمجید شیخی، اقتصاددان
اصولا ۹۰ درصد فعالیتهای اقتصادی روستاها، در مشاغلی، چون کشاورزی خلاصه میشود. شاید یکی از این دلایل این باشد که بخش کشاورزی نیز با محرومیت مناطق روستایی عجین شده و توامان دچار بی توجهی دولت شده اند، لذا کم توجهی به روستا، یعنی کم توجهی به کشاورزی، در حالی که توسعه کشاورزی در ابعاد مختلف برای کشور بسیار لازم است.
لذا امیدواریم با توجه ویژهای که به مباحث محرومیت زدایی وجود دارد، شاهد رونق بیشتر در بخش کشاورزی و اهتمام دولت آینده به این بخش و مناطق روستایی باشیم. بی تردید رونق بخش کشاورزی مستلزم رونق گرفتن مناطق روستایی است و رونق مناطق روستایی، مستلزم رونق بخش کشاورزی است، اما رونق بخش کشاورزی، منحصر و محدود به بخش کشاورزی نیست، بلکه مستلزم استقرار زنجیرهای از فعالیت هاست.
بایستی سنگ بنای الگوی توسعه توأمان کشاورزی، روستایی، معدنی و صنعتی با محوریت روستاها در اطراف شهرها برای جذب جمعیت حاشیه نشین شهرها در دستور کار قرار دولت بعدی قرار بگیرد. تا به طور همزمان با یک تیر صد نشان بزنیم و دستاوردهای قابل توجهی برای اقتصاد کشور داشته باشیم. تحقق این امر خطیر مستلزم اعتقاد به اقتصاد اسلامی، اقتصاد مقاومتی، توانایی داخلی و اتکا به جوانان و اهلیت مبارزه با فساد، رانت خواری، مخالفت با قاچاق و واردات بی رویه، توجه به محرومین و مستضعفین و روستائیان و کشاورزان زحمتکش، اعتقاد به برقراری عدالت بین بخشی و منطقه ای، اعتقاد به شایسته سالاری و نصب مدیران جهادی با تقوا است که با عمل و کارنامه خود این موارد را نشان داده است.