شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، مجید عشقی رئیس سازمان بورس در همایش بورس، بانک وبیمه با اشاره به اینکه قدرت و نقش آفرینی بازار بورس در تأمین مالی از سال ۸۴ پر رنگ شد گفت: در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰ درصد از تأمین مالی در اقتصاد از طریق بورس آنجا شد و این در حالی است که در سال ۹۵ فقط ۱۴ درصد در بخش تأمین مالی در اقتصاد نقش داشت.
وی ادامه داد: ما معتقدیم که میتوان نقش بازار سرمایه را بسیار پررنگتر از شرایط فعلی کرد. این مقام مسئول خاطر نشان کرد: امروز اقتصاد کشور نیازمند خلاقیت و نوآوری است بنابراین نمیتوان اقتصاد را با سیاستهای یک دهه گذشته مدیریت کرد. عشقی ادامه داد: بانکها تمایل ندارند تا بنگاههای متوسط و بزرگ تأمین مالی داشته باشند به همین دلیل بورس میتواند جای آنها این وظیفه را انجام دهد. وی ادامه داد: امروز نیازمند بازگشت اعتماد مردم به دولت هستیم که اگر این اعتماد نباشد عملاً توسعه متوازن نخواهیم داشت. مردم باید بدانند تنها مسیر بورس است که شفاف است.
مهمترین روش تأمین مالی از طریق بازار سرمایه، افزایش سرمایه شرکتهاست. این روش معمولاً برای بنگاههای تولیدی هزینه مالی مستقیم به همراه ندارد، بنابراین افرادی که با سرمایهگذاری از این طریق در تأمین مالی پروژهها و بخصوص افزایش سرمایه شرکتها مشارکت میکنند، سود ثابتی دریافت نمیکنند و فقط میتوانند از محل سود تقسیمی شرکت یا منافع ناشی از اجرای پروژه پس از راهاندازی و اتمام ساخت، بهره ببرند.
همچنین در این روش تأمین مالی معمولاً بازپرداخت اصل سرمایه نیز توسط شرکت انجام نمیشود. بدین ترتیب تأمین مالی از این طریق برای شرکت بسیار جذاب است. از طرفی شرکتها برای توسعه فعالیتهای خود و حفظ قدرت رقابت و یا افزایش آن، اقدام به افزایش سرمایه میکنند. در برخی مواقع این کار به منظور اصلاح و بهبود ساختار مالی شرکت صورت میگیرد. این تأمین منابع مالی جدید میتواند به شکلهای مختلفی صورت گیرد.
به طور کلی اصولاً سرمایه جایی میرود که امنیت و بازدهی داشته باشد و یکی از موانع تولید در کشور ما، ناکافی بودن شرایط امنیتی برای سرمایه گذاری است. مسائلی مانند تحریم و یا کرونا از جمله تهدیداتی است که برای سرمایه گذاری وجود داشته و دولت باید برای رفع این مشکلات در جهت رفع تحریم و همچنین کنترل کرونا، قدم بردارد. دولت باید شرایط مساعد را برای سرمایه گذاری در کشور فراهم کند. دولت نباید به بخش خصوصی ورود پیدا کند و خودش را رقیب بخش خصوصی بداند بلکه باید فضا را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی فراهم کند.
بازار سرمایه گزینه اصلی تأمین مالی تولید
علی قنبری، اقتصاددان
برای تحقق رشد تولید و افزایش درآمد ملی باید سرمایهگذاری را در کشور افزایش داد. افزایش سرمایهگذاری در کشور بدون ورود بخش خصوصی داخلی و خارجی قوی امکانپذیر نیست. درواقع باید پذیرفت دولت به تنهایی در تأمین مالی پروژهها شکست خواهد خورد و با توجه به محدودیتهای ارزی که با آن مواجه است و با توجه به افزایش هزینهها، لاجرم استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در تأمین مالی پروژهها امری مهم و ضروری به شمار میرود.
اگر اقدام مؤثر و قاطعی در زمینه سرمایهگذاری خارجی و داخلی صورت نپذیرد رشد تولید اتفاق نمیافتد. امروز آمار رسمی وضعیت نامطلوب تولید را نشان میدهد. مثلاً در مقاطعی دو یا سه درصد رشد تولید داشتهایم و حتی گاهی اوقات صفر و منفی بوده است.
در این زمینه استفاده از ظرفیت بازار سرمایه به نوعی مغفول مانده است. در صورتی که باید از این پتانسیل بیشترین بهرهبرداری ممکن صورت گیرد. بر اساس آمارهای رسمی بهرغم اینکه تأمین مالی از بورس چهار برابر شده، اما در واقع سهم سهدرصدی آن به ۱۲ درصد رسیده است. در حالی که هنوز نزدیک به ۸۸ درصد نیازهای مالی و تأمین سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی و اقتصادی را بانکها تأمین میکنند. بنابراین این کار نیاز به یک برنامهریزی عملی و مناسب دارد تا بتوان از ظرفیت بازار سرمایه بهنحواحسن بهرهبردای لازم را کرد.
امروزه در تمامی کشورهای دنیا بازار سرمایه با توجه به مزایایی که دارد، گزینه اول تأمین مالی است. برای بررسی ظرفیتهای بازار سرمایه در وهله اول باید به مفهوم تأمین مالی در این زمینه بپردازیم. بر این اساس به فرایندی که به دنبال ایجاد، جمعآوری و افزایش منابع مالی یا سرمایهای برای هر نوع مخارج است، تأمین مالی گفته میشود.
هدف از تأمین مالی، سرمایهگذاری بلندمدت، تحقق سودآوری، کاهش ریسک و برطرف کردن نیازهای اقتصادی یک بنگاه تولیدی است. طبیعتاً ویژگیهایی که به عنوان هدف تأمین مالی ذکر شد، همگی ظرفیتهایی هستند که بازار سرمایه از آن برخوردار است. با توجه به این موضوع، بازار سرمایه بهترین گزینه برای تأمین مالی بخش تولید کشور قلمداد میشود.