سرمقاله
دیگر بانکها علاقهمند به ارائه وام نیستند. چرا که اعتقاد دارند تا زمانی که تورم بالای چهل درصد وجود دارد، اعطای وام با نرخ بهره ثابت سوددهی آنچنانی برایشان ندارد. البته باید توجه داشت که خود بانک پولی در اختیار ندارد و این مبالغ از سپردههای مردم تامین میشود.
به هر صورت اعطای وام در چنین شرایطی برای بانکها جذابیت ندارد. به همین دلیل است که با وجود اینکه مجلس اختصاص بیست درصد از سپردههای بانکی به بخش مسکن را مصوب کرده بود، باز هم بانکها عملا مقاومت کرده و این درصدی که مجلس مصوب کرده، محقق نشده و بعید به نظر میرسد که در آینده نیز شاهد همکاری لازم از جانب بانکها در این زمینه باشیم. بانکها برای تامین منابع مالی طرح نهضت ملی مسکن انگیزه چندانی ندارند. در این خصوص علاوه بر اینکه باید آنها را متوجه وظیفه خود در قبال این طرح کرد میتوان به عنوان ضلع سوم مشارکت به آنها
انگیزه داد.
زمین قابل ساخت و منابع مالی در واقع مهمترین الزامات اجرای طرح نهضت ملی مسکن است. در طرح مسکن مهر پروژهها از طریق وام و آورده متقاضیان اجرا میشد. آن زمان خط اعتباری از طریق نظام بانکی تعیین و تسهیلات تقریبا به صورت روان پرداخت میشد. البته آورده متقاضیان محدود بود اما علت اصلی اینکه مسکن مهر چندان طبق روال پیش نرفت به عملکرد مسئولان وقت مربوط شد.
در طرح نهضت ملی مسکن میبینیم که به گفته مسئولان، همراهی چندان مناسبی از سوی بانکها صورت نمیگیرد که در این زمینه دولت باید سیستم بانکی را متقاعد به عمل به تکالیف خود کند. البته وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده که همراهی بانکها با این طرح افزایش یافته اما با شرایط مطلوب فاصله دارد.
وظیفه بانکها تخصیص ۲۰ درصد از اعتبارات سالانه خود به بخش مسکن است. در دو سال گذشته به ترتیب میبایست ۳۶۰ و ۴۸۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات از طرف بانکها به طرح نهضت ملی مسکن اختصاص مییافت که طبق گفته مسئولان وزارت راه و شهرسازی تنها به ۲۰ درصد از این تعهد عمل شده است.
بانکها این استدلال را دارند که به عنوان بنگاه مالی در راستای اهداف خودشان تلاش میکنند. در حالی که بانکها عمدتا دولتی هستند و باید همراستا با اهداف دولت و منافع عمومی همکاری لازم را با طرحهای عمرانی داشته باشند.