سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، مالیات بر ارث، مالیات‌های اتفاقی، مالیات نقل‌وانتقال سرقفلی، مالیات نقل‌وانتقال سهام، مالیات نقل‌و انتقالات املاک، مالیات تمبر و اوراق بهادار، مالیات بر واحدهای مسکونی گران قیمت (با احتساب عرصه و عیان)، مالیات بر انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین دارای شماره انتظامی شخصی گران قیمت و درآمد حاصل از مالیات بر واحدهای مسکونی خالی از سکنه از مواردی هستند که زیرمجموعه مالیات بر ثروت قرار دارند.
طی ۴ ماه نخست امسال، میزان مالیات دریافتی از محل مالیات بر ثروت در مجموع ۱۰ هزار و ۳۶ میلیارد تومان بوده است. بر این اساس، درآمد حاصل از مالیات بر ارث ۷۰۱ میلیارد تومان، از محل مالیات‌های اتفاقی ۱۰ میلیارد و ۸۷۹ میلیون تومان و از محل حق تمبر و اوراق بهادار ۷۹۹ میلیارد تومان بوده است. از محل نقل‌وانتقال سرقفلی، مالیات نقل‌وانتقال سهام و مالیات نقل‌وانتقالات املاک به ترتیب یک هزار و ۴۸ میلیارد تومان، ۴ هزار و ۶۴۴ میلیارد تومان و ۲ هزار و ۱۲۹ میلیارد تومان مالیات اخذ شده است.
درآمد دولت از محل مالیات بر واحدهای مسکونی گران قیمت (با احتساب عرصه و عیان) ۶ میلیارد ۸۲۵ میلیون تومان و از محل درآمد حاصل از مالیات بر واحدهای مسکونی خالی از سکنه ۲ میلیارد و ۱۸۱ میلیون تومان بوده است. بر این اساس، صاحبان مالیات بر انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین دارای شماره انتظامی شخصی گران قیمت طی سه ماه نخست سال ۶۹۳ میلیارد و ۴۴۱ میلیون تومان مالیات پرداخت کردند.
در همین رابطه رییس گروه برنامه‌ریزی و آمارهای سازمان مالیاتی کشور اعلام کرد: از ابتدای امسال تا پایان تیرماه ۲۱۶ هزار میلیارد و ۲۹۹ میلیون تومان درآمدهای مالیاتی وصول شده که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۱۴۳ میلیارد و ۸۸۸ میلیون تومان بود، رشد ۵۰ درصدی را نشان می‌دهد.
«مجتبی امیری» اظهار داشت: از مجموع وصولی درآمدهای مالیاتی، بیش از ۱۳۳ هزار میلیارد تومان مربوط به مالیات‌های مستقیم با ۹۰ درصد تحقق نسبت به قانون بودجه امسال و ۵۲ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته بوده است. وی با بیان اینکه مالیات‌های مستقیم شامل مالیات بر اشخاص حقوقی، مالیات‌بردرآمد و مالیات بر ثروت می‌شود، بیان کرد: همچنین مالیات اشخاص حقوقی در همین مدت ۸۱ هزار و ۵۵۸ میلیارد تومان وصول شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۴۱ درصدی را نشان می‌دهد.
امیری تأکید کرد: ۴۱ هزار میلیارد تومان سهم مالیات بر درآمدها وصول شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۶۹ درصدی را به همراه داشت. رییس گروه برنامه‌ریزی و آمارهای سازمان مالیاتی با بیان اینکه مالیات بر ثروت ۱۰ هزار میلیارد تومان وصول شد، بیان کرد: این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۵ هزار میلیارد تومان بوده است، رشد ۸۸ درصدی را نشان می‌دهد. امیری ادامه داد: ۸۳ هزار میلیارد تومان درآمد مربوط به وصولی مالیات در بخش کالاها و خدمات با ۸۲ درصد تحقق نسبت به بودجه و ۴۲ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
وی با اشاره به اینکه سهم مالیات مشاغل نسبت به کل مالیات‌های وصولی هشت درصد است گفت: امسال ۱۶ هزار و ۴۴۴ میلیارد تومان مالیات از مشاغل وصول شد که این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۸۳ درصدی را نشان می‌دهد. رییس گروه برنامه‌ریزی و آمارهای سازمان مالیاتی گفت: مالیات‌های مستقیم با ۶۲ درصد سهم در کل درآمدهای مالیات بیشترین وصولی مالیاتی را به خود اختصاص می‌دهد.
ضرورت اصلاح پایه های مالیاتی
علی قنبری، اقتصاددان
دولت به دلیل ایجاد امکاناتی مانند امنیت، سازوکار اقتصادی و… بخشی از درآمد حقوق‌بگیران و همچنین سود فعالیت‌های اقتصادی را جهت ایجاد شرایط بهتر اقتصادی تحت عنوان مالیات می‌گیرد. در بخش دوم یعنی نقش بازتوزیعی، نظام مالیاتی کارا، ظرفیت‌های مالیاتی را همراه با قوانین کارا و شفاف شناسایی و وصول عادلانه مالیات‌ها را با توجه به سطح درآمد، دارایی و ثروت مسیر می‌سازد.
متاسفانه سیاست درستی برای اخذ مالیات وجود ندارد و فرار مالیاتی در ایران بسیار بالاست. به ویژه دستگاه‌های مرتبط با حاکمیت از معافیت‌های مالیاتی قابل توجهی برخوردارند. این در حالی است که راحت‌ترین اقدام برای دریافت مالیات از حقوق بگیران ثابت است.
این اقدامی نادرست است که هزاران میلیارد تومان فرار مالیاتی یا عدم مالیات‌ستانی از پردرآمدترین اقشار جامعه و دستگاه‌های حاکمیتی و دولتی داشته باشیم و از سوی دیگر مالیات کارگران و حقوق بگیران افزایش پیدا کند. از سوی دیگر سرفصل های مالیاتی جدیدی تعریف شده است، به عنوان مثال دریافت مالیات از خودروهای لوکس، دریافت مالیات از خانه‌های لوکس و دریافت مالیات‌های دیگری که در این راستا پیش بینی شده است اما نکته مهم اینجاست که تورمی که سبب افزایش شدید قیمت‌ها شده تا خوردویی بالاتر از یک میلیارد تومان برسد و سپس لوکس محسوب شود، خودش یک نوع مالیات است.
یکی از مهمترین موضوعاتی که در کشورهای توسعه یافته سالهای سال است توسط دولتها با دقت و نظارت درستی دنبال می شود موضوع اخذ مالیات از دهک ها و پایه های مختلف مالیاتی است. اصولا هر کشوری که نظام مالیاتی قوی داشته باشد با تورم کمتری دست و پنجه نرم می کند، عدالت اقتصادی و اجتماعی در آن نظام نهادینه و گسترش یافته و دولت قادر به حمایت های مختلف از اقشار ضعیف و آسیب پذیر جامعه است.
اصل پرداخت و دریافت مالیات دردنیا یکی از نشانه های توسعه یافتگی محسوب می شود به این خاطر دولت ها روی این موضوع بسیار حساس هستند و با فراریان مالیاتی یا کسانی که به اشکال مختلف به دنبال عدم پرداخت مالیات هستند برخوردهای سختی می کند. متاسفانه درایران این موضوع تا کنون به شکل مورد نظر و واقعی خود دنبال نشده، لذا نمی توان انتظار داشت که مسائل به همین راحتی در درون اقتصاد ایران حل شود چرا که اقتصاد وابسته به نفت و درآمدهای نفتی که روی خوشی به مالیات نشان نداده درگیر مشکلات عدیده ای است.
به هر حال اجرای برنامه افزایش درآمدهای مالیاتی در سال ١۴٠٢ ناشی از همین نگاه مالیات‌ستانی ناعادلانه در جامعه است. دولت باید سیاست درست مالی و پولی برای تحقق شعار کنترل تورم داشته باشد وگرنه به نتیجه نمی‌رسیم و شعار امسال هم مانند سالهای گذشته محقق نمی‌شود.
راه اندازی دولت الکترونیک و مشخص کردن میزان مالیات تک تک افراد جامعه، یعنی کسانی که باید مالیات بدهند کمک بسیار بزرگی برای شناسایی و دریافت دقیق و درست مالیات از دهک های مختلف جامعه است. ضمن اینکه با راه اندازی دولت الکترونیک در این بخش می توان موجب قطع ارتباط مودیان و پرداخت کنندگان مالیاتی شد. متاسفانه در سال های گذشته این موضوع زمینه را برای فسادهایی ایجاد کرده که عامل انسانی در آن نقش داشته است، پس راه اندازی دولت الکترونیک در این زمینه بسیار کمک کننده خواهد بود.
