شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، فرزین با اشاره به سختگیری برخی شعب بانک ها در اخذ ضامن بیش از حد برای پرداخت تسهیلات تکلیفی و خرد گفت: طبق قانون پرداخت تسهیلات تکلیفی با یک ضامن باید انجام شود، لذا اگر بانکی منابع برای پرداخت تسهیلات ندارد آن را اعلام کند منتها معطل کردن مردم در بانک ها به بهانه ضامن صحیح نیست.
رئیسکل بانک مرکزی با اشاره به التهاب و اضطراب در بازارهای پولی و مالی کشور در ماههای پایانی سال گذشته گفت: انتظارات منفی نقش مهمی در ایجاد این التهابات داشتند که باعث ایجاد حباب در بازارها شد، اما خوشبختانه پس از گذشت ۲ ماه از سال جاری وضعیت بهتر شده و بازارها اعم از ارز، بورس، طلا و… به سمت آرامش و ثبات حرکت کردهاند. فرزین افزود: با مجموعه تدابیر اتخاذ شده شاهد ثبات در بازار ارز هستیم و حباب ارز در حال کاهش است و با تداوم این روند حباب سایر بازارها نیز کاهش پیدا خواهد کرد، انتظارات تعدیل شده و در آینده وضعیت مناسبتری خواهیم داشت.
رئیسکل بانک مرکزی با اشاره به هدف گذاری رشد ۲۵ درصدی نقدینگی در سال جاری گفت: تشدید انضباط پولی یکی از اولویت های اصلی بانک مرکزی در طول سال خواهد بود. فرزین با تاکید بر اینکه برنامه اصلاحی برای رفع ناترازی هر بانک توسط بانک مرکزی تهیه شده است گفت: بانک ها در کنترل تورم و رشد تولید نقش مهمی دارند بر این اساس بانک مرکزی اجرای برنامه های اصلاحی برای رفع ناترازی بانک ها را دنبال می کند و تعیین تکلیف بانکهای ناتراز تا شهریور ماه سال جاری انجام خواهد شد.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: کنترل اضافه برداشت بانک ها از برنامه های جدی بانک مرکزی در سال جاری است و بانک ها بایستی از طریق افزایش سرمایه، فروش دارایی ها و ایجاد تنوع در روش های تامین منابع در راستای انضباط پولی و کاهش ناترازی اقدام کنند.
وی افزود: اولاً تسهیلات خردی که برای بانکها در نظر گرفته میشود بانک باید بپردازد و بانک مرکزی نظارت میکند و بانکها باید پاسخگو باشند. ثانیاً تسهیلات خرد خواسته عامه مردم است، اما تسهیلات کلان مربوط به گروههای خاص است. رئیس کل بانک مرکزی گفت: بیشترین نقد و گلایهای که مردم دارند مربوط به تسهیلات خرد است و انصافاً تسهیلات خرد و قرضالحسنه گرههای بزرگی در زندگی مردم باز میکند و تأثیر زیادی در رضایت مندی مردم دارد.
فرزین اظهار داشت: اولین مسئله این است که برخی شعبات بانکها برای اینکه تسهیلات خرد پرداخت نکنند به مردم میگویند سه نفر ضامن فراهم کنند که این بسیار سخت است در حالیکه در تسهیلات تکلیفی فقط یک ضامن لازم است؛ حتی برخی شعبات میگویند سند خانه را هم بیاورید که ببینیم و یک چیزهایی از مردم طلب میکنند که باعث تعجب است.
وی افزود: تسهیلات خرد معمولاً ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان است باید با یک ضامن پرداخت شود و مردم را بیجهت سرگردان نکنید؛ اگر منابع ندارید به راحتی بگویید منابع نداریم اما کاری نکنید که باعث افزایش نارضایتی مردم شود چون فراهم کردن ضامن کار بسیار سختی است. رئیس کل بانک مرکزی همچنین با اشاره به تجربه برخی بانکها مانند قرضالحسنه رسالت عنوان کرد: میتوانید کاری کنید که مشکل مردم بدون مراجعه به شعبه حل شود.
ماجرای تسهیلات تکلیفی
یوسف کاووسی، کارشناس اقتصادی
تسهیلات خرد اگر در مقیاس کم باشد قابلیت اجرا دارد. اما در شرایط فعلی که تسهیلات تکلیفی به چندین مورد و با متقاضی زیاد تبدیل شده دیگر حکم تسهیلات خرد را ندارد و در مجموع به تسهیلات کلان تغییر ماهیت داده است. به عنوان مثال زمانی که وام ازدواج برای هر طرف ۱۵۰ تا ۱۸۰ میلیون تومان تعیین می شود و متقاضیان زیادی هم در نوبت دریافت آن قرار دارند این تسهیلات دیگر حکم تسهیلات خرد را ندارد و رقم بالایی می شود.
این در حالی است که رد این فرآیند بانکهای خصوصی زیر بار پرداخت نمی روند. چراکه منافعی برای آنها نداشته و سود ۴ درصدی و یا کارمزدی هم صرفه ندارد. سهامدار در بانک خصوصی مخالف این موضوع است و سهم بانکهای خصوصی در پرداخت تسهیلات به مردم کم است.
در بودجه ۱۴۰۱ برای بانکها ۳۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات مسکن تعریف شد. بانکهایی که مشکلات بسیاری دارند و از ناترازی هم رنج می برند چگونه می توانند این حجم از پرداخت را داشته باشند. بانکها فارغ از اینکه مشکلاتی را برای اقتصاد کشور ایجاد کرده اند اما با کاهش سپرده گذاری از سوی مردم مواجه هستند. در وضعیت متلاطم اقتصادی مردم دیگر پول خود را در بانکها سپرده گذاری نمی کنند. این در حالی است که همین سپرده ها قرار است منابع پرداخت تسهیلات تکلیفی باشند.
وام ازدواج، فرزندآوری، مسکن و… تمامی این وام ها با توجه به تعداد بالای متقاضیانی که دارد به تسهیلات کلان تغییر ماهیت داده اند. دولت باید بخشی از منابع تسهیلات را خود معرفی کند و برای تامین مالی آن اقدام کند. بانکها هر سال وام هایی در راستای تسهیلات تکلیفی دولت پرداخت کرده اند اما از دولت پولی نگرفته اند، روندی که هر سال تکرار شده وبر آن افزوده شده است.
زمانی که به شبکه بانکی صفر تا صد پرداخت تسهیلات، تکلیف می شود، پرداخت وام ها مشکل خواهد شد. بانکهای کشور با کاهش سپرده گذاری و جذب منابع مواجه هستند و هیچ گونه روابط خارجی نیز ندارند. ناترازی بانکها نیز از همین اتفاق نشات می گیرد.