بسیج قوا برای جهش تولید دانش بنیان

سرمقاله

حمایت های دولتها از شرکتهای دانش بنیان دو راهبرد نظری دارد. یک رویکرد، دولت حمایت گر است و رویکرد دیگر، دولت بسترساز ویا تسهیل گر است. علی رغم ظاهرش نفع پایدار شرکتهای دانش بنیان استفاده از رویکرد دوم است. حتی دولت هم برای اینکه بتواند کارکرد موثری در توسعه شرکتهای دانش بنیان در اقتصاد کشور داشته باشد باید بر استراتژی دوم متمرکز شود. در دهه ۸۰ تا ۹۰ در هیچ کجای دنیا دلارهای حمایتگر نفتی نتوانستند عملکرد قابل قبولی در توسعه شرکتهای دانش بنیان و ایجاد فناوری داشته باشند.
تنها جایی که دولت می بایست و موثر است که مداخله موثر کند در بهداشت و امنیت و در آموزش علوم پایه و در یک کلام تبدیل دانشهای علوم پایه به فناوری است. مردم و بازیگران اقتصادی خودشان توانمندند که با سرمایه گذاری خصوصی، فناوری را به صنعت تبدیل کرده و صنعت را به اقتصاد تبدیل می کنند.
در همه کشورهای توسعه یافته هم رویکرد بسترساز موفق تر عمل کرده است. در کشورهایی مانند کره جنوبی، هند و حتی امارات و قطر شاهد اثربخشی رویکرد دوم هستیم. دولت باید با ایجاد بسترهای مبادلاتی و زیرساخت های گران قیمت عمومی نقش تسهیل گر را ایفا کند. تاحدی در این زمینه بسترسازی و تسهیلگری اتفاق افتاده است. به عبارتی توانست حمایت های خود را معطوف به زیرساخت ها کند.
دولت برای اینکه بتواند متولی و راهبر رشد و توسعه ملی باشد باید بر نوسازی و تقویت زیرساختهای مهمی مانند اینترنت در دنیای مجازی و یا خطوط ریلی در شبکه حمل و نقل ملی متمرکز باشد. به طور کلی هر جا دولت ها به عنوان رقیب یا رفیق بخش خصوصی به اقتصاد ورود کردند نه تنها بهره وری کم شد بلکه رانت و فساد زیاد شده است.
اما همه دولت ها از محصولات و خدمات تولید شده ملی خود در چالشهای بین المللی اقتصادی حمایت می کنند. از صادرات خدمات و محصولات دانش بنیان و با ارزش افزوده بالا در فتح قله های صادراتی حمایت
می کنند. شما همین ترکیه را ببینید. در هزینه های بازاریابی کالاهای ترک تا ۹۹ درصد مشارکت می کند. به واقع از شغل های ایجاد شده در کشورش حمایت می کند. اما نه با وام بلکه با توانمندسازی.
لازم به ذکر است فرصت دولت سیزدهم برای حمایت اصولی از اکوسیستم دانش بنیان کشور در ساماندهی منسجم و بسیج قوای کشور در طرح جهش تولید دانش بنیان است. اگر بستر فعالیت برای شرکتهای بزرگ ملی در حوزه دانش بنیان ها به درستی فراهم شود آن وقت خواهید دید چه پتانسیل بزرگی در همکاری شرکتهای بزرگ و معتقدم بورسی و هلدینگی در کار با شرکتهای دانش بنیان کوچک و متوسط وجود دارد. آن وقت می توان به ایجاد اشتغال توسط این شرکتها امیدوار بود.
اگر ظرفیت‌های نوآورانه و فناورانه در شرکتهای کوچک با سرمایه و بازار شرکتهای بزرگ متحد و ممزوج شود آنگاه خواهید دید چه ظرفیت بی نظیری برای اقتصاد کشور به بار خواهد آورد.