سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، در همین رابطه معاون وزیر راه و شهرسازی در جدیدترین اظهارات خود گفته است براساس آمار سال ٩۵ جمعیت ١٩.۵ میلیون نفر در بافت فرسوده مستقر هستند که برآورد می‌شود این آمار در سال ١۴٠١ به ٢٢ میلیون نفر برسد. محمد آیینی با اشاره به گسترده بافت فرسوده در کشور اظهار داشت: براساس آمار سال ٩۵ جمعیت ١٩.۵ میلیون نفر در بافت فرسوده مستقر هستند که برآورد می‌شود این آمار در سال ١۴٠١ به ٢٢ میلیون نفر برسد.
چندی پیش نیز یک نماینده مجلس اظهار داشت: بیش از ۲۰ میلیون نفر از جمعیت کشور در بافت های فرسوده زندگی می کنند. محمدرضا رضایی کوچی افزود: در موضوع باز آفرینی شهری در کشور ضعیف عمل کرده ایم، یعنی در برنامه ششم گفته ایم که سالی ۱۰ درصد از بافت های فرسوده باید احیا شوند، که از زمان بندی عقب هستیم و هیچ اتفاقی نیفتاده است.
وی ادامه داد: برنامه هایی برای احیا این بافت ها در دستور کار داریم که زندگی مردم راحت و بهتر شود، اما کار خاصی صورت نگرفته است و من یکی از عملکردهای ضعیف وزارت راه و شهر سازی را در بحث باز آفرینی می بینم. رییس کمیسیون عمران مجلس توضیح داد: در بحث مسکن در روستاها شرایط ما بهتر است، اعتبارات مقاوم سازی و نوسازی در منازل روستایی در حال انجام است، ولی در شهرها متاسفانه این کار انجام نشده است.
رضایی کوچی اضافه کرد: حتی در بحث قانون جهش تولید مسکن هم تاکید کرده ایم که ساخت این واحدهای مسکن در داخل بافت های فرسوده انجام شود، منتهی چون بحث های حقوق دارد و یک کمی هم کار ساخت است، دوستان ما این کار را نکرده اند و رفته اند زمین های حاشیه شهرها را گرفتند و الحاق کرده اند.
به هر ترتیب معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه ٣٠ درصد جمعیت شهری در بافت فرسوده ساکن هستند، ادامه داد: یک سوم جمعیت شهری در بافت فرسوده حاضر هستند و در حال حاضر ٢ میلیون و ۶٨٠ هزار واحد هیچ سازه‌ای ندارند و این سقف‌های لرزان در معرض خطرات بلایای طبیعی مانند زلزله قرار دارند و بسیار خطر پذیر هستند. مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری تاکید کرد: واحدها در بافتهای فرسوده از لحاظ ویژگی‌های نفوذناپذیری و ریزدانگی مستعد بحرانی‌ترین خطرات هستند. آیینی افزود: از زمان آغاز نوسازی بافت های فرسوده یعنی از سال ٨۴ تا به سال ۱۴۰۰ حدود ٢٢٠ هزار از واحدها در بافت فرسوده تخریب شده‌اند و به جای آن ٧٢٠ هزار واحد جدید ساخته شده‌است.
محمد آیینی با بیان اینکه با حجم بالایی از واحدها در بافت فرسوده مواجه هستم و برای بهبود شرایط چاره‌ای جز مردمی سازی اجرای نوسازی بافت فرسوده نداریم، گفت: باید به جریان نوسازی سقف‌های لرزان شتاب ببخشیم و موضوع این است که اقشار ساکن این بافت، از اقشار کم درآمد جامعه هستند و از سوی دیگر به دلیل شرایط این بافت، ورود انبوه سازان و سرمایه‌گذاران به این بافتها و مناطق به صرفه نیست و نسبت به سایر مناطق مرغوبیت لازم را ندارند و از این رو انبوهسازان رغبتی به سرمایه‌گذاری در این مناطق را ندارند، از این یک بسته تشویقی برای نوسازی بافتهای فرسوده تدوین و ابلاغ کرده‌ایم.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به جزییات طرح تشویقی گفت: اولین موضوع کاهش هزینه‌های غیر ساختمانی بوده و در این اقدام تخفیفات ۵٠ درصدی برای صدور پروانه، انشعابات و… در نظر گرفته شد و این تخفیفات به طور میانگین در سطح کشور هزینه تمام شده ساخت را در هر مترمربع تا ۵٠٠ هزار تومان کاهش می‌دهد. وی ادامه داد: از دیگر مشوقات تسهیلات بانکی است به طوریکه هر واحدی که سرمایه گذاری به تامین مالی اضافه کند به همان اندازه بانک هم آورده خواهد داشت و تسهیلات هم ارزان قیمت خواهد بود.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری گفت: مشوق سوم بحث اسکان موقت برای متقاضیان نوسازی بافت فرسوده هستم و از دیگر برنامه های در نظر گرفته شده اجرای طرح کلید به کلید است. بسته پنجم هم مشوق های شهرسازانه و کالبدی بوده به این معنا که وابسته به اعتبارات نبودیم و مشوق‌هایی از جنس تراکم و سطح اشغال در نظر گرفته‌ایم.
آیینی در توضیح هر یک از مشوق‌ها تاکید کرد: واحدهای کمتر از ۵٠ متر نباید در طرح نوسازی بافت فرسوده رها شوند و مشوق‌هایی برای واحدهای تجمیعی که به بیشتر از ۵٠ متر می‌رسد ابلاغ شده همچنین به واحدهای ١۵٠ متر و ٢٠٠ متر یک پارکینگ رایگان داده می‌شود و همچنین با پارکینگ کامل امکان نصب درب دوم را هم خواهند داشت. وی افزود: از دیگر مشوق‌ها برای تجمیع واحدها این است که یک تراکم تشویقی خواهند داشت و در بحث نفوذ ناپذیری به معابر ١٢ متری بالاتر یک طبقه تراکم تشویقی و امکان یک طبقه همکف غیرمسکونی و تجاری مشوق داده شده‌است. معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: همچنین برای تجمیع بلوکی دو طبقه تراکم تشویقی و دو طبقه همکف غیر واحدی به عنوان مشوق در نظر گرفته شده است. همچنین این واحدها امکان پارکینگ رو باز هم خواهند داشت. وی با بیان اینکه در دو ماه گذشته از ابلاغ این طرح تشویقی روند نوسازی بافت فرسوده سرعت پیدا کرده، گفت: در ٣٠ آذر امسال نسبت به ٣٠ آذر پارسال صدور پروانه ۵٧ درصد و تعداد واحد ۴۶ درصد افزایش یافته است.
عقب‌گرد در نوسازی بافت های فرسوده
حسن محتشم، کارشناس مسکن
طرح نوسازی بافت های فرسوده که از سالها قبل در دستور کار قرار گرفت، مطابق برنامه پیش نرفت. متاسفانه جمعیت بیشتری حتی فرای تصور و پیش بینی ها ساکن این بافت ها شدند. دلایل متعددی در رابطه با افزایش جمعیت بافت های فرسوده وجود دارد. عدم توانای مالی مردم رد پرداخت مبالغ کلان رهن و اجاره در بافت شهری منجر به موج مهاجرت به بافت های فرسوده، خانه های بسیار قدیمی و کلنگی و حاشیه شهرها شده است.
از برنامه سوم توسعه قرار بود سالانه ۱۰ درصد از بافتهای فرسوده نوسازی شود. اما از ۶۳ هزار هکتار بافت فرسوده در کشور به ۷۰ هزار هکتار رسیدیم. این موضوع نشان می‌دهد اقدامات ناکافی بوده است. بنابراین دولت باید جذابیت سرمایه‌گذاری در مناطق ناکارآمد را در مقایسه با دیگر مناطق شهری افزایش دهد. به عبارتی در برنامه سوم توسعه، مجلس مصوب کرد بافتهای فرسوده باید سالیانه ۱۰ درصد نوسازی شود. در حال حاضر بیش از ۱۵ سال از آن مصوبه می‌گذرد و بیش از آنچه در بافتهای فرسوده نوسازی شده به فرسودگی اضافه شده است. مشکل بافت های فرسوده در عدم ورود انبوه سازان به این حوزه نیست، مشکل بافت های فرسوده عدم تصمیم‌گیری دولت در این بخش طی ۱۰ سال اخیر است.
تجربه ای شکست خورده قبلی در زمینه نوسازی یکی از محلات جنوب غرب تهران وجود دارد. در این طرح که در سال‌های گذشته اجرا شد تعداد زیادی از ساکنان آن خانه‌ها بی خانمان شدند. بنابراین ضرورت اجرای درست طرح در این مناطق بیش از پیش آشکار است. نوسازی بافت فرسوده یک عزم ملی می‌خواهد. وزارت راه و شهرسازی هم علی رغم آنکه سازمان‌های مختلف را در ستاد ملی بازآفرینی جمع کرد و شرکت بازآفرینی شهری را تجهیز کرد. اما در عمل نتوانستند آنگونه که باید نسبت به نوسازی بافت فرسوده یک اقدام عملی انجام دهند.
دولت و مجلس باید دو اقدام را درباره مناطق ناکارآمد انجام دهند. اول اینکه قوانین را تسهیل کنند. موانع و مقررات دست و پاگیر باید از جلوی پای بخش خصوصی برداشته شود. مالکان معمولا حاضر نمی‌شوند برای حدود دو سال بلاتکلیف بمانند. اقدام دوم باید این باشد که دولت یک محله را به طول کامل نوسازی کند و از ساکنان بافت بخواهد تا خانه‌های خود را با واحدهای جدید تهاتر کنند. در این خصوص نیاز به قانون هم داریم. مثلا دولت بگوید منطقه فرسوده زمینه ساز بلایای طبیعی و آسیبهای اجتماعی است و مالکان باید نسبت به نوسازی اقدام کنند. تجربه نشان داده بسیاری از سرمایه‌گذاران حوصله اینکه وارد بافت شوند ندارند. چرا که در سایر مناطق می‌توانند بدون دردسر سرمایه گذاری کنند. خود را وارد دردسر بافتها نمی کنند. بنابراین دولت باید کاری کند که سرمایه‌گذاری در بافت از دیگر مناطق جذابتر شود.
