علی شریعتی اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که متاسفانه در اقتصاد ایران به تثبیت رسیده این است که قیمت ارز به یک موضوع سیاسی تبدیل شده است و در بسیاری از موارد، آنچه که به افزایش قیمت ارز یا تلاطم در این بازار منجر میشود، عواملی بیرون از بازار و اقتصاد است. از سوی دیگر به درست یا به غلط، نرخ ارز در اقتصاد ایران به یک دماسنج تبدیل شده که بسیاری از افراد جامعه صرف نظر از اینکه کارشان به ارز گره خورده یا نه، تصمیمات خود را با توجه به وضعیت نرخ میگیرند.
وی ادامه داد: در اقتصاد ایران، چه فردی که صرفا قصد خرید کالایی مانند تبلت را دارد یا در سطحی بالاتر قصد فعالیت اقتصادی دارد، با توجه به نرخ ارز تصمیم گیری میکند. هرچند قیمت کالاهایی مانند طلا یا حتی خودرو نیز به نوعی وضعیت اقتصاد را نشان میدهد اما در نهایت تمام تحلیلها باز هم به سمت قیمت دلار میرود.
عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به روند افزایشی قیمت ارز در روزهای گذشته، بیان کرد: به نظر میرسد چرایی این افزایش قیمت در کوتاه مدت را باید تحت تاثیر چند عامل بررسی کرد. نخست نوعی همدستی میان کاسبان تحریم و گروهی که نفع اصلیشان در نوسان گیری در بازار ارز است. این همکاری مانند آنچه در روزهای گذشته اتفاق افتاد، بعضا باعث میشود نرخ ارز ظرف چند روز ناگهان دو تا سه هزار تومان افزایش پیدا کند، این در حالی است که در عرصه واقعی اتفاق جدید و مهمی رخ نداده که شاهد این افزایش قیمت باشیم. عامل دیگر را باید در بانک مرکزی جست و جو کرد.
شریعتی ادامه داد: ما در دولت قبل شاهد آن بودیم که یک دیدگاه در بانک مرکزی محوریت پیدا کرد با رویکرد که بازار ارز برای دولت است و معاونت ارزی بانک مرکزی نقشی بسیار مهم در این حوزه ایفا میکند. همین روال ادامه پیدا کرده و سیاستهایی که در این معاونت نهایی میشود، میتواند به عاملی برای تلاطمهای ارزی تبدیل شود. شاید محدودیت منابع ارزی بانک مرکزی در مدیریت بازار در این حوزه یکی از عوامل باشد اما از سوی دیگر سیاستی که معاونت سابق ارزی بانک مرکزی داشت، بعضا چه با سیاستهای کلان و چه در همکاری با فعالان اقتصادی ناهماهنگیهایی را به وجود میآورد که خود عاملی برای افزایش قیمت ارز بود. جابجایی صورت گرفته در بانک مرکزی و معرفی معاون جدید ارزی این نهاد میتواند به افزایش هماهنگیها در این حوزه کمک کند. با آمدن معاون جدید ارزی و تجربیاتی که ایشان در حوزههای مختلف بانکی داشتهاند، این امید به وجود آمده که در این بخش گشایش جدیدی به وجود بیاید.
وی با اشاره به نزولی شدن قیمت ارز در بازار روز چهارشنبه، تصریح کرد: در کنار سیگنالی که جابجایی در بانک مرکزی به بازار میدهد، برخورد با حسابهای بانکی مشکوک و نظارت بر این بازار از یک سو و تغییراتی که در کشورهای همسایه مانندن دستورالعمل ارزی اخیر طالبان که معامله فردایی را نرخ ارز را ممنوع کرده از سوی دیگر میتواند بر بازار ارز ما تاثیر مثبت بگذارد و احتمالا در هفته آینده شاهد کاهشی شدن نرخ ارز و جبران افزایشهای ثبت شده در روزهای اخیر خواهیم بود.
این فعال اقتصادی خاطرنشان کرد: البته این توقع که بدون مشخص شدن سرنوشت تحریمها و برجام و عضویت در اف ای تی اف، ناگهان قیمت ارز به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند از واقعیت به دور خواهد بود اما گامهایی که در داخل برای افزایش شفافیت در اقتصاد برداشته شده و البته جابجایی اخیر در بانک مرکزی که میتواند به افزایش هماهنگیها میان تصمیم گیران بازار ارز منجر شود از سوی دیگر، میتوانند به جلوگیری از تلاطمهای تازه و افزایش ناگهانی قیمت ارز کمک کنند.