شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، نکته مهم در رابطه با احیای واحدهای تولیدی راکد این است که باید نتیجه کار مورد بررسی قرار گیرد. بازگشت دوباره به چرخه تولید در این واحدها با تزریق سرمایه تا چه اندازه اهداف مورد نظر را پوشش داده است. هزینه های میلیاردی صرف شده برای بازگشت بنگاه اقتصادی راکد آیا به اشتغالزایی مورد نظر رسیده است. تولید در این واحدها با چه ظرفیتی ادامه خواهد یافت. چراکه یکی از اهداف احیا و راهاندازی واحدهای تولیدی راکد و رفع مشکلات و موانع موجود بر سر راه آنها، تداوم تولید، افزایش بهرهوری، انجام صادرات و حفظ اشتغال است.
در این رابطه طاهری رئیس کمیسیون صنایع مجلس در ارزیابی خود از بازگشت به کار کارگاه های تولیدی تعطیل و نیمه تعطیل با گذشت ۸ ماه از سال بیان کرد: جهشی در این بخش صورت نگرفته است اما اقدامات قابل قبول بوده است. این نماینده مجلس تصریح کرد کرد: واقعیت این است که تمامی اقدامات در این بخش تاکنون روند متوسطی داشته است و ضروت دارد تا مسئولین بیشتر به این بخش تمرکز داشته باشد.
بررسی آخرین وضعیت احیای واحدهای تولیدی راکد از ابتدای امسال تا پایان آبان حکایت از آن دارد که در این مدت ۸۶۰ واحد احیا شده و برای ۱۶ هزار و ۲۲۲ نفر اشتغالزایی و یا تثبیت شغل صورت گرفته است. به گزارش مهر، بر اساس اعلام مسئولان صنعتی کشور، ۱۲ هزار و ۶۷ واحد راکد، شامل ۶ هزار و ۸۱۴ واحد در داخل شهرکها و نواحی صنعتی و ۵ هزار و ۲۵۳ واحد در خارج از آنها شناسایی شده است که طبق برنامه ریزی های انجام شده، مقرر است طی سال جاری یک هزار و ۹۸۷ واحد تولیدی راکد احیا شوند و در همین راستا نیز ۳۵ هزار و ۷۶۶ شغل ایجاد و یا تثبیت شود.
بر همین مبنا نیز بررسی آخرین وضعیت احیای واحدهای تولیدی راکد در کشور نشان میدهد که از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه ۸۶۰ واحد تولیدی راکد به چرخه تولید بازگشته اند که در مجموع این واحدها برای ۱۶ هزار و ۲۲۲ نفر اشتغالزایی و یا تثبیت شغل صورت داده است. بنابراین تاکنون ۴۳ درصد از برنامه تدوین شده برای احیای واحدهای راکد و ۴۵ درصد از مجموع اشتغال مورد نظر از محل این برنامه عملیاتی شده است.
همچنین برای احیای این تعداد واحد راکد، بیش از ۴ هزار و ۳۴۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان سرمایه گذاری انجام شده است که از این میزان ۳ هزار و ۹۴۴ میلیارد تومان در داخل شهرکها و نواحی صنعتی و ۴۳۷ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان تومان نیز در خارج از شهرکها و نواحی صنعتی کشور بوده است.
بر همین اساس نیز ۶۹۳ واحد در محدوده شهرکها و نواحی صنعتی و ۱۶۵ واحد نیز در خارج از این محدودهها احیا که ۱۳ هزار و ۲۰۴ شغل داخل شهرکها و نواحی صنعتی و ۳ هزار و ۱۸ شغل نیز خارج از شهرکها و نواحی صنعتی کشور ایجاد و یا تثبیت شده اند. رشته صنایع شیمیایی با ۲۲۴ واحد، فلزی با ۱۸۵ واحد و کانی غیرفلزی با ۱۴۳ واحد، به ترتیب بیشترین تعداد راه اندازی مجدد واحدهای صنعتی را از ابتدای امسال به خود اختصاص دادهاند. همچنین بررسیها نشان میدهد که از ابتدای شروع به کار دولت سیزدهم تا پایان آبان ماه در مجموع ۲ و ۱۸۰ واحد تولیدی راکد احیا شده است که از این میزان یک هزار و ۳۲۰ مورد مربوط به سال ۱۴۰۰ میشود.
طبق اعلام مسئولان صنعتی، ۴۴ درصد از واحدهای غیرفعال مشکل کمبود نقدینگی، ۱۶ درصد مشکل نبود تقاضا و بازار، ۱۱ درصد مشکل کمبود مواد اولیه، ۱۰ درصد مشکل فرسودگی ماشین آلات، ۹ درصد مشکلات حقوقی با سازمانها و دستگاهها، ۸ درصد مشکلات زیرساختی و ۲ درصد مشکلات مالکیتی و سهامداری دارند. لازم به ذکر است، وزارت صمت طرح «افزایش ظرفیت تولید» را در دو بخش احیای واحدهای تعطیل با هدف گذاری یک هزار و ۹۸۷ واحد و رشد ظرفیت ۳ هزار و ۳۰۰ واحد نیمه تعطیل با کمتر از ۵۰ درصد ظرفیت در دستور کار قرار داده است.
گفتنی است، سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران و شرکتهای استانی تابعه آن اکنون با دارا بودن ۵۰۹ شهرک و ۳۴۰ ناحیه صنعتی و پنج منطقه ویژه اقتصادی در حال بهره برداری، ۸۵ شهرک و ناحیه صنعتی تخصصی، ۶ شهرک فناوری، ۴۰ مرکز خدمات فناوری و کسب و کار، ۲ مجتمع فناوری اطلاعات و خدمات نرم افزاری، ۱۰۰ هزار و ۵۸ قرارداد منعقده و بهره برداری از ۴۹ هزار و ۸۸۲ واحد صنعتی و سههزار و ۲۷۰ واحد کارگاهی، زمینه اشتغال مستقیم ۹۹۸ هزار و ۵۹۵ نفر را در سراسر کشور فراهم کرده است.
سیاست های نادرست احیای تولید
آلبرت بغزیان، اقتصاددان
همیشه احیای واحدهای تولیدی راکد نمی تواند به اهداف تعیین شده دست پیدا کند . واحدهایی که به دلیل نبود فن آوری و نوآوری از چرخه تولید خارج شده اند نیازی برای بازکشت به چرخه فعالیت در آنها دیده نمی شود. دولت می بایست این نکته را مدنظر قرار دهد. به جای اتلاف سرمایه و هزینه کرد کلان می توان در راه ندازی واحدهای جدید با نوآوری های جدید که حتی هزنیه تولید را کاهش می دهند تمرکز داشت.
اشتغالزایی باید در پروژه های احیای واحدهای راکد مورد نظر باشد. در مسیر اجرای این پروژه، مسئولان اجرایی باید اقتصاد مقاومتی و بندهای مربوط به تولید را جلوی چشم خود بگذارند تا اقتصاد به یک سروسامان برسد. نباید هزینه بازآفرینی بنگاهی از هزینه تولیدی که قرار است به سرانجام برساند بسیار بالاتر باشد.
برخی مواقع ایجاد اشتغال از طریق بنگاههای کوچک بدون سیاستهای علمی، آب در هاون کوبیدن است. هزینه برای بنگاههای بزرگ و بنگاههای کوچک، تفاوت زیادی ندارد. از این رو باید به هر دو توجه کرد. باید از ظرفیتهای خالی این بخش بهره برد تا اینکه بنگاهی را با هزینههای جدید تعریف کنیم و تسهیلات بدهیم.
ما با اصول غیراقتصادی تعادل را بر هم زدیم و اکنون میخواهیم با اصول اقتصادی کار را درست کنیم. این کار سختی خواهد بود. اما شدنی است. دولت اگر میخواهد بنگاهها را از رکود خارج کند، باید انرژی بگذارد و بنگاههایی را که فعالیت تولیدی ندارند و یا احیای آنها صرفه اقتصادی ندارد، از فهرست حمایتی خود خارج کند.
دولت تنها از طریق تزریق پول قصد دارد مشکلات بنگاههای تولیدی را رفع کند. صرفا اختصاص نقدینگی به بنگاههای تولیدی مشکلات این بخش را حل نخواهد کرد و به اشتغالزایی و رونق اقتصادی منجر نخواهد شد. عمده تسهیلات اعطایی به بنگاههای تولیدی راکد صرف پرداخت بدهی آنها شده و عملا به افزایش تولید و ایجاد فرصت شغلی جدید نرسیده است.
فعالیت بنگاه های اقتصادی ایران در مقطع کنونی با حداقل بهره وری انجام می شود. از یک سو کار کردن با ماشین آلات و تجهیزات فرسوده به یک چالش بزرگ برای بنگاه های اقتصادی بدل شده و از طرف دیگر قوانین و مقررات پیوسته تغییر می کنند. همچنین محدودیت هایی جدیدی برای بنگاه ها به وجود آورده اند. دولت باید در قدم نخست مشکلات بنگاه هایی را که در چرخه فعالیت باقی مانده اند را حل کند.