دلایل نابسامانی بازار خودرو

سرمقاله

اقتصاد ایران دچار تورم است و در کشوری هم که تورم وجود دارد انتظار ثبات قیمتی انتظار بیهوده ای است. با وجود این میزان تورم نه تنها قیمت خودرو بلکه قیمت همه کالاها گران تر می شود.سیاست های پولی و اجرای سیاست های اشتباه برای کنترل قیمت در بازار خودور به تورم موجود این بازار دامن زده است. انتظار برای شکل گیری تورم در بازار خودرو با توجه به شواهد وجود داشت. مجموعه عوامل در شکل گیری تورم خودرو در آبان ماه و یا در حدفاصل زمان های مختلف دخیل هستند. نرخ ارز اصلی ترین بازیگر در این میدان است. مانند دیگر بازارهای سرمایه گذاری با کوچکترین نوسان در بازار ارز خودرو آرایش صعودی به خود می گیرد.
بازار خودرو با وجود تمام وعده‌ها از سوی وزارت صمت و مسوولان دولتی افزایش قیمت زیادی را تجربه کرده است. در مجموع تورمی بیشتر از تورم عمومی را در بخش خودرو شاهد بودیم. تمامی وعده‌هایی که رییس جمهور، وزرای دولت و رییس شورای رقابت درباره مناسب شدن قیمت خودرو مطرح کردند هیچ کدام حتی نزدیک به اجرا هم نرسید. به همین دلیل بازار خودرو دورانی بسیار پر تنش را پشت سر می گذارد.
از طرف دیگر وعده‌های وزیر صمت در مورد افزایش تیراژ هم اجرایی نشد و ما با انباشت بسیار بالای سرمایه در کارخانه‌ها در قالب خودروی ناقص مواجه شدیم. وضعیت کیفی تولیدات خودرویی هم که بسیار اسفناک است و همه به طور کامل از آن مطلع هستند. سازمان استاندارد نیز در رابطه با توقف تولید برخی خودورها در صورت عدم افزایش کیفیت هشدار داده است.
وضعیت بازار خودرو به اندازه ای آشفته و نابسامان است که نمی‌توان اندازه‌ای برای قیمت‌ها در نظر گرفت. اما در این شرایط می توان گفت تعداد خریدارانی که توان خرید خودرو با قیمت‌های بالا را دارند کاهش پیدا کرده است. بنابراین روند افزایش قیمت برقرار است، اما تعداد کاهش پیدا می کند. البته ممکن است با افزایش تیراژ تا حدودی قیمت‌ها تعدیل شود، اما نه اینکه قیمت به یکباره نصف شود.
برای نصف شدن قیمت‌ها در بازار خودرو ما نیاز به یک سازوکار‌هایی فراتر از خودروسازی داریم. سیاست‌ها در حد خودروسازی نمی‌تواند مشکل قیمت‌ها را حل کند. حتی آزادسازی واردات خودرو هم روند افزایشی قیمتها را متوقف نخواهد کرد. به عبارت دقیق تر، حتی آزادسازی واردات خودرو نیز نمی‌تواند جلوی گران شدن خودرو را بگیرد. یعنی حتی با آزادی واردات خودرو یا با شناور کردن قیمت‌ها و دیگر راهکارها باز هم گرانی اتفاق خواهد افتاد. چرا که دلیل اصلی آن سیاست‌های پولی و تورم عمومی کشور به اضافه تورم وارداتی است. این در حالی است که تا آخر سال نیز این رقم تورم عمومی خیلی بالاتر از نیمه اول سال می شود. در نتیجه قیمتها دستخوش رشد دیگری خواهند شد. تا زمانی که ما نتوانیم تورم را کنترل کنیم و از سوی دیگر قیمت دلار تحت تاثیر عوامل سیاسی و اقتصادی متغییر باشد، خودرو نیز همانند کالا‌های دیگر با افزایش قیمت روبه‌رو خواهد بود. زمانی قیمت خودرو در بازار ثابت می‌ماند که نرخ تورم و نرخ دلار در اقتصاد ثابت شود.