رونق معاملات مسکن در حاشیه شهرها

سرمقاله

افزایش معاملات املاک و آپارتمان ها در حاشیه شهرها دلیل افزایش قیمتها بوده است. مسکن در شرایط فعلی ابدا در رکود قرار ندارد. بخش مسکن بیشتر در حالت انتظار قرار دارد و رکود در آن دیده نمی شود. مسکن در انتظار برجام و دیگر مسائل کلان اقتصادی قرار گرفته است. بنابراین اینکه عنوان می شود مسکن در رکود قرار دارد کاملا برداشت نادرستی از وضعیت بازار مسکن است. چراکه در مناطقی که واحدهای ارزان قیمت وجود دارد معاملات به سرعت در حال انجام است. اما معاملات کلان و بزرگ منتظر مانده اند تا بلاتکلیفی سیاسی و اقتصادی کشور مشخص شود. به همین دلیل معاملات کلان کمتر انجام می شود.
افزایش قیمت مسکن همانطور که در حاشیه شهرها و شهرهای نزدیک به کلان شهرها اتفاق افتاده در دیگر مناطق نیز دیده می شود. اما چون در این مناطق تقاضای موثری برای خرید و فروش وجود ندارد، رشد قیمتها خود را نشان نمی دهد. اما در حاشیه شهرها به دلیل وجود تقاضای موثر، افزایش قیمت خود را نشان می دهد. از سوی دیگر زمانی که به سمت افزایش قیمت مسکن می رویم در این مواقع مهاجرت به حاشیه شهرها و مهاجرت معکوس اتفاق می افتد. در این شرایط معاملات رونق می گیرد و افزایش قیمت نمود پیدا می کند.
متاسفانه این تفکر به اشتباه جا افتاده که اعطای تسهیلات می تواند قدرت خرید را افزایش دهد. این در حالی است که هر چقدر تسهیلات بدهیم و هر امکانی توسط دولت ایجاد شود، تقاضای موثر تحریک می شود. اما به دلیل کسری تولید مسکن، قیمتها در بازار افزایش پیدا می کند. تنها راهکار افزایش تولید است. اما نه راه های نخ نمای فعلی که نتیجه اولین طرح آن یعنی مسکن مهر، معطلی متقاضیان برای دریافت واحدهای خود پس از بیش از ده سال است. مسکن ظرف ۵۰ سال به بزرگترین مشکل خانوارها تبدیل شد و بیش از ۵۰ درصد درآمد مردم را می بلعد.
در سالهای اخیر بیش از ۹۵ درصد تولید مسکن در اختیار بخش خصوصی بوده است. اما با این تفاسیر چرا این بخش برای تولید مسکن عاجز مانده و نمی تواند جواب نیاز مسکن کشور را بدهد. چرا بخش خصوصی در دیگر کشورها علاوه بر پوشش نیاز کشور خود به پوشش نیاز دیگر کشورها نیز پاسخ مثبت داده اند.
بخش خصوصی در ایران نمی تواند پاسخگوی نیاز مسکن کشور باشد چراکه دست و بال آن با ابزارهای مختلف بسته شده است. برای پوشش این حجم از تقاضا ابزارهای مالی مختلف نیاز است و بانکها هم تمایلی برای تامین تسهیلات ندارند. اقتصاد دولتی اجازه مشارکت به بخش خصوصی را نداده است. طرح ساخت یک میلیون مسکن توسط دولت حتی اگر تمام بانکها هم جمع شوند و منابع خود را در اختیار این طرح قرار دهند به سرانجام نخواهد رسید. سرنوشت مسکن مهر در انتظار طرح نهضت ملی مسکن است.