شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، در تازه ترین گزارش منتشر شده از آورده متقاضیان ساخت یک میلیون مسکن در سال، گویا تنها ۳۳۳ هزار نفر، آورده اولیه ۴۰میلیون تومانی خود را واریز کردهاند. این اتفاق نشان می دهد عقب نشینی دولت از طرح اولیه ساخت ۴ میلیون مسکن در ۴ سال به دو میلیون مسکن در ۴ سال، تصمیم درستی بوده است. هرچند فعالان بازار مسکن معتقدند ساخت ۲ میلیون مسکن در ۴ سال نیز محقق نخواهد شد.
به هر ترتیب جزئیات تازهترین گزارشی که در خصوص وضعیت طرح ساخت یکمیلیون مسکن در سال توسط سازمان ملی زمین و مسکن وابسته به وزارت راه وشهرسازی منتشر شده ، حاکی است، از بین یکمیلیون و ۵۱۲هزار نفر حائز شرایط فعال در این طرح تنها ۳۳۳هزار نفر اقدام به واریز آورده اولیه ۴۰میلیون تومانی کردهاند. این موضوع نشان میدهد از میان متقاضیانی که بعد از واجد شرایط شناخته شدن و ارسال پیامک، اقدام به تکمیل مدارک خود کردهاند (متقاضیان فعال)، یکمیلیون و۱۷۹هزار نفر، هنوز نسبت به واریز آورده اولیه اقدام نکردهاند. این در حالی است که دولت اعلام کرده است، بعد از ارسال سومین پیامک به این افراد، فقط یک ماه ونیم فرصت دارند که نسبت به واریز آورده اولیه در شبکه بانکی اقدام کنند. این آمار یکمیلیون و۱۷۹هزار نفری، البته، حداقل تعداد تماشاچیها در مسکن دولتی را نشان میدهد. چرا که بر اساس تعداد متقاضیان فعال یعنی افرادی که بعد از واجد شرایط شناخته شدن وارسال پیامک به آنها برای تکمیل مدارک، مراجعه کرده و ثبتنام خود را کامل کردهاند، محاسبه شده است.
این در حالی است که بیش از ۳میلیون نفر از ثبتنامکنندهها در مرحله اول پالایش، واجد شرایط شناخته شده اما آمارها نشان میدهد بیش از نیمی از آنها برای تکمیل ثبتنام خود، مراجعه نکردهاند. با این حال، از آنجا که شرط نهایی برای قرارگرفتن متقاضیان در لیست نهایی افراد واجد شرایط مسکن دولتی، افتتاح حساب و واریز سهم آورده متقاضی است عملا هماکنون تنها ۳۳۳هزار متقاضی، از مجموع بیش از ۳میلیون نفر متقاضی واجد شرایط و بیش از یک و نیممیلیون نفر متقاضی فعال که اقدام به تکمیل مدارک خود کردهاند، متقاضی پای کار در این طرح هستند.
گزارش سازمان ملی زمین و مسکن درباره آخرین وضعیت پروژههای نهضت ملی مسکن حاکی از آن است که بیش از ۵میلیون و ۵۵۱هزار نفر تاکنون در این طرح ثبتنام کردهاند که از این میان حدود ۳میلیون و ۸۲۷هزار نفر حائز شرایط، یکمیلیون و ۵۱۲هزار نفر حائز شرایط فعال و بیش از یکمیلیون و ۲۹۴هزار نفر نیز مورد تایید نهایی تجمعی قرار گرفتهاند. تاکنون (دهه اول مهرماه سال جاری) حدود ۵۰۰هزار نفر از ۵ میلیون نفر ثبتنام کننده به افتتاح حساب اقدام کردهاند و تخصیص پروژه نیز برای آنها انجام شده است. بر این اساس حدود ۲۹۸هزار نفر متقاضی تخصیص پروژه بوده و حدود ۳۳۳هزار نفر، آورده اولیه ۴۰میلیون تومانی خود را واریز کردهاند. مطابق قانون، چنانچه متقاضیان پس از ارسال سه دوره پیامک تا یک ماه و نیم اقدام به افتتاح حساب و واریز وجه نکنند از سامانه ثمن (سامانه طرح نهضت ملی مسکن) حذف خواهند شد.
هفت خوان پالایش متقاضیان نهضت مسکن
منصور غیبی، کارشناس مسکن
در طرح نهضت ملی مسکن یک حالت قیاس با گذشته طرح مسکن مهر شکل گرفته است. متقاضی و مردم توان سنجی نظام دولت برای انجام تعهدات خود در خصوص پروژه مسکن ملی را که نتیجه مثبتی هم نداشته دیده و محاسبه کرده اند. پروژه دو هزار و ۵۰۰ واحدی مسکن مهر طی ۱۶ سال و به عبارتی ۴ دوره انتخابات ریاست جمهوری به طول انجامید و همچنان نیز تکمیل نشده است. واحدهای بسیاری از متقاضیان مسکن مهر هنوز تحویل نشده است. بنابراین بر اساس همین ادعا اگر دولت بخواهد سالانه یک میلیون مسکن طرح ریزی کرده و بسازد با احتساب تجربه ۱۶ ساله برای ساخت دو هزار و ۵۰۰ واحد، باید در ۳۲ سال تعداد ۴ میلیون مسکن بسازد. چطور می توان ادعا کرد در چهار سال چهار میلیون مسکن ساخته خواهد شد.
دولت بر اساس کدام توان اقتصادی و مالی می خواهد این اتفاق را رقم بزند. کدام کشور خاص به عنوان سرمایه گذار اعلام آمادگی کرده و یا کدام زمین های مازاد برای این طرح اختصاص داده شده است. دولت از کدام منابع مالی جدید می خواهد در ساخت مسکن استفاده کند. به طور کلی از لحاظ منابع مالی دولت در مضیقه و رکود قرار دارد و تحقق این شعار همانطور که از ابتدا تاکید کردیم وجود ندارد. زمانی که این محاسبات توسط مردم انجام می شود متوجه می شوند که امکان تحقق این وعده وجود ندارد و عقب نشینی از این طرح اتفاق می افتد.
از سوی دیگر افرادی هم که بتوانند از فیلتر و پالایش طرح نهضت ملی مسکن به عنوان مشمول عبور کنند، و متقاضی واقعی شناخته شوند، افرادی هستند که در چند دهه گذشته از امتیازات دولتی در حوزه مسکن برخوردار نبوده اند. یعنی این افراد از لحاظ اقتصادی ضعیف تر هستند و نیازمند حمایتهای خاص می شوند تا بتوانند از این طرح استفاده کنند. نه اینکه از جیب خودشان هزینه کنند و مشخص هم نباشد تا چه میزان باید در آینده هم هزینه کنند. این افراد به دلیل ضعف و عدم توانایی مالی در پرداخت آورده اولیه و همچنین پرداخت اقساط سنگین، یا اصلا به طرح مذکور ورود نمی کنند و یا در اواسط مسیر انصراف می دهند.