وزیر راه: وام دهک‌های پایین از محل صندوق تامین مسکن پرداخت می‌شود/میان بر خانه دار شدن برای دهک‌های پایین

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، به عقیده فعالان بازار مسکن در حالت عادی با افزایش عرضه یک کالا در جامعه قیمت آن کنترل می شود و کاهش می‌یابد اما این موضوع در بحث مسکن به ویژه طرح ملی مسکن نمی تواند صدق کند؛ برای مثال شما یک تقاضای مشخصی برای یک کالای مشخصی مانند برنج دارید لذا با عرضه آن کالا قیمت در بازار متعادل می شود اما در خصوص عرضه مسکن موضوع متفاوت است. در خصوص مسکن باید گفت که متقاضیان مسکن مشخص هستند و به دو دسته تقسیم می شوند: دسته اول کسانی که صاحبان مسکن نیستند و اجاره‌نشین محسوب می شوند و دسته دوم بد مسکن هستند اما باید توجه کنیم که عرضه صرفا به تولید مسکن ارتباطی ندارد یعنی ممکن است میلیون ها واحد مسکن جدید ساخته شود اما عرضه منجر به کاهش یا تعدیل قیمت مسکن نشود. تنها به این دلیل که عرضه با نوع تقاضا همخوانی ندارد.

به هر ترتیب وزیر راه و شهرسازی از آماده‌سازی بسته تامین مالی مسکن برای دهک‌های درآمدی خبر داد و گفت: بخشی از سهم وام دهک‌های پایین از محل دارایی صندوق تامین مسکن پرداخت می‌شود. رستم قاسمی با اشاره به برگزاری جلسه شورای عالی مسکن افزود: سهم وام دهک‌های پایین برای تهیه مسکن از محل صندوق ملی مسکن پرداخت خواهد شد. وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: اکنون ۵۰۰ هزار مسکن برای اعضای کمیته امداد و بهزیستی درحال ساخت داریم که مصوبه امروز شورای عالی مسکن شامل آنها می شود و تا سال آینده واحدها تحویل آنها خواهد شد. برای سایر دهک‌های پایین در جلسه آینده نیز تصمیم گیری می شود. قاسمی افزود: بنا شد وزارتخانه‌ها هم در قالب نهضت ملی مسکن برای کارکنان خود تامین مسکن کنند.وی با اشاره به برنامه‌های این وزارت راه در راستای آغاز طرح نهضت ملی مسکن تأکید کرد: در کل کشور یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی در حال ساخت است و همچنین برای یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحد مسکونی زمین اختصاص یافته و ساخت و ساز این واحدها آغاز شده است.وزیر راه و شهرسازی گفت: ظرف مدت زمان کوتاهی نیز با کمک دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های مختلف برای ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در طرح نهضت ملی مسکن، زمین اختصاص خواهد یافت.

قاسمی همچنین با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی زمین مورد نیاز برای ساخت بخشی از واحدهای مسکونی را تحویل داده و این واحدها در حال ساخت هستند، گفت: استانداری‌ها باید پس از بررسی‌های لازم، زمین مورد نیاز متقاضیان برای ساخت و ساز را تأمین کنند.وی ادامه داد: در هر استانی که زمین در اختیار مردم قرار داده شده، باید ظرف یکسال و نیم پس از آن، خانه ساخته شود و همچنین وزارت راه و شهرسازی برنامه دارد تا با روش‌های «ساخت تدریجی»، «ساخت گروهی» و «ساخت با واگذاری به استانداری‌ها» روند ساخت و ساز در کشور را تسریع بخشد.وزیر راه و شهرسازی افزود: طی توافقنامه با بنیاد مسکن مقرر شده تا ۶۰۰ هزار واحد مسکونی نیز توسط این سازمان به مردم تحویل داده شود.

سیاست‌های نامشخص در بخش مسکن

حسن محتشم، کارشناس مسکن

همواره شاهد کلی گویی های مبهم در بخش مسکن و طرح هایی هستیم که قرار است  توسط دولت اجرا شود. اینکه اشاره به جزییات طرح ها نمی شود نشان میدهد برنامه مشخصی برای اجرای آن وجود ندارد. تا به امروز همین اقدامات و طرح ها انجام شده و کلی گویی منجر به عدم نتیجه گیری در این بخش شده است. طرح‌های وزارت راه و شهرسازی برای خانه‌دار کردن مردم ابهامات زیادی دارد.

برای تحقق خانه دار کردن مردم بخصوص اقشار آسیب پذیر دو مسئله تولید و تقاضا در بخش مسکن مطرح است. در بخش تولید همکاری دولت با انبوه سازان ضرورت دارد. ولی در بخش تقاضا دولت باید شرایطی برای متقاضیان فراهم کند که قادر به خرید باشند. این امر جز با اعطای تسهیلات قابل قبول و قابل توجه به انبوه‌ساز که پس از ساخت قابل انتقال به خریدار و متقاضی باشد، میسر نمی شود.

در حال حاضر مسکن برای برخی دهک ها در شهر تهران تا ۹۰ درصد هزینه ها را به خود اختصاص می دهد. سازندگان برای کمک به رفع مشکلات بازار مسکن طرح های مختلفی شامل تولید و عرضه مسکن، ساخت واحدهای استیجاری، اجاره به شرط تملیک و مسکن اقساطی را به دولت و شهرداری پیشنهاد داده اند که معتقدیم با اجرای این برنامه ها آرامش نسبی در بازار مسکن ایجاد می شود.

در شرایط فعلی بازار مسکن در کلانشهرها دچار فضای سفته بازی و سوداگری است. واضح است که در چنین شرایطی امکان تامین مسکن برای دهک های پایین فراهم نیست. در کشورهای توسعه یافته دولت و مدیریت شهری مستقیما تامین مسکن اقشار پایین را بر عهده می گیرند. در این کشورها مدل های مختلف تامین مالی، کاهش هزینه های زمین و ارتقای تکنولوژی ساخت به کاهش قیمت تمام شده منجر می شود که در تفاهم نامه با شهرداری تهران این موضوعات مدنظر قرار گرفته است.

کاهش شدید ساخت وساز در سال های اخیرموجب شده که بسیاری ازانبوه سازان از ظرفیت های خود به طور کامل بهره برداری نکنند یا اینکه با ظرفیت های بسیار کم به فعالیت ادامه دهند. درپنج سال گذشته ساخت واحدهای مسکونی در تهران از ۱۵۰ هزار واحد به ۵۰ هزار واحد در سال کاهش پیدا کرده است. در حال حاضر با فرض ثابت بودن تورم، هزینه انبوه سازی برای هر متر مربع ساخت و ساز، حدود ۷ تا ۷/۵ میلیون تومان است و اگر تورم نهاده های ساختمانی ادامه پیدا کند هرگز با این مبلغ نمی توان پروژه ها را به اتمام رساند .