احیای برجام بازارهای مالی را به چه سمت و سویی هدایت می کند؟/ریزش قیمتها در بازار ارز و سکه

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، اما دلار در بازار آزاد بر اساس گزارش بعضی کانال‌های تلگرامی، روند نزولی دارد و به کانال ۲۹ هزار تومان وارد شده است. همچنین همزمان با اخبار مثبت برجامی و کاهش نرخ دلار قیمت سکه امامی نیز به کانال ۱۳میلیون تومانی سقوط کرد و کاهش قیمت این سکه را شاهد هستیم. نرخ سکه به ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسیده است. دلار توافقی نیز همچنان در کانال ۲۸ هزار تومان نوسان دارد اما روند آن در مقایسه با روز گذشته افزایشی است. دلار هرات هم در کانال ۲۹ هزار تومانی نوسان دارد.

در همین زمینه امید موسوی، کارشناس بازارهای مالی می گوید: در حال حاضر خریدار و فروشنده در بازار منتظر هستند تا نتایج مذاکرات اعلام شود. در نتیجه، قیمت‌ها متاثر از نتیجه برجام است و با وقوع توافق، احتمال رسیدن قیمت‌ها به ۲۵ هزار تومان نیز وجود دارد. اما اگر توافق حاصل نشود، دلار به ۴۰ هزار تومان نیز می‌رسد. اما پیش‌بینی می‌شود تا فردا قیمت دلار بین ۲۹ هزار تومان تا ۳۰ هزار تومان نوسانی باشد. هرچند برخی از فعالان اقتصادی بر این باورند در صورت احیای برجام دولت با ارزپاشی در بازار ارز، سعی در کنترل نرخ دلار خواهد داشت. حتی تعدادی از اقتصاددانان از احتمال سقوط قیمت دلار به زیر ۲۰ هزار تومان و حتی تحقق دلار ۱۵ هزار تومانی هم سخن به میان آورده‌اند. نکته‌ای که بسیاری از فعالان بازارهای مالی را نگران کرده است.

حساسیت بازار ارز برای دولت

یوسف کاووسی، کارشناس اقتصادی

اتفاقاتی که برای بازار دلار، سکه و طلا می افتد در راستای همان اتفاقات مربوط به برجام است. مسوولان گفته اند که مسائل کشور و معیشت مردم را به مذاکرات و برجام گره نخواهیم زد اما شاهد هستیم اخبار و اتفاقات اثر خود را نشان می دهد. هرچند فشارهای داخلی هم تاثیر دارد اما قول و قرارهای طرف مذاکره مبنی بر دادن امتیازات ویژه پس از امضای توافق، بی تاثیر نبوده است. این زمزمه ها موجب شده بازارها تغییراتی داشته باشند. هرچند این تغییرات، تغییرات دامنه دار و ادامه دار نیست و محدود خواهد بود. چراکه برجام تنها مرتبط به مسائل هسته ای بوده و به آزادسازی پول های بلوکه شده، انجام چند حرکت اقتصادی و آزادسازی فروش نفت و گاز منجر خواهد شد. این اقدامات هم نمی تواند دلار را به زیر ۲۳ هزار تومان برساند.

زمانی که در بودجه نرخ تسعیر ۲۳ هزار تومان است، تمام محاسبات انجام و واریز به خزانه به صورت ریالی انجام شده، امکان تحقق دلار زیر عدد ۲۳ هزار تومان وجود ندارد. از سوی دیگر عوارض گمرکی نیز با نرخ ۲۵ هزار تومان محاسبه و به خزانه واریز شده است. بنابراین در اینجا نیز نرخ پایین تر برای دلار حاصل نخواهد شد. بازار متشکل، توافقی و نیمایی نیز همین اتفاقات را تجربه کرده اند. پس اگر قرارداد امضا شود احتمال اینکه دلار به کانال ۲۷ هزار تومان ریزش کند، هست. اما این کانال برای مقطع هفت و هشت روزه است و نمی توان شاهد دلار زیر ۲۷ هزار تومان بود.

به عبارت دیگر حاکمیت خود اجازه ارزان شدن دلار را نمی دهد. چراکه هر دلاری که بخواهد ارزان شود دولت برای کشورهای همسایه کالاها را ارزان کرده است. دولت سیزدهم هم شعار جلوگیری از قاچاق معکوس دارد. یعنی دلار ارزان منجر به افزایش قاچاق معکوس خواهد شد. از سوی دیگر واردات باید گران تمام شود. یعنی کالاهایی که نیاز اساسی نیست نباید وارد کشور شود. با دلار زیر ۲۷ هزار تومان واردات صرفه خواهد داشت. بنابراین سیاست دولت ارزانی دلار نیست. مساله مهم این است که اگر برجام امضا شود تک نرخی شدن ارز را در یک تا دو ماه اول خواهیم داشت.

این در حالی است که در بازار سکه و طلا روند متفاوتی حاکم بوده است. افزایش قیمت سکه بیشتر از دلار بوده و رشد بالاتری را تجربه کرده است. چون دلار برای دولت حیثیتی است از تمام ابزارها برای کنترل آن استفاده می کند. تلاش دولت در تمام مدت جلوگیری از افزایش نرخ به بالاتر از ۳۲ هزار تومان بوده است. ولی سکه و طلا آنقدر حساسیت ندارد. با نرخ سکه در مدت اخیر باید دلار ۳۵ هزار تومانی در بازار دیده می شد. اما ابزارهای دولت مانع آن شد. درست است که نوسانات سکه با دلار است اما سکه رشد خود را کرده و امروز شاهد هستیم به نرخ واقعی خود نزدیک می شود. نرخ واقعی سکه نیز کمتر از ۱۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان نخواهد بود.