موج خروج سرمایه از بورس

مریم بابایی

شاخص بورس هفته را با افت شدیدی شروع کرد تا سهامداران ناامیدتر از قبل و صف‌های فروش سنگین‌تر شود.

هر چند بلاتکلیفی مدت‌هاست که بر بازار سرمایه سایه افکنده و سهامداران را سردرگم کرده است، اما به نظر می رسد بی نتیجه ماندن مذاکرات دوحه بیشترین تاثیر را در سقوط اول هفته شاخص داشته است.
از طرفی اخبار ضد و نقیض از واگذاری خودرویی‌ها، ثابت ماندن نرخ ارز نیمایی و فاصله آن با بازار آزاد در کنار سرنوشت مبهم بازارهای جهانی در منفی شدن شاخص بی‌تاثیر نبوده است. بورس همچنین طی روزهای اخیر از موضوع استیضاح وزیر صمت و اخبار تفکیک وزارت بازرگانی و وزارت صمت نیز تاثیر منفی پذیرفته است و در مجموع سینگال‌های منفی دریافت کرده است. جمیع این اتفاقات باعث شده سهامداران نگران سقوط بورس به کانال‌های پایین تر باشند و هر روز شاهد خروج سهامداران از این بازار باشیم.
در معاملات روز شنبه یازدهم تیر ماه، شاخص کل بورس پایتخت با کاهش ۱۲ هزار و ۸۳ واحدی نسبت به روز چهارشنبه به رقم یک میلیون و ۵۰۱ هزار و ۶۳۱ واحد رسید.
شاخص هم وزن بورس نیز با افت ۴ هزار و ۲۷۸ واحدی در سطح ۴۱۷ هزار و ۲۰۲ واحدی ایستاد. همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) ۲۰۲ واحد پائین آمد و در سطح ۲۰ هزار و ۲۰۹ واحد قرار گرفت. روز گذشته ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای سیزدهمین روز متوالی منفی شد و ۵۸۳ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز چهارشنبه افزایش ۳۴ درصدی داشته است. در معاملات روز شنبه برای سومین روز کاری پی در پی بیشترین خروج پول حقیقی به سهام شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن ۵۲ میلیارد تومان بود. پس از شپنا، نمادهای خودرو (شرکت ایران خودرو) و خساپا (شرکت سایپا) بیشترین خروج پول
حقیقی را داشتند.
هر چند باید منتظر نتیجه تصمیمات جدید شورای عالی بورس و تاثیر آن بر بازار سرمایه نیز بود.
یک کارشناس بازار سرمایه، شرایط فعلی بورس تهران را ناشی از اثرگذاری چند متغیر مهم می‌داند و می‌گوید: نخستین عامل، ابهام در رونق و رکود بازار جهانی و سرنوشت قیمت‌های جهانی است و در مقابل، در داخل کشور نیز موضوع نرخ ارز بر معادلات بازار سرمایه اثرگذار بوده؛ چراکه نرخ ارز آزاد رشد کرده، شاخص قیمت مسکن و تورم نیز رو به بالا بوده اما ارز نیمایی مدت زیادی است که در محدوده ۲۵ هزار تومان ثابت مانده و با دلار بازار آزاد فاصله پیدا کرده است.
به گزارش اتاق ایران، ولید هلالات با تأکید بر اینکه این آیتم‌ها روی ذهن بازار اثر گذاشته و باعث دور شدن همه از بازار شده است، در گفت‌وگو با ایسنا می‌افزاید: در ابعاد داخلی، بلوک خودرویی‌ها هم آیتم مهمی است که روی ذهن بازار اثر روانی دارد؛ چراکه هنوز اثری از تحقق آن نیست و هر بار وعده جدیدی برای واگذاری خودروسازی‌ها داده می‌شود که صحت‌وسقم آنها محل تردید است.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به آغاز دوباره مذاکرات، می‌گوید: مذاکرات در قطر با سرعت بالایی آغاز شده است و امیدوارم به نتیجه برسد. زیرا گر به نتیجه برسد می‌تواند اثرات بلندمدت و کوتاه‌مدتی روی بازار سهام داشته باشد و فاصله بازدهی که بین بازار سهام و بازارهای رقیب پیش‌آمده را کمتر کند.
هلالات ادامه می‌دهد: گزارش‌های ماهیانه نیز از راه رسید و اکثر شرکت‌های تولیدی گزارش ماهانه خود را ارائه کردند که رضایت‌بخش بوده است. زیرا درامد شرکت‌ها در بهار ۱۴۰۱ نسبت به بهار ۱۴۰۱ حدود ۳۰ درصد رشد کرده است. درآمد شرکت‌های صادرات محوری که محصولشان به نفت یا کالاهای مشابه نزدیک است دو برابر شده و درآمد شرکت‌هایی که محصولات غذایی می‌فروشند ۷۰ درصد رشد کرده است.
او می‌افزاید: فضای روانی و ۴ آیتمی که به آن اشاره شد باعث شده است افراد در تصمیم‌گیری تعلل کنند. ضمن اینکه حمایت خاصی هم از بازار حتی به‌صورت لفظی از سمت بدنه حاکمیت در دولت که صورت نمی‌گیرد که مشوقی برای بازار محسوب شود.
این تحلیلگر بازار سرمایه با تأکید بر اینکه بازار در فضای رکود به سر می‌برد، می‌گوید: اگر چند اتفاق به نفع بازار رخ دهد مثلاً توافق سیاسی صورت بگیرد و یا بلوک خودرویی‌ها عرضه شود می‌تواند بهانه‌هایی برای برگشت بازار باشد. به‌طورکلی انتظار برای ریزش یا افت بازار وجود ندارد. اگر چیزی تغییر نکند بازار به‌مرورزمان رشد می‌کند.

۵ تصمیم جدید شورای عالی بورس

۲۲۸مین جلسه شورای عالی بورس با حضور وزیر اقتصاد، وزیر صنعت معدن و تجارت، رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر اعضا شورا برگزار شد. این جلسه با ۵ تصمیم و مصوبه به پایان رسید.
در این جلسه نخست گزارشی از آخرین وضعیت بازار سرمایه و صنایع بورسی و تاثیر تصمیمات وزارت نیرو درباره مدیریت مصرف برق بر صنایع مطرح و مقرر شد وزیر اقتصاد با هماهنگی وزیر صنعت طی مکاتباتی با وزارت نیرو و هیئت دولت پیگیر اتخاذ تصمیمات مناسب جهت مدیریت تخصیص برق صنایع در هفته‌های اوج مصرف برق باشد.
در ادامه تصمیماتی درباره نحوه مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه‌پذیر بورسی و غیر بورسی سهام عدالت اتخاذ شد تا فرایند افزایش سرمایه این شرکت‌ها تسهیل و تعیین تکلیف شود.
در این جلسه همچنین اصلاحات پیشنهادی سازمان بورس اوراق بهادار در دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار قابل معامله در بورس انرژی و ایجاد امکان انجام معاملات گواهی صرفه جویی انرژی به تصویب رسید.
در ادامه در راستای حفظ حقوق سهامداران حقیقی و حقوقی مقرر شد مبالغ جرایم مندرج در ماده ۱۴ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی که متوجه ناشران اوراق بهادار، نهادهای مالی و تشکل‌های خودانتظام و نیز مدیران آنهاست، متناسب با شاخص تورم اعلامی بانک مرکزی تعدیل شده و جهت تصویب به هیئت دولت پیشنهاد شود. بر اساس قانون کف و سقف جرایم هر ۳ سال یکبار با پیشنهاد شورای عالی بورس در هیات وزیران به تصویب می رسد.
همچنین در جدیدترین جلسه شورای عالی بورس، به پیشنهاد علی صالح‌آبادی رییس کل بانک مرکزی و با تصویب اعضای شورای عالی بورس، مقرر شد گواهی سپرده خرید سکه طلا طرح امام، پس از تایید کمیته فقهی سازمان به عنوان ابزار مالی در بازار سرمایه پذیرفته و درج شود.