سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، این در حالی است که در میان سال‌های گذشته و با افزایش فشار تحریم‌ها بر اقتصاد، بارها امکان برگشت اقتصاد کوپنی به کشور مطرح شده است. گویا این بار اما دولت خود نیز تمایلی برای کوپنی کردن کالاها ندارد و پرداخت نقدی را ترجیح می دهد. به هر ترتیب با وجود اینکه دولت به منظور حذف فساد و تقویت تولید مسیر سخت اصلاح ارز ۴۲۰۰ را پیموده است، اما به نظر می‌رسد اجرای سیاست کالابرگ الکترونیک در ماه‌های آینده مشکلات متعدد دیگری را بوجود آورد.
آزادیخواه، نماینده مجلس در ادامه گفته است تورم و گرانی در حال شکستن کمر بسیاری از مردم است، قرار نبود مردمی سازی یارانه ها با این حجم از تورم غیرقابل انکار برابر باشد، قرار بر این بود که کالابرگ به دست مردم برسد، اما ماه های اول و دوم این موضوع محقق نشد و انگار که در ماه آینده نیز محقق نمی شود. مقرر بود که ۷ قلم کالا افزایش قیمت داشته باشد و این افزایش قیمت نیز با کالابرگ جبران شود، اما در حال حاضر ۷۰۰ کالا گران شده است، ما دیگر نمی‌توانیم پاسخگوی مردم باشیم، انتظار داریم همه ارکان دولت بسیج و به داد مردم برسند.
به گفته فعالان اقتصادی در موضوع کالابرگ الکترونیک اولین مسئله این است که خود سیستم کالابرگ فسادآفرین و ایجادکننده بازار سیاه خواهد بود. حتماً فعالان اقتصادی دهه‌های گذشته موضوع شکل گیری بازارهای سیاه و ایجاد فضای مناسب جهت دلالی را به یاد دارند. همچنین جدای از تشدید ورود دلالان به بازار کالاهای اساسی، از آنجا که امکان انتخاب و جایگزینی کالاها از مردم گرفته شده است، خود مردم نیز اقدام به خرید و فروش کالاها می‌کنند که آثار مخربی دارد.
ابهامات اجرای اقتصاد کوپنی
کامران ندری، اقتصاددان
بن بست در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های دولت دیده می شود. به نظر می رسد مشکل کالابرگ مشکل اجرایی و عملیاتی است. دولت نتوانست سیستمی را که یارانه مستقیم به تولیدکننده پرداخت شود را اجرایی کند. البته در زنجان و قزوین این طرح به صورت آزمایشی اجرا شد اما نتیجه ای که مدنظر دولت بود حاصل نشد. بنابراین مساله اجرایی و عملیاتی سد راه تحقق کالابرگ شده است. همچنین اجرای طرح کالابرگ یا همان کوپن در صورتی که بتواند به اتمام برسد هزینه های بالایی را روی دست دولت خواهد گذاشت.
این در حالی است که نتیجه و اهداف مورد نظر را نیز پوشش نخواهد داد. در شرایط فعلی هزینه های زندگی بخش قابل توجهی از افراد افزایش پیدا کرده و دولت ناچار به دلیل حذف ارز دولتی باید این رشد قیمتها را جبران کند. یارانه نقدی و ادامه پرداخت آن شاید در شرایط فعلی تنها راهکاری باشد که دولت به آن چشم دوخته است.
از سوی دیگر نظام کوپنی در سطح ملی که ابتدای انقلاب طی دوران جنگ هم تجربه شد، مشکلات فراوانی به همراه دارد. مهم‌ترین مشکل آن این است که فسادزا است. به هر حال در این سیستم باید دستگاه نظارتی خیلی قوی وجود داشته باشد که بسیار هزینه‌بر است. اگر همان مبلغ به صورت نقدی حتی به افراد دهک‌های پردرآمد هم پرداخت شود، به‌صرفه‌تر است تا بخواهند چنین سیستم نظارتی‌ای بکار بگیرند.
سیستم کوپنی یک نظام نظارتی خیلی قوی می‌خواهد که اگر نداشته باشند اصلاً به هدف اصابت نمی‌کند. اگر هم بخواهند این سیستم نظارتی خیلی قوی را ایجاد کنند، باید یک بوروکراسی عریض و طویل با هزینه‌های خیلی کلان ایجاد کنید. به جای اینکه این هزینه‌ها ایجاد شود، اگر به همه یکسان پرداخت کنیم به‌صرفه‌تر است.
