با توجه به روند سریع رشد نقدینگی، رسیدن به رقم ۵ هزار هزار میلیارد تومان نقدینگی بسیار زودتر از پایان سال تحقق خواهد یافت. در همین شش ماهه نخست سال ۱۴۰۱ شاهد عدد ۵ هزار هزار میلیارد تومان نقدینگی در اقتصاد خواهیم بود. در شش ماهه دوم رقم رشد نقدینگی به اعداد بسیار بزرگتری خواهد رسید.
متاسفانه این منابع ایجاد شده پولی که از روش خلق پول بوجود آمده اند قابل هدایت کردن نیستند. این منابع مالی به هیچ عنوان قابلیت هدایت به سمت تولید را ندارند. به عبارتی اینکه بتوانیم نقدینگی را به سمت بخش مولد سرازیر کنیم معنایی ندارد. مسیر این نقدینگی ها تعیین شده است. وقتی مسیر این پولها در در قوانین بالادستی مشخص شده و در بودجه کل کشور آورده شده، تغییر مسیر و هدایت نقدینگی ممکن نیست.
عامل ایجاد این نقدینگی مسیری است که بودجه دولت آن را تعیین می کند. بدهی دولت به بانکهای تجاری و تصویب اعتباراتی که بانکهای خصوصی، دولتی و خصولتی توانایی پرداخت آن را ندارند موجب خلق پول می شود. دولت مصوب می کند بانکها باید هزار میلیارد تومان به عنوان مثال تسهیلات بدهند. این تسهیلات تکلیفی موجب ایجاد اضافه برداشت و خلق پول می شود.
چراکه بانکها سرمایه ای برای پرداخت ندارند. این تکالیف مصوب شده باید از منابعی که بانکها ندارند پرداخت شود. بدهی بانکها در این شرایط از سرمایه بیشتر می شود. در واقع بانک ها با دادن تسهیلات تکلیفی به دولت بخشی از کسری بودجه دولت را تأمین کرده و در پایان سال این مبلغ را به عنوان بدهی دولت به بانک مرکزی فرستاده و عملاً خلق نقدینگی دیگری را رقم می زنند. عامل اصلی کنترل تورم هم کنترل رشد نقدینگی است. نرخ تورم حداقل به اندازه نرخ رشد نقدینگی منهای رشد اقتصادی خواهد بود. وقتی رشد اقتصادی نداریم رشد تورم قابل پیش بینی است.
پول اصلیترین عامل شکلگیری قیمت است و زیادی پول در مقابل ثبات کالاها، تورم را شکل میدهد. لذا زمانی که سرعت ازدیاد و رشد پول و نقدینگی بسیار بالا باشد، تورمهای بزرگ را به وجود خواهد آورد. همچنین پول اصلیترین عامل ایجاد تورم و تداوم خلق پول عامل انباشت نقدینگی، رفتارهای غلط و نظامهای غلط بانکداری تجاری است. بانک مرکزی در کنار نظام غلط تأمین مالی کسری بودجه و تأمین منابع مالی موردنیاز دولتها، عامل اصلی ابر تورمها در اقتصاد خواهند بود.
در اقتصادهایی که از طریق خلق نقدینگی، دولتها تأمین مالی میکنند، چون عملاً به افراد مالیاتدهنده نباید پاسخگو باشند، لذا توزیع رانت میکنند و این توزیع رانت اقتصاد را از شفافیت خارج خواهد ساخت. عدم پایبندی دولتها به قوانین مشخص و درست اقتصادی پول و حرکت به سمت نظامهایی که عامل خلق خارج از قاعده پول هستند، عامل اصلی شکلگیری تورم است و انباشت این پولها و نقدینگی حاصل از آنها، عامل ایجاد ابر تورمهای بزرگ هستند.