سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، لاستیک با برندهای چینی، کره‌ای، ژاپنی، اروپایی و تایلندی در بازار وجود دارد که دامنه قیمت متنوعی دارند. پرمصرف‌ترین آنها لاستیک‌های چینی هستند که جفتی نزدیک به ۲۰ میلیون تومان به فروش می رسند. در حالی که قیمت لاستیک تاریخ مصرف گذشته همین تایرهای چینی با حدود ۲ میلیون ارزان‌تر عرضه می‌شود.
در روزهای اخیر خبرهایی از اعتراضات کامیون و اتوبوس داران به دلیل افزایش قیمت اقلام مصرفی خصوصاً لاستیک و روغن موتور و همچنین لوازم یدکی از یک سو و عدم افزایش کرایه حمل کالا و مسافر از سوی دیگر شنیده می‌شود. یکی از مهمترین گلایه‌های رانندگان خودروهای سنگین، بالا بودن قیمت لاستیک و عدم امکان دسترسی به لاستیک‌های با نرخ‌های دولتی در سامانه «کالا» ی وزارت صمت است و رانندگان مجبورند لاستیک را از بازار آزاد دریافت کنند. به گفته برخی فعالان صنف حمل و نقل جاده‌ای، مشکلات مربوط به لاستیک سنگین از زمان حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات لاستیک سنگین از بهار ۱۳۹۹ آغاز شده و همچنان ادامه دارد.
در همین رابطه مدیرکل حمل و نقل مسافری سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای گفت: رانندگان خودروهای سنگین از تفاوت قیمت های لاستیک سنگین مندرج در سامانه وزارت صمت با بازار گلایه دارند. داریوش باقرجوان مدیرکل دفتر حمل مسافری سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای درباره قیمت بلیت اتوبوس‌های بین شهری گفت: در حال حاضر نرخ بلیت‌ها تغییری نکرده است و همانند سال گذشته با همان نرخ، کرایه مسافران اخذ می‌شود. وی درباره گلایه رانندگان اتوبوس از نرخ پایین کرایه‌ها اظهار کرد: اگر هزینه‌های تمام شده اتوبوس داران با نرخ کرایه و بلیت اتوبوس مقایسه شود، می‌بینیم که تفاوت زیادی میان این دو است.
مدیرکل دفتر حمل و نقل مسافری سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای ادامه داد: هزینه‌های مالکان ناوگان بین شهری شامل دو هزینه جاری و ثابت است که هزینه‌های جاری همان روغن موتور، لاستیک، حقوق راننده، بیمه و… و همچنین هزینه ثابت، سرمایه گذاری برای خرید اتوبوس و افزایش قیمت اتوبوس هاست؛ برآیند این دو مدل هزینه در قالب «نفر-کیلومتر» نشان می‌دهد که قیمت فعلی بلیت اتوبوس و کرایه‌ای که از مسافران دریافت می‌شود، با آنچه باید باشد، فاصله زیادی دارد.
وی تأکید کرد: البته قرار نیست این تفاوت میان قیمت موجود بلیت با نرخ واقعی کرایه به صورت یکجا اعمال شود و شاهد افزایش یکباره نرخ کرایه حمل مسافر باشیم. باقرجوان درباره گلایه رانندگان خودروهای سنگین برون شهری از وضعیت توزیع لاستیک افزود: در حال حاضر سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای دیگر در بخش توزیع حواله‌های لاستیک دخالتی نمی‌کند و تنها مرجع صدور حواله‌های خرید لاستیک سنگین، سامانه «کالا» ی وزارت صمت است.
وی گفت: همکاران ما در وزارت صمت پذیرفته‌اند که میزان عرضه برخی لاستیک‌های سنگین مطلوب برای کامیون‌ها و اتوبوس‌های بین شهری نسبت به تقاضای فعالان این صنف، کمتر است. این مقام مسئول در سازمان راهداری تصریح کرد: متأسفانه حواله لاستیک‌های مطلوب در سامانه کالا، به سرعت به فروش رفته و تمام می‌شود. وی در خصوص اظهار نظر برخی رانندگان خودروهای سنگین که برخی عاملان فروش، فوراً لاستیک‌هایی که در سامانه کالا عرضه می‌شوند، را خریداری و در بازار با قیمت بالاتر می‌فروشند، گفت: ممکن است فردی تعداد زیادی اسناد مربوط به درخواست صدور حواله را در اختیار داشته باشند و بتوانند حواله‌های متعددی دریافت کنند و سپس اقدام به فروش آنها در بازار آزاد با قیمت‌های بالاتر کنند.
مدیرکل دفتر حمل و نقل مسافری سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای بیان کرد: مثلاً لاستیک بارز رادیال در سامانه کالا یک قیمت است و در بازار آزاد قیمت دیگر دارد. ما هم به دوستان وزارت صمت گفته‌ایم که چگونه همه حواله‌ها از سامانه خارج می‌شود و خریداران واقعی نمی‌توانند لاستیک تهیه کنند؟
وی ادامه داد: به همکاران وزارت صمت اعلام کرده‌ایم که عمده لاستیک‌های سنگین موجود در سامانه کالا، تولید داخل هستند و کالای قاچاق نیستند که نتوان متوجه شد چه کسی بیشتر حواله‌ها را دریافت می‌کند. وزارت صمت باید در این خصوص پاسخگوی رانندگان خودروهای سنگین باشد. باقرجوان اظهار داشت: ممکن است برخی از انواع لاستیک‌های دیگر در سامانه موجود باشد؛ اما آن لاستیکی که مورد نظر رانندگان با شرایطی چون قیمت مناسب، میزان پیمایش بالا، کیفیت مطلوب و… است، ممکن است به سرعت در سامانه کالا به اتمام برسد یا کم باشد. وی خاطرنشان کرد: برای رفع مشکلات لاستیک در سامانه کالا، جلسات ماهانه با مسئولان مربوطه در وزارت صمت برگزار می‌کنیم.
احمد کریمی دبیر کانون سراسری انجمن‌های صنفی کامیون داران درباره گلایه‌ها و اعتراضات اخیر رانندگان خودروهای سنگین اظهار کرد: قرار بود فردا با معاون اول رئیس جمهور نشستی داشته باشیم و گلایه‌های رانندگان را به محمد مخبر منتقل کنیم اما این نشست به زمان دیگری موکول شد و فردا با رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در این خصوص دیدار و مذاکراتی خواهیم داشت. وی ادامه داد: از زمانی که ارز ترجیحی واردات لاستیک سنگین برداشته شد، رانندگان مستقیماً باید به سامانه کالا مراجعه و حواله دریافت لاستیک را از آن دریافت کنند اما بخش عمده‌ای از رانندگان می‌گویند امکان تهیه حواله لاستیک از سامانه وزارت صمت را ندارند.
کریمی گفت: عاملان توزیع لاستیک در زمان به روز رسانی سامانه، به یک باره بخش زیادی از لاستیک‌ها را خریداری می‌کنند و مصرف کننده واقعی امکان دریافت حواله‌ها را ندارد؛ حتی گفته می‌شود تولیدکنندگان و یا برخی مسئولان سامانه کالا با عالمان توزیع هماهنگ باشند و به آنها از قبل اعلام می‌شود که مثلاً در چه ساعت و تاریخی، امکان خرید لاستیک‌های پُر مصرف از سامانه کالا فراهم می‌شود؛ عاملان فروش هم به یک باره اقدام به خرید آنها می‌کنند. وی درباره تفاوت قیمت لاستیک سنگین در بازار آزاد با آنچه از سامانه کالا به عنوان حواله دریافت لاستیک صادر می‌شود، گفت: این تفاوت قیمت ۵ تا ۶ میلیون تومان برای هر حلقه لاستیک سنگین برای اقلام پُر مصرف است. این تفاوت برای لاستیک‌های با کیفیت تر مانند میشلن فرانسوی به ۱۰ میلیون تومان هم می‌رسد.
دبیر انجمن کامیون داران گفت: هم وزارت صمت و هم تولیدکنندگان و عاملان فروش می‌دانند که بخشی از لاستیک‌های تولید داخل وارد سامانه کالا نشده و به بهانه‌هایی چون اختصاص به برخی نهادها از جمله شهرداری‌ها، خارج از فرآیند وزارت صمت توزیع می‌شود؛ اما تعداد این لاستیک‌هایی که به این بهانه وارد سامانه نمی‌شوند، بسیار بیشتر از نیاز این نهادهاست و در بازار آزاد به فروش می رسند.
وی تأکید کرد: یک راه دیگری که عاملان فروش برای دستیابی به اسناد رانندگان دارند، درخواست کپی برگ سبز کامیون‌ها از رانندگان است که در بار اول مراجعه به عاملان فروش از آنها دریافت می‌کنند؛ سپس در دفعه‌های بعدی به راحتی می‌توانند با استفاده از کپی مدارک رانندگان، اقدام به دریافت حواله‌های لاستیک سنگین با تعداد زیاد از سامانه کالا می‌کنند. به گفته این فعال صنفی صنعت حمل و نقل جاده‌ای، کشنده‌ها و نفتکش‌ها در سال ۸ حلقه، باری های ۱۰ چرخ ۶ حلقه و کامیونت‌ها ۴ تا ۶ حلقه لاستیک در سال مصرف می‌کنند.
اما رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک در تشریح وصعیت بازار لاستیک به “کسب و کار”گفت: نابسامانی در بازار لاستیک موجب شده تا بسیاری از رانندگان جاده ای و کامیونداران توانایی خرید این کالا را نداشته باشند. این صنف نقش مهمی در حمل و نقل کالا در کشور دارد و این موضوع می تواند بازارهای دیگر را تحت تاثیر قرار دهد.
عباس سماواتی اضافه کرد: از سوی دیگر جابجایی مسافر بین شهری بر عهده رانندگان اتوبوس است. نبود و گرانی لاستیک و دو نرخی شدن آن بر فعالیت این صنف تاثیر خواهد گذاشت. متاسفانه لاستیک‌های تولید داخل کشور یا وارداتی همه به صورت مستقیم به دست واحدهای صنفی نمی‌رسد. وجود واسطه‌ها و دلالان دراین صنف سبب افزایش قیمت شده است.
