سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
حامد تاملی با بیان اینکه ۱۵ تا ۲۵ درصد بازار اسباب بازی در اختیار کالای ایرانی است، اظهار کرد: البته آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد. درصد زیادی از کالاهای وارداتی نیز به صورت قاچاق به کشور وارد می‌شود.
وی با اشاره به ممنوعیت واردات اسباب بازی در سالهای اخیر به دلیل محدودیت‌های ارزی، گفت: بنابراین اگر هم واردات قانونی انجام شود به اسم اسباب بازی نیست و چیز دیگری اظهار می‌شود.
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب‌بازی درباره مصرف اسباب بازی در سال گذشته نیز گفت: در کنار مشکلات معیشتی، قیمت اسباب بازی نیز افزایش داشته و شاهد کاهش فروش هستیم. توزیع کنندگان هم معتقدند تعداد سفارش کم شده، اما با توجه به افزایش قیمت ریالی تغییر چندانی نداشته است. در این شرایط سرانه مصرف هم تغییر جدی نمی‌کند، اما این دلیل بر این نیست که تعداد نفراتی که اسباب بازی میخرند ثابت مانده باشد، چرا که مشاهدات حاکی از کاهش در این زمینه است.
تاملی در ادامه درباره صادرات نیز اظهار کرد: صادرات اسباب بازی در پی جهش اول نرخ ارز افزایش داشت، اما جهش‌های بعدی تاثیر چندانی نداشت. به طور کلی به دلیل مشکلات ناشی از تحریم و ریسک بالای انتقال پول، تولید کنندگان خیلی به سمت صادرات نمی‌روند.
البته به گفته وی در حال حاضر تعداد قابل توجهی از تولید کنندگان بزرگ در حال طراحی برنامه‌های صادراتی خود هستند، اما ضعفی که در این زمینه وجود دارد، نبود شرکت‌های مدیریتی در حوزه صادرات اسباب بازی است. در این شرایط بازرگانان به طور موردی اسباب بازی صادر می‌کنند و فعالان اقتصادی به طور اختصاصی در این حوزه نیستند. تولیدکنندگان نیز به دلیل دغدغه‌های فراوان، به ویژه در حوزه تأمین مواد اولیه، زیاد وارد حوزه بازرگانی نمی‌شوند.
کشورهای هدف صادرات اسباب بازی
تاملی کشورهای همسایه، سی آی اس و آسیای میانه را هدف‌های اصلی صادرات عنوان کرد و گفت که تعداد اندکی از مجموعه‌ها به اروپا هم صادرات داشته‌اند.
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب‌بازی با بیان اینکه ظرفیت تولید و صادرات در کشور وجود دارد، اظهار کرد: در حوزه طراحی پیشرفت‌های خوبی اتفاق افتاده و به ویژه در حوزه بازی‌های فکری و رومیزی که در حال حاضر توسط ایرانی‌ها طراحی می‌شود.
مصرف اسباب بازی در ایران چقدر است؟
به گفته وی بر اساس آمار منتشر شده از سوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سال ۱۳۹۸ واردات اسباب بازی حدود ۳۵ میلیون دلار سال ۱۳۹۷ حدود ۳۷ میلیون دلار سال ۱۳۹۶ معادل ۱۲۵ میلیون دلار و سال ۱۳۹۵ حدود ۸۷ میلیون دلار بوده است. بر اساس کشفیات بازار مصرف هم بیش از یک میلیارد دلار تخمین زده شده است که از دید صنعت این رقم اشتباه و مصرف اسباب بازی در کشور کمتر از یک سوم این رقم است.
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی ادامه داد: بر اساس نتایج یک کار پژوهشی در سال ۱۳۹۷ مصرف اسباب بازی ۷۰۰۰ میلیارد تومان تخمین زده شد که بر این اساس سرانه مصرف معادل سالانه حداکثر ۲۰ دلار برای هر ایرانی زیر ۱۴ سال حساب می‌شد. البته جامعه آماری این پژوهش مراکز استان‌ها بود و روستاهای کوچک بررسی نشده بود. این در حالی است که با بررسی روستاهای کوچک، آمار مصرف کمتر خواهد شد. چرا که بسیاری از روستاییان اسباب‌بازی نمی‌خرند و حدود ۲۵ درصد جمعیت کشور را نیز روستاییان تشکیل می‌دهند. به همین دلیل تخمین انجمن سرانه مصرف اسباب بازی در ایران ۱۰ تا ۱۵ دلار است. البته میانگین جهانی سرانه اسباب بازی ۷۵ دلار و سرانه مصرف در کشورهای پیشرو مثل استرالیا، آمریکا و انگلیس حدود ۵۰۰ دلار است.
به گفته تاملی ایران یک درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد، بنابراین می‌توان اینطور استدلال کرد که از ۱۰۰ میلیارد دلار گردش مالی اسباب بازی در دنیا حداقل یک درصد را داشته باشد که معادل یک میلیارد دلار است. بنابراین مصرف می‌تواند ۳ تا ۴ برابر شود.
وی با بیان اینکه این برآورد مصرف با تخمین ستاد مبارزه با قاچاق همخوانی ندارد، اظهار کرد: کشفیات اسباب بازی قاچاق در هشت ماهه سال ۱۴۰۰ نیز معادل ۱۲۴ میلیارد ریال اسباب بازی ساده (غیر الکترونیک) و ۳۴۱ میلیارد ریال اسباب بازی الکترونیکی است. در مجموع ۴۶.۵ میلیارد تومان اسباب بازی قاچاق در هشت ماهه سال قبل کشف شده است.
تولید اسباب بازی الکترونیک صرفه اقتصادی ندارد
تاملی درباره تولید اسباب‌بازی‌های الکترونیک در کشور گفت: تولید این نوع اسباب بازی‌ها در کشور خیلی محدود است و در نهایت کیت الکترونیکی و آرمیچر آنها وارد می‌شود. ماشین‌های الکترونیکی، شارژی و کنترلی هیچکدام در ایران تولید نمی‌شود و اگر هم باشد درصد خیلی خیلی کمی دارد. چون تولید قطعات این اسباب بازی‌ها در کشور به صرفه نیست و واردات محصول نهایی در این بخش هم به صرفه‌تر و ساده‌تر از واردات قطعات و تولید داخل است. همچنین اسباب بازی‌های واردتی ۱۰۰ تا ۴۰۰ درصد سود آوری اما داخلی‌ها، به ویژه بازی های فکری، ۲۵ تا ۴۰ درصد سودآوری دارد.
وضعیت خوب طراحی بازی‌های فکری
وی با بیان اینکه به دلیل نیاز پایین تولید بازی فکری به سرمایه اولیه، تولید کنندگان زیادی به این بخش جذب شده‌اند، اظهار کرد: چون هزینه های سرمایه در این بخش کمتر از بیشتر هم به سمت طراحی حرکت کردند اما در حوزه عروسک، ماشین و غیره هزینه تولید بالاست و برای ماهش هزینه قالب و تحقیقات بازار، طراحی هم کمتر است و در موارد زیادی کپی برداری می‌شود.
تاملی در ادامه دغدغه تولیدکنندگان اسباب‌بازی را نگاه غیرفرهنگی حاکمیت به این صنعت عنوان کرد و گفت: در بحث‌های حمایتی، این صنعت در کنار لوازم خانگی و سایر صنایع قرار می‌گیرد. این در حالی است که بخش‌های فرهنگی مثل کتاب مالیات پرداخت نمی‌کنند. اسباب بازی اولین کالای فرهنگی است که کودک با آن مواجه می‌شود و در رشد و شخصیت سازی کودک موثر است. همچنین با اسباب بازی می‌توان محتوای فرهنگی صادر کرد.
حمایت کنید تا هاب منطقه شویم
وی در ادامه حذف مالیات و عوارض صادراتی را از جمله حمایت‌های لازم از صنعت عنوان کرد و گفت: با تهیه یک برنامه ۱۰ ساله می‌توان بازار اسباب بازی منطقه را در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار داد. چرا که در کشورهای اطراف به جز ترکیه هیچ کدام تولیدکننده اسباب بازی نیستند و تولیدکنندگان ایرانی به ترکیه هم صادرات دارند.
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی نیروی انسانی ارزان مواد اولیه در دسترس از جمله محصولات پلیمری را مزیت‌های رقابتی در این حوزه عنوان کرد و گفت: حتی می‌توان با همکاری با شرکت‌های چینی به هاب منطقه‌ای تولید اسباب بازی تبدیل شویم. در حال حاضر ۸۰ درصد تولید اسباب بازی در چین انجام می‌شود. رسیدن به این اهداف به حمایت‌های ابتدایی مثل تامین سرمایه و حذف برخی عوارض نیاز دارد.
وی در پاسخ به سوالی درباره ظرفیت صادرات، گفت: نمی‌توان رقم دقیقی در این زمینه اعلام کرد، اما بر اساس آمارهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سال ۱۳۹۸ حدود ۲۵ میلیون دلار اسباب بازی به طور قانونی از ایران صادر شده، اما ظرفیت خیلی بیشتر از این رقم است.
