سردرگمی در بازار خودرو

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز ، در حالی به گفته فعالان خودرویی بازار خودرو ۶۰ درصد تاثیرپذیری از نوسانات بازار ارز دارد، اما در چند ماه اخیر به رغم ثبات قیمت ارز در بازار خودرو رشد قیمتها ادامه داشته است. این در حالی است که افزایش ادامه دار قیمتها در حالی اتفاق افتاده که از افزایش کیفیت خبری نیست. پراید ۱۹۰ میلیون تومانی نمونه بارز این رشد افسارگسیخته قیمتها در بازار خودرو است. چرا باید قیمت پراید به این اندازه افزایش پیدا کند. خبری در فضای مجازی دست به دست می شود که حکایت از گران فروشی شرکت های خودروساز ایرانی دارد. مدلی از تویوتا ‏را با دلار۳۰ هزار تومانی می توان ۳۳۰ میلیون تومان خریداری کرد. این بدان معناست که با پول یک دنا پلاس اتومات توربو، می توان دو عدد از این مدل تویوتا را خریداری کرد. با این حال باز هم شرکت های خودروساز اعلام می کنند در ضرر و زیان غوطه ور هستند.

پایین بودن سطح کیفی خودروهای داخلی و افزایش نارضایتی از عملکرد خودروسازان، باعث تذکر مقام معظم رهبری به این صنعت شد. برخی خودروهای داخلی با اینکه از یک یا دو ستاره کیفی برخوردارند، اما سالهاست که تولید آنها متوقف نشده و همچنان شاهد عرضه این محصولات به بازار هستیم. اگر هم تولید این محصولات متوقف شود، تا مدتی شاهد عرضه مدل‌های صفر آنها به بازار هستیم. به عنوان مثال، با اینکه تولید خودرو پراید متوقف شده، اما هنوز شاهد عرضه مدل های صفر آن به بازار هستیم. در حالیکه این خودروها با قیمت هایی دور از تصور به فروش می رسند.

در همین رابطه وزیر صمت با بیان اینکه برنامه راهبردی خودرو شامل ۹ پروژه و راهبرد کلان است، گفت: گلایه مقام معظم رهبری در خصوص کیفیت خودرو به جا بوده است، ما مسئولیت را می‌پذیریم و برای این موضوع برنامه داریم. اما یک فعال رسانه ای در این رابطه گفته است برای متعادل شدن قیمت خودرو راهی به جز آزاد شدن واردات نداریم. سجاد عابدی معتقد است باید درها باز شود. باید تنوع ایجاد شود و مردم بتوانند خودشان انتخاب کنند و رقابت ایجاد شود.

علت رشد قیمت خودرو

بابک صدرایی، کارشناس خودرو

بازار خودرو و کل اتفاقات اقتصادی در ایران به مسائل سیاسی گره خورده است. در حال حاضر مذاکرات هسته ای به نتیجه نرسیده و اخبار خوبی نیز از آن به گوش نمی رسد. به طور کلی نتیجه ای از این رفت و آمدها برای حصول توافق گرفته نشد. نگاه بازار خودرو نیز به این مسائل است. خود این اخبار بر روند قیمت ها تاثیر گذاشته است. اثرات روانی به نتیجه نرسیدن تلاش های تیم مذاکره کننده بسیار زیاد است. در بازار فعلی کشور قیمتها چه با روند افزایشی چه با روند کاهشی، منطق عددی و اقتصادی ندارد. بازار بر اثر عوامل روانی شکل می گیرد و تحت تاثیر اتفاقات داخلی و خارجی است.

ثبات قیمت دلار با هر ترفندی ارجحیت دارد،  خودرو نه

سیگنالهای منفی از عدم توافق موجب رشد قیمتها شده است. البته دست عوامل سودجو نیز دخیل است. این افراد فقط منتظرند کوچکترین خبری از مسائل بین المللی منتشر شود. دست به کار می شوند تا افزایش هر چه بیشتر قیمت در بازار خودرو را کلید بزنند. درست است که بازار خودرو تاثیرپذیری بسیار بالایی از نوسانات ارزی و قیمت دلار دارد. اما لازم است بدانیم که دولت به دلیل حساسیت بازار ارز، این بازار را به زور در روند ثبات نگاه داشته است. دولت قصد دارد ثبات قیمت ارز را به عنوان دستاوردی برای خود به ثبت برساند. ارز مقداری جنبه سیاسی دارد و ثبات قیمت دلار با هر ترفندی ارجحیت دارد. به همین دلیل قیمت خودرو به رغم ثبات در بازار ارز به سمت رشد رفته است.

دستهای پنهان تا به امروز بازار را روی انگشت خود چرخانده اند

داستان قیمت خودرو در ایران یعنی قیمتی که منطق ندارد. عواملی که پشت پرده هستند در تعیین قیمت دست دارند. دستهای پنهان توانسته اند تا به امروز بازار خودرو را روی انگشت خود بچرخانند. موضوع عرضه و تقاضا هم مطرح است. در تولید خودرو مشکلات بسیاری وجود دارد. تعهدات معوق زیادی از سوی خودروسازان دیده می شود. بازار کاذب برای تقاضا ایجاد شده و مسائل کلان اقتصادی به مشکل خورده است. تمامی این عوامل موجب شده بازار خودرو نابسامانی قیمتی شدیدی را تجربه کند.

احتمال افزایش ۱۰ درصدی قیمت خودرو  شب عید

برای بازار خودرو در شب عید نیز پیش بینی هایی داریم. هرچند بازار دیگر توان و کشش افزایش قیمت را ندارد اما می تواند تا ۱۰ درصد دیگر آستانه تحمل داشته باشد. ضمن اینکه طرح واردات خودرو نیز به نظر طرحی غیرقابل تاثیر در ایجاد تعادل در بازار است. واردات زیر ۱۰۰ هزار خودرو هیچ گونه تاثیری در بازار نخواهد داشت. برای کنترل بازار خودرو واردات باید بالای ۱۰۰ هزار عدد باشد.

اما برای سال ۱۴۰۱ تحولاتی در بازار خودرو داریم. این تحولات حتما و به طور قطع با توجه به روند مذاکرات، تحریم ها و نوسان نرخ ارز اتفاق خواهد افتاد. اگر توافق به نتیجه برسد به لحاظ روانی قیمتها ریزش خواهد داشت. الیته ریزش قیمتها کوتاه مدت است. در صورت عدم توافق نیز قیمت ارز بالا می رود و به دنبال آن قیمت خودرو به سر به فلک خواهد کشید. به هر ترتیب افزایش قیکت خودرو در سال آینده دور از انتظار نیست.

در خرید تعلل کنید

بنابراین اگر برجام احیا شود و نوسان قیمت هم اتفاق بیفتد، این اتفاق کوتاه مدت است. چراکه ساختار خودروسازی ایران نیاز به اصلاحات اساسی دارد. هرگونه تصوری مبنی بر اینکه قیمت خودرو حتی با احیای برجام سقوط می‌کند، اشتباه است. بهتر است کسانی‌که تصمیم به استفاده طولانی‌مدت از وسیله نقلیه دارند، حتما برای خرید اقدام کنند.