حسن خسروجردی در مورد آخرین وضعیت تجارت ایران با شرق آفریقا اظهار کرد: بیشتر صادرات ما به کشورهای شرق آفریقا، کالاهای نفتی از جمله قیر، مصالح ساختمانی مثل کاشی، سیمان و آهنآلات و… بوده است. بیشترین واردات ما از این کشورها نیز مواد غذایی از جمله چای و قهوه است. حجم تجاری ما با آفریقا حدود ۷۰۰ میلیون دلار به طور رسمی از طریق گمرکات ایران و ۳ میلیارد و ۵۰۰ هزار دلار به طور غیر رسمی و از طریق دبی است. سهم شرق آفریقا از این میزان حدود ۶۰ درصد است.
وی در مورد همکاریهای خودرویی با آفریقا و به خصوص سنگال گفت: حسن نیت سنگال در مورد حوزه خودرو خوب است، برخی خودروهای ما را هم وارد کردند اما متاسفانه در تامین قطعه در داخل به مشکل برخوردیم، یعنی خودروسازان به اسم وارد میکردند اما از نظر ارزی به مشکل برخوردند و صادرات به آفریقا قطع شد اما الان دوباره مذاکراتی انجام شده تا دوباره این کار پیگیری کنند.
خسروجردی افزود: روش صادرات و تولید برای آفریقا کمی فرق دارد. برای مثال پیشنهاد ما این است که یک شرکت حمل و نقل در آفریقا تاسیس شده و خودروهای آن از ایران تامین شود. میتوان با بانکهای آفریقایی قرارداد بست تا بتوانیم پول خودروها را یک جا دریافت کنیم و خود رانندهها اقساط آن را پرداخت کنند؛ این روشها را میتوان در آفریقا پیگیری کرد. متاسفانه سیاستگذاریهای کشور در این حوزه خیلی خوب نیست و از این نوع فرصتها که در آفریقا موقعیت عالی دارد به خوبی استفاده نشده است.
وی اضافه کرد: در این صورت راننده و صادرکننده هردو راضی هستند. ما این پیشنهاد را به سایپا و ایران خودرو دادیم اما متاسفانه به آن عمل نکردند. سایپا و ایران خودرو میخواستند که در حوزه نفت وارد شده و با تاسیس شرکت درآمدزایی کنند، میخواستند از من در این مورد اطلاعات کسب کنند و سعی کردم که منصرفشان کنم و این پیشنهاد را مطرح کردم ولی استقبال نشد.
رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و شرق آفریقا بیان کرد: بنابراین وضعیت همکاریهای خودرویی ایران و آفریقا اصلا مناسب نیست. استقبالی برای واردات خودرو از ایران وجود ندارد چراکه فکر میکنند در مورد لوازم یدکی به مشکل برمیخورند. توافقی هم برای راهاندازی واحد تولیدی خودرو جز با سنگال نشده است.
وی افزود: بسیاری از کشورها در آفریقا آمادگی این نوع همکاریهای خودرویی را دارند اما روش عرضه در ایران با نیاز آفریقا متفاوت است. در مورد آفریقا باید به شکل دیگری عمل کرد؛ با روش پیشنهادی ما میتوانیم تعداد مناسبی خودرو به فروش برسانیم و حتی خط تولید ایجاد کنیم که از آن هم استقبال میشود.
خسروجردی تصریح کرد: اتوبوسهای تولیدی ما به درد آفریقاییها نمیخورد. عموما اتاق اتوبوس را به صورت خالی میخرند و آنجا ۴ تا ۵ ردیف صندلی میگذارند، درحالی که ردیفهایی ما میگذاریم ۳ تا ۴ ردیف است. آنها کمی اتاقهای بزرگتری میخواهند. باید محل را شناخت و بر اساس نیاز آنها تولید کرد.
وی خاطرنشان کرد: با اینکه اجناس ما مناسبتر و ارزانتر است، ما نمیتوانیم با ترکیه در آفریقا رقابت کنیم. بیشتر شرکتهای صادرکننده ما سرمایه کمی دارند. ترکیه ۴ تا ۵ شرکت را انتخاب کرده و به آنها اعتبار میدهد تا بتوانند در کشور مقصد فعالیت کنند، در حال حاضر مشکل اصلی صادرکنندگان ما نداشتن سرمایه و عدم شناخت صحیح آفریقا است. چین و ترکیه سرمایه لازم برای صادرکنندگان خود را تامین میکنند، در ایران به هیچ وجه اینگونه نیست.
خسروجردی خبر داد: ما سعی کردیم که از طریق اتاق بازرگانی ۴ بانک در آفریقا تاسیس کنیم تا بتوانند به تجار مخصوصا تجار ایرانی اعتبار دهند. کار این بانکها در آفریقا به صورت داخلی خواهد بود و به علت بسته بودن سوئیفت نمیتوانیم با ایران کار کنیم ولی میتواند به تجار ایرانی اعتبار داده و آنها را حمایت کند.
وی در ادامه متذکر شد: به رییس قبلی بانک مرکزی در این مورد پیشنهاداتی را مطرح کردیم اما هیچ کمکی نکردند امروز این موضوع را به رییس جدید بانک مرکزی گفتیم و قرار بر تشکیل جلسه شد. ایرانیهای سرمایهداری در خارج از کشور وجود دارند که برخی علاقه ندارند به ایران بیایند، اما از آنجا که گفته میشود آفریقا آینده تغذیه جهان است؛ بسیار علاقه دارند که در آفریقا فعالیت کنند. صحبتهایی با برخی از آنها انجام دادهایم تا بلکه بتوانیم با سرمایه آنها وارد این کار شویم و توافقات اولیه هم انجام شده است. ایران میتواند از این فرصت استفاده کند.
رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و شرق آفریقا گفت: قبلا اتاق مشترک بازرگانی ایران و آفریقا را داشتیم که مسئولیت آن با بنده بود. در دولت قبل اعتراضاتی شد در مورد اینکه چرا ایران با همه آفریقا این اتاق را تشکیل داده است. به همین علت قرار شد که ۴ اتاق تشکیل شود و اتاق ما به اتاق شرق آفریقا تبدیل شد که باز هم مسئولیت آن با من بود اما عملا هیچ اتاق دیگری تشکیل نشد. به همین دلیل ما کما فی السابق که با همه آفریقا ارتباط داشتیم این خدمات را به همه ارائه میکنیم.