شرایط تحقق کاهش نرخ تورم

در شرایطی که امروز اقتصاد ایران در آن قرار دارد تنها به شرط رفع تحریم ها می توان به کاهش تورم امیدوار بود. تورم تک رقمی که فعلا رویایی بیش نیست و شاید با رفع تحریم ها تورم در مسیر کاهشی قرار بگیرد. البته هر کاهش نرخ تورمی الزاما مطلوب نیست چراکه در حال حاضر اقدامات دولت در جهت سیاست های رکودی است. این بدان معناست که سیاست های دولت در مسیر کاهش تقاضا پیش می رود. کاهش نرخ تورم زمانی مطلوب است که مازاد تقاضا وجود داشته باشد نه اینکه به کاهش تقاضای مردم منجر شود. درست است که دولت در بودجه سال آینده نیز به دنبال کاهش تورم است اما این اقدام قرار است با افزایش فشار بر مردم محقق شود. این در حالی است که تنها با رفع تحریم ها می توان به کاهش تورم رسید.

نکته بسیار مهمی که معمولا در این مباحث اقتصادی دیده نمی‌شود، این است که الزاما هدف کاهش نرخ تورم نیست، کاهش نرخ تورم ابزاری برای افزایش رفاه و بهبود معیشت و افزایش قدرت خرید مردم است اما وقتی پول در جیب مردم نباشد و تقاضایی وجود نداشته باشد و از این طریق بگویند که نرخ تورم کاهش یافته، روند درستی نیست.

اما اینکه افزایش دستمزد تا چه اندازه بر روی نرخ تورم تاثیر گذار خواهد بود باشد اشاره داشت که اتفاقا آنچه که در بودجه ۱۴۰۱ برای دستمزدها تدوین شده است کمتر از نرخ تورم است. سیاست ها کاملا رکودی است. افزایش ۱۰ درصدی دستمزدها با تورم ۴۰ تا ۴۵ درصدی نه تنها موجب رشد تورم نخواهد شد بلکه قدرت خرید مردم را کاهش می دهد. طبق قانون افزایش دستمزدها می بایست همسو با نرخ تورم باشد تا قدرت خرید مردم کاهش پیدا نکند. از سوی دیگر برای کنترل تورم ناشی از رشد دستمزدها دولت می بایست به سمت مالیات ستانی از بخش های غیرمولد برود. اگر بخواهد با استقراض از بانک مرکزی و یا سیستم بانکی این میزان افزایش را پوشش دهد تورم بیشتری در انتظار خواهد بود.

به طور کلی با اینکه اقدامات عملی در بخش های داخلی می تواند زمینه های کاهش نرخ تورم را فراهم کند اما نباید فراموش کرد بخشی از کاهش نرخ تورم وابسته به سیاست خارجی کشور، سرمایه گذاری خارجی و افزایش تجارت خارجی است. رفع و لغو کامل تحریم ها از راه های مختلف همچون فعال سازی دیلماسی اقتصادی برای رونق و گسترش تجارت خارجی موضوع مهمی است که در سیاست خارجی دولت باید مورد توجه قرار بگیرد. بی تردید حل مشکلات سیاسی و رفع تحریم ها در کنار رفع موانع داخلی که منجر به افزایش تولید و عرضه بیشتر کالاها و اشتغالزایی بیشتر در بخش های تولیدی شود می تواند دولت را در تحقق عبور از نرخ تورم و خط قرمز بودن تورم موفق کند.