سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، حسین راغفر اقتصاددان معتقد است به دلیل همین عملکرد نادرست دولت بر سر تعیین حقوق و دستمزد است که در سال جاری تنها ۹۰۰ عضو هیات علمی جوان دانشگاه‌های سراسری و بیش از ۳ هزار پزشک مهاجرت کرده‌اند، به طوری که امروز مهاجرت نخبگان کشور به یک چالش عمده تبدیل شده است.
این در حالی است که در اظهارنظری، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان اعلام کرد ۲۵۰ هزار مهندس در ایران بیکار هستند. فردی که هم استعداد دارد و هم از تحصیلات عالیه برخوردار است، زمانی‌که با سرخوردگی بیکاری مواجه می‌شود، قطعا اولین گزینه او مهاجرت است.
در شرایطی فرار مغزها و مهاجرت نخبگان به کشورهای اروپایی و آمریکایی افزایش پیدا کرده، که این موضوع به غیر از ازدست‌دادن نیروی انسانی ماهر، موجب میلیون‌ها دلار خسارت در هزینه سرانه جمعیت در کشور می‌شود.
بر اساس پیمایش وضعیت اجتماعی فرهنگی و اخلاقی جامعه ایران، تمایل به مهاجرت در سال ۹۵ برابر با ۲۹.۸ درصد بوده است. به عبارتی ۲۹.۸ درصد از افراد در آن سال بیان کرده‌اند که مایلند مهاجرت کنند که اکنون بر اساس پیمایش کیو در آذرماه ۱۴۰۰، این نسبت به بیش از ۳۳ درصد رسیده است
همچنین نتایج نظرسنجی کیو نشان داد، عوامل اقتصادی مهم‌ترین انگیزه افراد برای مهاجرت به حساب می‌آیند. به طوری که ۸۰ درصد از پاسخگویان دستیابی به موقعیت بهتر اقتصادی یا فرار از وضعیت بد اقتصادی را انگیزه اصلی خود برای مهاجرت بیان می‌کنند. ۲۲ درصد عوامل فرهنگی ،۷ درصد عوامل سیاسی و ۶ درصد تحصیل را دلیل تمایل به مهاجرت عنوان کرده اند.
در همین زمینه یک کارشناس حوزه بازار کار در گفت و گویی با “کسب و کار” گفت: یکی از دغدغه‌هایی که در کشور موجب نگرانی شده، مهاجرت نخبگان و نیروی کار متخصص به کشورهای دیگر است و این موضوع یکی از بزرگترین خسارتهایی است که به کشور وارد شده که علاوه بر جبران بسیار سخت، عواقب بسیار نامناسبی برای کشور به دنبال خواهد داشت. محدودیت‌های بازار کار، وابستگی به شرکت‌های دولتی و عدم بخش خصوصی در اقتصاد، انحصار مشاغل مهم و بروکراسی‌های مخرب از عوامل مهاجرت نخبگان و خروج نیروی انسانی متخصص به خارج از کشور است.
حمید حاج اسماعیلی اضافه کرد: متاسفانه مسوولین نیروی انسانی کشور را باور ندارند یعنی به نیروی انسانی به عنوان سرمایه نگاه نمی‌کنند، لذا نیروی انسانی مورد اعتنا و توجه جدی قرار نگرفته است. شرایط بدتر از مهاجرت نخبگان که بدنبال آن روی داده این است که جایگزین افراد نخبه و متخصص و تحصیلکرده که در واقع از جمله باارزش‌ترین سرمایه‌های کشور محسوب می‌شوند، افرادی هستند که در قالب مهاجر از کشورهای همسایه از سر ناچاری و به دنبال اشغال و لقمه‌ای نان به کشور ما مهاجرت می‌کنند و در واقع افرادی هستند که بدون دانش، تخصص و کارآمدی در کشور مشغول به کار می‌شوند و در عین حال مشکلات متعددی در حوزه‌های مختلف برای کشور ایجاد می‌کنند.
به گفته وی، مهم‌ترین علت مهاجرت نخبگان نداشتن برنامه جامع برای به کارگیری نخبگان در حوزه‌های علمی، فناوری و حتی حوزه‌های تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی کشور است. این فعال حوزه بازار کار همچنین برخی دیگر از دلایل شکل‌گیری مهاجرت نخبگان را در مواردی مانند: فرایند بروکراسی اداری پیچیده و مخرب برای جذب نیروی انسانی متخصص، رویکرد نامناسب در برخورد با متخصصین و نخبگان کشور، بی ثباتی در بخش‌های مختلف در کشور و نیز شرایط بهتر شغلی و رفاهی در برخی از کشورهای مهاجرپذیر برای نخبگان و متخصصین عنوان کرد.
