اوج گیری بیکاری

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز ، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین افزود: هدف ما این است که حداقل یک میلیون و ۸۵۰ هزار شغل جدید شکل بگیرد. به گفته وی بیش از ۸۰ تا ۸۵ درصد کسانی که بیکارند و یا اشتغال ناقص و کم در آمد غیر رسمی دارند، از کسانی هستند که مهارت ندارند.

این در حالی است که بنا بر آمار ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری زنان ۱۸ تا ۳۵ ساله در تابستان امسال به ۳۱ درصد رسیده است.نرخ بیکاری جوانان ۱۸ تا ۳۵ ساله از ۱۵.۶ درصد در بهار ۱۴۰۰ به ۱۷.۶ درصد در تابستان امسال رسیده است. در این بین نرخ بیکاری مردان جوان ۱۸ تا ۳۵ ساله نیز از ۱۲.۹ درصد در بهار امسال به ۱۴.۶درصد در تابستان سال جاری رسیده است.در واقع نرخ بیکاری زنان جوان ۱۸ تا ۳۵ ساله همواره بیشتر از نرخ بیکاری مردان جوان این رده سنی بوده است.

البته بنا به آمار منتشر شده توسط مرکز آمار، نرخ بیکاری در تابستان ۱۴۰۰ به ۹٫۶ درصد رسیده است که نسبت به نرخ بیکاری در بهار افزایش محسوسی داشته است. با توجه به اینکه نرخ مشارکت نیز در تابستان نسبت به بهار کاهش داشته است، نمی توان افزایش متقاضیان شغل را دلیل افزایش نرخ بیکاری دانست بلکه دلیل اصلی افزایس بیکاری از دست رفتن شغل در تابستان نسبت به بهار است. بررسی ها نشان می دهد در میان بخش های اصلی کشور بیشترین بخشی که در تابستان تعدیل نیروی کار داشته بخش کشاورزی بوده است.

یک کارشناس بازار کار در رابطه با چگونگی تحقق اشتغالزایی در دولت سیزدهم در گفت و گو با “کسب و کار” گفت: برنامه های که دولت برای ایجاد اشتغال و راه اندازی یک میلیون ۸۵۰ هزار فرصت شغلی ارایه داده است بعید است در شرایط تحریم و کرونا به سرانجام برسد.

حمید حاج اسماعیلی اضافه کرد: در برنامه های ارایه شده توسط وزارت تعاون و رفاه اجتماعی صحبت از ایجاد مشاغل به صورت خالص نیست. تاکیدها همواره بر این بوده که این مقدار فرصت شغلی به صورت خالص ایجاد نخواهد شد. ابهام اصلی همین موضوع است. هرچند تردیدها و ابهامات دیگری هم وجود دارد اما انتقاد اصلی بر راه اندازی مشاغلی است که قرار نیست به صورت خالص ایجاد شوند. وی اظهار داشت: همین موضوع می تواند بر آمارهایی که دولت قرار است در آینده اعلام کند تاثیرگذار باشد. اما و اگرهای آمارهای ارایه شده تحت تاثیر همین موضوع قرار خواهد گرفت.

به گفته این کارشناس بازار کار، دولت در رابطه با تامین اعتبارات راه اندازی این مقدار فرصت شغلی نیز صحبت نکرده است. شفاف سازی برای تامین اعتبار باید در وهله اول انجام شود. اینکه قرار است این منابع توسط خود دولت، بخش خصوصی و یا سرمایه گذار خارجی تامین شود، جای سوال دارد. حتی رسته های شغلی مشخص نشده است. دولت فقط از یک پروتکل کلی صحبت کرده و اینکه تمام بخشها باید به سمت اشتغالزایی حرکت کنند.

حاج اسماعیلی گفت: بنابراین به نظر می رسد برنامه ریزی دقیقی برای این تعداد شغل وجود ندارد. تحریمها موجب شد تا بازار کار ایران و زیرساخت های مرتبط با آن دچار آسیب های جدی شوند. از سوی دیگر در دو سال درگیری با کرونا بسیاری از کسب و کارها نیز از چرخه فعالیت خارج شدند و خیل بسیاری از بیکاران به جمعیت بیکار اضافه شد. بنابراین در شرایط فعلی ظرفیت ایجاد این تعداد شغل وجود ندارد. باید امکانات و لوازم لازم در شرایط اقتصادی و فضای بازار کار کشور وجود داشته باشد. تحریمها و کرونا ظرفیت های اشتغالزایی را کاهش داده است.

حاج اسماعیلی ادامه داد: دولت باید به دنبال بنگاههای آسیب دیده از گرونا برود. آنها را ترمیم کرده و وارد بازار کار کند. دولت باید به دنبال فرصت سازی در بخش خدمات و احیای کسب و کارهای خارج شده از چرخه فعالیت باشد. باید شرایطی ایجاد کنیم که مردم برای ورود به کار‌های تولیدی و خدماتی انگیزه داشته باشند. باید به حدی فضا را مناسب کنیم که رتبه جهانی ما در شاخص‌های فضای کسب و کار به حدود ۲۵ برسد. کشور با این رتبه مورد انتظار، می‌تواند وارد رونق فعالیت‌های اقتصادی و مشارکت بخش خصوصی شود. در حال حاضر نرخ اشتغال در کشور‌های توسعه یافته به شدت بالاست و میزان بیکاری آن‌ها کمتر از ۴ است.

نمی‌گوییم نرخ بیکاری صفر شود، اما زمانی نرخ بیکاری مطلوب است که به حدود ۶ یا ۵ برسد. این نرخ مطلوبی است که می‌تواند فعالیت‌های اقتصادی را در ایران افزایش دهد. مادامی که نرخ بیکاری دو رقمی داریم، شرایط ما شرایط خوبی نخواهد بود.